Παναγιώτης Γαλάνης,
Δικηγόρος Περιβαλλοντικού – Πολεοδομικού Δικαίου, Διδάκτωρ Νομικής ΕΚΠΑ
Εμπειρογνώμων Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης
panagiotisgln@gmail.com
www.pgalanislaw.gr
.
Το άρθρο 12 της Οδηγίας 2004/35 περί περιβαλλοντικής ευθύνης παρέχει δικαίωμα καταγγελίας, που απευθύνεται στην εθνική Αρχή, περί υφιστάμενης ή επαπειλούμενης περιβαλλοντικής ζημίας. Το δικαίωμα αυτό παρέχεται σε κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, το οποίο επηρεάζεται ή ενδέχεται να επηρεασθεί από περιβαλλοντική ζημία, ή έχει «επαρκές συμφέρον» από τη λήψη περιβαλλοντικής απόφασης ή τέλος υποστηρίζει ότι επέρχεται «προσβολή δικαιώματος». Στην αρμόδια αρχή μπορούν να υποβληθούν οιεσδήποτε παρατηρήσεις σχετικά με περιπτώσεις περιβαλλοντικής ζημίας που έχουν υποπέσει στην αντίληψη του φ.π ή ν.π και να ζητηθεί αυτή να αναλάβει δράση.
Η Οδηγία ορίζει ότι το έννομο συμφέρον των μη κυβερνητικών οργανώσεων, που προάγουν την προστασία του περιβάλλοντος και πληρούν τις προϋποθέσεις που ορίζει το εθνικό δίκαιο, θεωρείται επαρκές. Σημαντική είναι λοιπόν και εν προκειμένω η έννοια της οικολογικής γειτνίασης, δηλαδή η τοπική σχέση του ζημιωθέντος με το βλαπτόμενο περιβαλλοντικό αγαθό. Εφόσον η αίτηση που θα υποβληθεί για ανάληψη δράσης αποδεικνύει εύλογα ότι υπάρχει περιβαλλοντική ζημία, η αρμόδια αρχή εξετάζει το αίτημα και δίνει την ευκαιρία στον ενδιαφερόμενο φορέα εκμετάλλευσης να γνωστοποιήσει τις απόψεις του. Επίσης, η αρμόδια αρχή το ταχύτερο δυνατόν οφείλει να ενημερώσει τα πρόσωπα που της υπέβαλαν παρατηρήσεις σχετικά με την απόφασή της να δεχθεί ή να απορρίψει το αίτημα και να αιτιολογήσει δεόντως την απόφασή της αυτή.
Στην ελληνική έννομη τάξη αρκεί το έννομο συμφέρον, όπως προβλέπεται από τη νομολογία του ΣτΕ αλλά και των πολιτικών δικαστηρίων και στην κατεύθυνση αυτή κινήθηκε και το άρθρ. 13 ΠΔ 148/2009 που κάνει λόγο για έννομο συμφέρον χωρίς να επαναλάβει την απαίτηση του επαρκούς εννόμου συμφέροντος. Σύμφωνα λοιπόν με το άρθρο 13 παρ. 1, «κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο το οποίο: α) επηρεάζεται ή ενδέχεται να επηρεασθεί από περιβαλλοντική ζηµία, ή β) έχει έννομο συμφέρον από τη λήψη απόφασης σχετικά µε περιβαλλοντική ζηµία, δικαιούται να υποβάλει εγγράφως στον αρμόδιο Τομέα της Ειδικής Υπηρεσίας Επιθεωρητών Περιβάλλοντος (Ε.Υ.Ε.Π.), τις πληροφορίες που διαθέτει, σχετικά µε την περιβαλλοντική ζηµία που έχει υποπέσει στην αντίληψή του, όπως επίσης και να καλέσει την αρμόδια αρχή να αναλάβει δράση».
Η Ε.Υ.Ε.Π. κατά την παρ. 4 του άρθρου 13 του π.δ. 148/2009 μπορεί εξ αρχής να απορρίπτει την αίτηση, αν η αίτηση είναι εμφανώς παράλογη, ακατάλληλη ή προδήλως αβάσιμη, αν διατυπώνεται κατά τρόπο καταχρηστικό καθώς και όταν δεν συνοδεύεται από τις πληροφορίες και τα απαραίτητα στοιχεία
Η Ε.Υ.Ε.Π. διεξάγει περιβαλλοντικές επιθεωρήσεις, για τις οποίες, αν διαπιστωθεί η περιβαλλοντική παράβαση, απαιτείται πάντοτε απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, ώστε να επιβληθεί πρόστιμο.
Για περισσότερα, βλ. https://www.pgalanislaw.gr/blog/