Οι κορυφαίοι κλιματολόγοι του πλανήτη προβλέπουν πως η παγκόσμια θερμοκρασία θα αυξηθεί τουλάχιστον κατά 2,5 βαθμούς Κελσίου αυτόν τον αιώνα, ξεπερνώντας τους συμφωνημένους στόχους της παγκόσμιας κοινότητας. Αυτό θα προκαλέσει καταστροφικές συνέπειες για την ανθρωπότητα και τον πλανήτη, όπως αποκαλύπτει έρευνα της Guardian.
Σχεδόν το 80% των ερωτηθέντων κλιματολόγων, όλοι από την Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC), προβλέπουν τουλάχιστον 2,5 βαθμούς Κελσίου θέρμανση του πλανήτη, πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα, ενώ σχεδόν οι μισοί προβλέπουν τουλάχιστον 3 βαθμούς. Μάλιστα, μόνο το 6% πιστεύει ότι θα επιτευχθεί το διεθνώς συμφωνημένο όριο του 1,5 βαθμού.
Πολλοί από τους επιστήμονες προβλέπουν ένα «ημι-δυστοπικό» μέλλον, με λιμούς, συγκρούσεις και μαζική μετανάστευση, που θα οδηγείται από καύσωνες, πυρκαγιές, πλημμύρες και καταιγίδες με ένταση και συχνότητα πολύ μεγαλύτερη από αυτές που έχουν ήδη πλήξει τη Γη.
Μάλιστα, πολλοί από τους εμπειρογνώμονες δήλωσαν ότι αισθάνονται απελπισμένοι, εξοργισμένοι και φοβισμένοι από την αποτυχία των κυβερνήσεων να δράσουν άμεσα, παρά τα σαφή επιστημονικά στοιχεία που παρέχονται.
«Νομίζω ότι οδεύουμε προς μεγάλη κοινωνική αναστάτωση μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια», δήλωσε η Γκρέτα Πεκλ, στο Πανεπιστήμιο της Τασμανίας. «Οι αρχές θα υπερφορτωθούν από τα ακραία διαδοχικά γεγονότα ενώ η παραγωγή τροφίμων θα διαταραχθεί επίσης. Δεν θα μπορούσα να νιώσω μεγαλύτερη απόγνωση για το μέλλον».
Πολλοί ωστόσο τονίζουν πως ο αγώνας για το κλίμα πρέπει να συνεχιστεί, όσο ψηλά και αν ανέβει η παγκόσμια θερμοκρασία, διότι κάθε κλάσμα του βαθμού που θα αποφευχθεί θα μειώσει τον ανθρώπινο πόνο.
Η κλιματική αλλαγή είναι ήδη επικίνδυνη
Ο Πίτερ Κόξ, από το Πανεπιστήμιο του Έξετερ, στο Ηνωμένο Βασίλειο, δήλωσε: «Η κλιματική αλλαγή δεν θα γίνει ξαφνικά επικίνδυνη στον 1,5 βαθμό Κελσίου. Είναι ήδη επικίνδυνη. Και δεν θα “τελειώσει το παιχνίδι” αν ξεπεράσουμε τους 2 βαθμούς, κάτι που μπορεί κάλλιστα να συμβεί».
Η Guardian απευθύνθηκε σε όλους του επικεφαλής εκθέσεων της IPCC από το 2018. Σχεδόν οι μισοί απάντησαν, 380 από τους 843. Οι εκθέσεις αυτές αποτελούν το χρυσό πρότυπο αξιολόγησης της κλιματικής αλλαγής, εγκρίνονται από όλες τις κυβερνήσεις και συντάσσονται από εμπειρογνώμονες στις φυσικές και κοινωνικές επιστήμες. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι πολλοί από τους πιο ενημερωμένους ανθρώπους στον πλανήτη αναμένουν ότι ο κλιματικός όλεθρος θα ξεδιπλωθεί τις επόμενες δεκαετίες.
Η κλιματική κρίση προκαλεί ήδη σοβαρές ζημιές, καθώς τα τελευταία 4 χρόνια η παγκόσμια θέρμανση αυξήθηκε κατά μέσο όρο μόνο κατά 1,2 βαθμό Κελσίου. Ο Τζέσε Κίναν από το Πανεπιστήμιο Τουλάν των ΗΠΑ, ανέφερε σχετικά: «Η κλιματική αλλαγή είναι μια από τις σημαντικότερες αλλαγές που έχουν γίνει: “Αυτή είναι μόνο η αρχή: ετοιμαστείτε”».
Η Νάταλι Χίλμι, του Επιστημονικού Κέντρου του Μονακό, η οποία αναμένει αύξηση της θερμοκρασίας κατά 3 βαθμών, συμφώνησε: «Δεν μπορούμε να μείνουμε κάτω από 1,5 βαθμό Κελσίου».
Οι εμπειρογνώμονες δήλωσαν ότι οι μαζικές προετοιμασίες για την προστασία των ανθρώπων από τις χειρότερες από τις επερχόμενες κλιματικές καταστροφές είναι πλέον ζωτικής σημασίας.
Ο στόχος του 1,5 βαθμού επιλέχθηκε για να αποτραπούν τα χειρότερα της κλιματικής κρίσης και έχει θεωρηθεί ως σημαντικός οδηγός για τις διεθνείς διαπραγματεύσεις. Οι τρέχουσες πολιτικές για το κλίμα σημαίνουν ότι ο κόσμος βρίσκεται σε τροχιά για περίπου 2,7 βαθμών Κελσίου, και η έρευνα της Guardian δείχνει ότι λίγοι εμπειρογνώμονες της IPCC αναμένουν ότι ο κόσμος θα επιτύχει την τεράστια δράση που απαιτείται για τη μείωση αυτού του επιπέδου.
Πιο απαισιόδοξοι οι νέοι επιστήμονες
Οι νεότεροι επιστήμονες ήταν πιο απαισιόδοξοι, με το 52% των ερωτηθέντων να αναμένουν αύξηση της θερμοκρασίας κατά τουλάχιστον 3 βαθμών, σε σύγκριση με το 38% των ερωτηθέντων άνω των 50 ετών.
Οι γυναίκες επιστήμονες ήταν επίσης πιο απαισιόδοξες από τους άνδρες, με το 49% να πιστεύει ότι η παγκόσμια θερμοκρασία θα αυξηθεί τουλάχιστον κατά 3 βαθμούς, σε σύγκριση με το 38% των ανδρών.
Ο Ντίπακ Ντασγκούσπα από το Ινστιτούτο Ενέργειας και Πόρων στο Νέο Δελχί, δήλωσε: «Αν ο κόσμος, απίστευτα πλούσιος όπως είναι, μείνει αμέτοχος και δεν κάνει τίποτα για να αντιμετωπίσει τη δύσκολη θέση των φτωχών, τελικά θα χάσουμε όλοι».
Γιατί αποτυγχάνουμε;
Οι εμπειρογνώμονες ήταν σαφείς ως προς τους λόγους για τους οποίους ο κόσμος αποτυγχάνει να αντιμετωπίσει την κλιματική κρίση. Σχεδόν τα 3/4 των ερωτηθέντων ανέφεραν την έλλειψη πολιτικής βούλησης, ενώ το 60% κατηγόρησε τα συμφέροντα των επιχειρήσεων, όπως η βιομηχανία ορυκτών καυσίμων.
Πολλοί ανέφεραν επίσης την ανισότητα και την αποτυχία του πλούσιου κόσμου να βοηθήσει τους φτωχούς, οι οποίοι υποφέρουν περισσότερο από τις κλιματικές επιπτώσεις.
«Περιμένω ένα ημι-δυστοπικό μέλλον με σημαντικό πόνο και δυστυχία για τους ανθρώπους του παγκόσμιου Νότου», δήλωσε ένας νοτιοαφρικανός επιστήμονας. «Η αντίδραση του κόσμου μέχρι σήμερα είναι καταδικαστέα – ζούμε σε μια εποχή ανόητων», τόνισε ο ίδιος, ο οποίος δεν θέλησε να κατονομαστεί.
Περίπου το ένα τέταρτο των εμπειρογνωμόνων της IPCC που απάντησαν πίστευαν ότι η αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας θα περιοριστεί στους 2 βαθμούς ή και λιγότερο, αλλά ακόμη και αυτοί μετρίασαν τις ελπίδες τους.
«Είμαι πεπεισμένος ότι έχουμε όλες τις λύσεις που απαιτούνται για μια πορεία 1,5 βαθμού και ότι θα τις εφαρμόσουμε τα επόμενα 20 χρόνια», δήλωσε ο Χένρι Νέουφελντ, του Κέντρου του ΟΗΕ για το Κλίμα στην Κοπεγχάγη. «Φοβάμαι όμως ότι οι ενέργειές μας μπορεί να έρθουν πολύ αργά και να περάσουμε ένα ή περισσότερα σημεία καμπής», επισήμανε.
Ακόμη μια επιστήμονας από το Πανεπιστήμιο της Βόννης στη Γερμανία, ανέφερε: «Η κλιματική αλλαγή δεν είναι μόνο μια αλλαγή, αλλά και μια νέα αλλαγή: Η μόνη πηγή ελπίδας μου είναι το γεγονός ότι, ως εκπαιδευτικός, βλέπω την επόμενη γενιά να είναι πιο έξυπνη και να κατανοεί την πολιτική».
