Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας υπέγραψε απόφαση με την οποία επικαιροποιείται το Μοντέλο Ενεργειών Συμμόρφωσης («ΜΕΣ») για τις περιβαλλοντικές επιθεωρήσεις.
- Advertisement -
Διαβάστε παρακάτω το κείμενο της απόφασης:
Άρθρο 1
Αντικείμενο και πεδίο εφαρμογής
- Με την παρούσα απόφαση, υιοθετείται το «Μοντέλο Ενεργειών Συμμόρφωσης (ΜΕΣ) για τις περιβαλλοντικές επιθεωρήσεις», σύμφωνα με την παρ. 21 του άρθρου 20 του ν. 4014/2011 (Α’ 209), λαμβάνοντας υπόψη τις διατάξεις των άρθρων 7 και 9 του ν. 4964/2022 (Α’ 150) και του άρθρου 180 του ν. 5037/2023 (Α’ 78). Το Μοντέλο Ενεργειών Συμμόρφωσης (ΜΕΣ) για τις περιβαλλοντικές επιθεωρήσεις καταρτίστηκε από τη Γενική Διεύθυνση του Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών του ΥΠΕΝ, ως Αρχής Οργάνωσης Εποπτείας και Συντονισμού του άρθρου 124 του ν. 4759/2020 (Α’ 245), στο πλαίσιο της ενιαίας αντιμετώπισης των ελέγχων από τις αρχές που πραγματοποιούν περιβαλλοντικές επιθεωρήσεις, όπωςαυτές περιγράφονται στο άρθρο 20 του ν. 4014/2011 και, όπως αυτές εφαρμόζονται σε οικονομικές και λοιπές δραστηριότητες.
- Το ΜΕΣ περιλαμβάνει:
α) Τη μεθοδολογία αξιολόγησης των ελλείψεων συμμόρφωσης που διαπιστώνονται κατά τον έλεγχο και της επικινδυνότητάς τους για το περιβάλλον,
- Advertisement -
β) τη μεθοδολογία κατάταξης των τελικών παραβάσεων στις τέσσερις (4) κατηγορίες «χαμηλής», «μέτριας», «σημαντικής» και «πολύ σημαντικής» σοβαρότητας της παρ. 1α του άρθρου 21 του ν. 4014/2011, σύμφωνα με τα κριτήρια της παρ. 15β του άρθρου 20 του ν. 4014/2011,
γ) το σύνολο των ελαφρυντικών ή επιβαρυντικών παραγόντων που συνεκτιμώνται για την αξιολόγηση της σοβαρότητας της παράβασης, σύμφωνα με την παρ. 15β του άρθρου 20 του ν. 4014/2011,
δ) κατάλογο ενδεικτικών παραδειγμάτων παραβάσεων της παρ. 15 του άρθρου 20 του ν. 4014/2011 για κάθε κατηγορία σοβαρότητας της περ. (β),
ε) τις διαδικασίες επιβολής των μέτρων και κυρώσεων της παρ. 1 του άρθρου 21 του ν. 4014/2011 που λαμβάνονται στο πλαίσιο των περιβαλλοντικών επιθεωρήσεων έργων και δραστηριοτήτων,
στ) το περιεχόμενο της προσωρινής και της οριστικής έκθεσης ελέγχου της παρ. 11 του άρθρου 20 του ν. 4014/2011,
ζ) το περιεχόμενο του Πλάνου Διορθωτικών Ενεργειών (ΠΔΕ) της παρ. 15 και της υποπερ. ββ) της περ. β’ της παρ. 15γ του άρθρου 20 του ν. 4014/2011, καθώς και τα ειδικότερα κριτήρια για τον καθορισμό της προθεσμίας συμμόρφωσης,
η) τον τρόπο υπολογισμού του προστίμου που επιβάλλεται σύμφωνα με το άρθρο 21 του ν. 4014/2011.
Άρθρο 2
Ορισμοί
Για τις ανάγκες της παρούσας ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:
- Περιβαλλοντική Επιθεώρηση: Η προληπτική, τακτική ή έκτακτη επιθεώρηση που πραγματοποιείται για τον έλεγχο της τήρησης των όρων των Αποφάσεων Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ) ή των Πρότυπων Περιβαλλοντικών Δεσμεύσεων (ΠΠΔ) και της εν γένει περιβαλλοντικής νομοθεσίας (ν. 4014/2011, Α’ 209), που ιδίως περιλαμβάνει επιτόπιες επισκέψεις, έλεγχο της επίτευξης των προτύπων περιβαλλοντικής ποιότητας, εξέταση εκθέσεων και δηλώσεων περιβαλλοντικού ελέγχου, εξέταση και έλεγχο των κατ’ ιδίαν εκτελούμενων επιθεωρήσεων από ή εξ ονόματος των διοικήσεων των ελεγχόμενων εγκαταστάσεων, αξιολόγηση των δραστηριοτήτων και των εργασιών που εκτελούνται στην ελεγχόμενη εγκατάσταση, έλεγχο των χώρων και του σχετικού εξοπλισμού (συμπεριλαμβανομένης της καταλληλόλητας της συντήρησής του), έλεγχο της καταλληλόλητας της επιτόπιας περιβαλλοντικής διαχείρισης και έλεγχο των σχετικών αρχείων που τηρούν οι διοικήσεις των ελεγχόμενων εγκαταστάσεων, σύμφωνα με τη Σύσταση 2001/331/ΕΚ για τον καθορισμό ελάχιστων κριτηρίων σχετικά με τις περιβαλλοντικές επιθεωρήσεις στα κράτη μέλη.
- Επιθεωρητές/ελεγκτές: Τα στελέχη των αρμόδιων αρχών, όπως αυτές ορίζονται στο άρθρο 20 του ν. 4014/2011.
- Στοιχείο επιθεώρησης: Κάθε ενέργεια ή πρακτική του φορέα της ελεγχόμενης δραστηριότητας ή του ελεγχόμενου έργου, η οποία εξετάζεται ως προς τη συμμόρφωσή της με νομική διάταξη ή διοικητική απόφαση ή κανονισμό καθώς και στοιχεία, χαρακτηριστικά και πρακτικές του έργου ή της δραστηριότητας τα οποία πρέπει να αξιολογηθούν ως προς την αλληλεπίδρασή τους με το περιβάλλον, τον κίνδυνο για το περιβάλλον και τη συμμόρφωσή τους με τη νομοθεσία και την περιβαλλοντική άδεια του έργου ή της δραστηριότητας.
- Πλάνο Διορθωτικών Ενεργειών (ΠΔΕ): Το σύνολο των οδηγιών, μέτρων και ενεργειών που οφείλει να εφαρμόσει ο φορέας του ελεγχόμενου έργου ή της ελεγχόμενης δραστηριότητας, εντός χρονοδιαγράμματος, για την άρση των περιβαλλοντικών παραβάσεων.
- Υποτροπή: Υποτροπή υφίσταται όταν διαπιστώνεται η κατ’ επανάληψη τέλεση περιβαλλοντικών παραβάσεων σε έργο ή δραστηριότητα. Η υποτροπή εξετάζεται σε βάθος δεκαετίας και αφορά την ίδια ή οποιαδήποτε άλλη παράβαση στο ελεγχόμενο έργο ή τη δραστηριότητα. Υπότροπος θεωρείται ο φορέας όταν, για το ελεγχόμενο έργο ή τη δραστηριότητα έχει διενεργηθεί τουλάχιστον μία αυτοψία της παρ. 11α του άρθρου 20 του ν. 4014/2011 εντός δέκα ετών πριν από τον χρόνο έναρξης του τρέχοντος ελέγχου, σε συνέχεια της οποίας α) έχουν επιβληθεί κυρώσεις των περ. β’, γ’, δ’ ή/και ε’ της παρ. 1 του άρθρου 21 του ν. 4014/2011 ή β) ο φορέας δεν έχει συμμορφωθεί, εντός καθορισμένης προθεσμίας, με το Πλάνο Διορθωτικών Ενεργειών (ΠΔΕ) που συνοδεύει την Πράξη Βεβαίωσης Παράβασης. Τρέχων έλεγχος θεωρείται ο έλεγχος που ξεκινάει με αυτοψία και δεν έχει ολοκληρωθεί είτε με ανάρτηση της Οριστικής Έκθεσης Ελέγχου, εφόσον δεν έχουν διαπιστωθεί παραβάσεις, είτε με ανάρτηση της Δήλωσης Συμμόρφωσης είτε με τη σύνταξη της δεύτερης κατά σειρά Πράξης Βεβαίωσης Παράβασης. Διευκρινίζεται ότι, στην περίπτωση των παρ. 15 και 15α του άρθρου 20 του ν. 4014/2011, δηλαδή για παραβάσεις οι οποίες κατατάσσονται στις κατηγορίες «χαμηλής» ή/και «μέτριας» σοβαρότητας, δεν θεωρείται υποτροπή η μη συμμόρφωση με το ΠΔΕ της οριστικής έκθεσης ελέγχου, παρά μόνο όταν διαπιστώνεται μη συμμόρφωση με το ΠΔΕ που συνοδεύει Πράξη Βεβαίωσης Παράβασης.
Άρθρο 3
Λεπτομέρειες εφαρμογής ΜΕΣ
- Σε κάθε περίπτωση περιβαλλοντικής επιθεώρησης, η οριστική έκθεση ελέγχου αναρτάται αμελλητί, σύμφωνα με τις προβλέψεις των παρ. 11γ, 15α και της υποπερ. βγ’ της περ. β’ της παρ. 15γ του άρθρου 20 του ν. 4014/2011 (Α’ 209). Το ίδιο ισχύει και για τις Δηλώσεις Συμμόρφωσης που υποβάλλονται μετά από Πλάνο Διορθωτικών Ενεργειών εφόσον διαπιστώνεται συμμόρφωση, κατά τις προβλέψεις της παρ. 15α και της περ. γ’ της παρ. 15γ του άρθρου 20 του ν. 4014/2011.
- Σε περίπτωση μη διαπίστωσης παράβασης και αξιολόγησης τυχόν μη συμμορφώσεων ως ασήμαντων, η έκθεση αυτοψίας ή το φύλλο ελέγχου, όπου αυτό υφίσταται, ενσωματώνει τα αποτελέσματα του ελέγχου και δύναται να επέχει θέση προσωρινής οριστικής έκθεσης ελέγχου, η οποία καθίσταται οριστική και αναρτάται στο ΗΠΜ, σύμφωνα με την παρ. 11β του άρθρου 20 του ν. 4014/2011.
- Η αρμόδια για τη διενέργεια της περιβαλλοντικής επιθεώρησης αρχή μπορεί να ζητήσει πρόσθετα στοιχεία σε σχέση με τον έλεγχο, τα οποία προσκομίζονται εντός προθεσμίας πέντε (5) εργάσιμων ημερών. Το διάστημα αυτό μπορεί να παραταθεί για άλλες πέντε (5) εργάσιμες ημέρες μετά από αίτημα του ελεγχόμενου φορέα. Το χρονικό διάστημα για την προσκόμιση των πρόσθετων αυτών στοιχείων καθώς και για την προσκόμιση τυχόν εργαστηριακών μετρήσεων και αναλύσεων ή τη λήψη πορισμάτων από άλλες συναρμόδιες υπηρεσίες, δεν προσμετράται στις προθεσμίες σύνταξης της προσωρινής και της οριστικής έκθεσης ελέγχου.
- Σε συνέχεια της κλήσης του σε απολογία, ο ελεγχόμενος κατά την υποβολή των απόψεών του, δύναται να συμπεριλάβει πρόταση με αναλυτική περιγραφή διορθωτικών ενεργειών, προτεινόμενο χρονοδιάγραμμα εφαρμογής τους και οποιαδήποτε άλλο χρήσιμο στοιχείο για την πραγματοποίησή τους. Η προτεινόμενη πρόταση αφού εξεταστεί και ενδεχομένως τροποποιηθεί από την ελεγκτική αρχή, δύναται να ενσωματώνεται στο Πλάνο Διορθωτικών Ενεργειών (ΠΔΕ) που περιλαμβάνεται στην Οριστική Έκθεση Ελέγχου ή στην Πράξη Βεβαίωσης Παράβασης μαζί με χρονοδιάγραμμα υλοποίησής του.
- Το ΠΔΕ δεν απαλλάσσει τον ελεγχόμενο από τυχόν ποινικές ή αστικές ευθύνες λόγω έλλειψης συμμόρφωσής του. Στο χρονικό διάστημα εφαρμογής του ΠΔΕ, και μέχρι την συμπλήρωση της προθεσμίας που έχει ταχθεί προς συμμόρφωση, μπορεί να διενεργηθεί νέος έλεγχος από τις αρμόδιες αρχές αποκλειστικά για τον έλεγχο της εφαρμογής του ΠΔΕ ή τον έλεγχο άλλων στοιχείων επιθεώρησης. Σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να διενεργηθεί στο διάστημα αυτό, νέος έλεγχος επί των διαπιστωμένων παραβάσεων.
- Για την επαλήθευση της συμμόρφωσης με το ΠΔΕ, υποβάλλεται από το φορέα του ελεγχόμενου έργου ή της ελεγχόμενης δραστηριότητας Δήλωση Συμμόρφωσης. Η επαλήθευση της συμμόρφωσης μπορεί να πραγματοποιείται με αυτοψία ή/και με προσκόμιση εγγράφων, παραστατικών, φωτογραφιών και λοιπών στοιχείων, αντί αυτοψίας, υπό την προϋπόθεση της αποδοχής τους από την αρμόδια αρχή ως επαρκών στοιχείων για την τεκμηρίωση της συμμόρφωσης. Οι αρμόδιες ελεγκτικές αρχές της παρ. 3 του άρθρου 20 του ν. 4014/2011 έχουν τη δυνατότητα διενέργειας συμπληρωματικών αυτοψιών ή/ και αίτησης συμπληρωματικών στοιχείων πριν τη σύνταξη της Οριστικής Έκθεσης Ελέγχου, για την επαλήθευση της συμμόρφωσης με το ΠΔΕ, εφόσον αυτό κριθεί αναγκαίο. Μετά την υποβολή της Δήλωσης Συμμόρφωσης, εφόσον δεν διαπιστωθεί επαλήθευση της συμμόρφωσης με το ΠΔΕ, τότε η αρμόδια αρχή που διενήργησε τον περιβαλλοντικό έλεγχο συντάσσει αιτιολογημένη Πράξη Βεβαίωσης Παράβασης, σύμφωνα με την περ. β’ της παρ. 15γ του άρθρου 20 του ν. 4014/2011.
- Εάν έχει παρέλθει άπρακτη η προθεσμία που έχει ταχθεί για την υποβολή της Δήλωσης Συμμόρφωσης, τότε ο ελεγχθείς φορέας λειτουργίας καλείται για άμεση υποβολή της εντός πέντε (5) εργάσιμων ημερών. Σε περίπτωση άπρακτης παρόδου και της προθεσμίας αυτής, η αρμόδια αρχή που διενεργεί τον περιβαλλοντικό έλεγχο συντάσσει αιτιολογημένη Πράξη Βεβαίωσης Παράβασης, σύμφωνα με την περ. β’ της παρ. 15γ του άρθρου 20 του ν. 4014/2011. Μέχρι την πλήρη λειτουργία του Ηλεκτρονικού Περιβαλλοντικού Μητρώου (ΗΠΜ), το αίτημα ανάρτησης της Δήλωσης Συμμόρφωσης, η οποία σύμφωνα με την παρ. 15α και την περ. δ’ της παρ. 15γ. του άρθρου 20 του ν. 4014/2011, επέχει θέση αποδοχής της από την αρμόδια για την περιβαλλοντική επιθεώρηση αρχή, κοινοποιείται προς ενημέρωση και στον ελεγχόμενο. Ειδικά για τα έργα και τις δραστηριότητες κατηγορίας Β’, έως τη λειτουργία του ΗΠΜ, η Δήλωση Συμμόρφωσης αναρτάται και στην ιστοσελίδα της οικείας Περιφέρειας.
- Το νέο πλαίσιο περιβαλλοντικών επιθεωρήσεων και ειδικότερα το Μοντέλο Ενεργειών Συμμόρφωσης, συμπεριλαμβανομένου του τρόπου επιβολής των διοικητικών κυρώσεων, εφαρμόζεται κατ’ αναλογία και σε δραστηριότητες που εξαιρούνται της περιβαλλοντικής αδειοδότησης, σύμφωνα με το τελευταίο εδάφιο της παρ. 21 του άρθρου 20 του ν. 4014/2011. Στην περίπτωση που ο φορέας διαθέτει περισσότερες μονάδες της ίδιας δραστηριότητας εντός του γηπέδου του ελεγχόμενου έργου ή δραστηριότητας, τότε κάθε μονάδα εξετάζεται χωριστά και ανεξάρτητα, εκτός εάν οι μονάδες αυτές περιλαμβάνονται στην ίδια περιβαλλοντική άδεια.
- Οι κυρώσεις της παρούσας εφαρμόζονται με την επιφύλαξη ειδικότερων διατάξεων της περιβαλλοντικής νομοθεσίας για επιμέρους παραβάσεις ή είδη ή ομάδες παραβάσεων.
Άρθρο 4
Παράρτημα
Προσαρτάται και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της παρούσας το Παράρτημα Ι
Άρθρο 5
Κατάργηση διατάξεων
Από την έναρξη ισχύος της παρούσας καταργείται η υπ’ αρ. ΥΠΕΝ/ΓΔΣΕΕ/16675/165/2022 υπουργική απόφαση «Μοντέλο Ενεργειών Συμμόρφωσης («ΜΕΣ») για τις περιβαλλοντικές επιθεωρήσεις» (Β’ 776).
Άρθρο 6
Έναρξη ισχύος
Η ισχύς της παρούσας αρχίζει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και αφορά όλες τις υποθέσεις για τις οποίες δεν έχει υπάρξει καταγγελία ή δεν έχει εκκινήσει διαδικασία ελέγχου.
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Μπορείτε να κατεβάσετε την απόφαση μαζί με το πολυσέλιδο παράρτημα από εδώ
