Με καθυστέρηση τουλάχιστον 14 μηνών, και ενώ έχει μεσολαβήσει η παγκόσμια υγειονομική κρίση που χτύπησε και την εγχώρια επιχειρηματικότητα, χιλιάδες ελεύθεροι επαγγελματίες με παράλληλη μισθωτή απασχόληση αλλά και μισθωτοί που παράλληλα διατηρούσαν κάποια δραστηριότητα με Δελτίο Παροχής Υπηρεσιών (το γνωστό «μπλοκάκι») αναμένεται να κληθούν, υπό προϋποθέσεις, να πληρώσουν μέσα στο επόμενο δίμηνο επιπλέον εισφορές. Ο προσδιορισμός της οφειλόμενης από τον Ιανουάριο του 2020 εισφοράς θα πρέπει, σύμφωνα με την υπουργική απόφαση που παρουσιάζει η «Κ», να ολοκληρωθεί έως το τέλος Απριλίου, ενώ μέχρι το τέλος Μαΐου θα πρέπει να καταβληθούν και οι πιθανές επιπλέον εισφορές για το 2021.
Αναλυτικά, με τη μεταρρύθμιση Βρούτση και την αποσύνδεση των εισφορών μη μισθωτών ασφαλισμένων από το δηλωθέν εισόδημα, στις περιπτώσεις παράλληλης μισθωτής απασχόλησης, καθώς και σε αυτές με μπλοκάκι, για τον προσδιορισμό της μηνιαίας εισφοράς προβλέφθηκε η εξής διαδικασία:
- Για τους ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες με παράλληλη μισθωτή απασχόληση, το ποσό εισφοράς, ανά κλάδο κύριας ασφάλισης, από τη μισθωτή απασχόληση δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού της 2ης ασφαλιστικής κατηγορίας ή της επιλεγείσας ασφαλιστικής κατηγορίας εφόσον αυτή είναι μεγαλύτερη.
- Για τους νέους ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους (έως 5 έτη ασφάλισης) με παράλληλη μισθωτή απασχόληση, βάση αναφοράς είναι η 1η ασφαλιστική κατηγορία.
- Για τους ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες με παράλληλη μισθωτή απασχόληση, το ποσό εισφοράς, ανά κλάδο επικουρικής ασφάλισης και εφάπαξ παροχών, από τη μισθωτή απασχόληση δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού της επιλεγείσας κατηγορίας.
Ήδη, κατά την πρώτη εφαρμογή του νέου τρόπου υπολογισμού, το 2020, και προκειμένου να δηλωθεί ενδεχόμενη παράλληλη μισθωτή απασχόληση, οι ασφαλισμένοι κλήθηκαν να δηλώσουν στον ΕΦΚΑ και τη μισθωτή τους απασχόληση ή την υπαγωγή τους στο ασφαλιστικό καθεστώς αμειβομένων με «μπλοκάκι», παράλληλα με την ασφαλιστική κατηγορία που επέλεξαν. Για τους ασφαλισμένους αυτούς έχει ανασταλεί η έκδοση των ειδοποιητηρίων εισφορών, για όλο το 2020.
Το θέμα έρχεται τώρα να ρυθμίσει απόφαση του υπουργείου Εργασίας, που προσδιορίζει τη διαδικασία καθορισμού της ασφαλιστικής εισφοράς ενώ ορίζει και τον τρόπο της εκκαθάρισης για το 2020.
Συγκεκριμένα, ξεκαθαρίζει ότι για τον προσδιορισμό και την εκκαθάριση των ασφαλιστικών εισφορών θα λαμβάνονται υπόψη οι υποβαλλόμενες από τον εργοδότη μηνιαίες αναλυτικές περιοδικές δηλώσεις (ΑΠΔ), και η ελάχιστη εισφορά επί παράλληλης άσκησης μισθωτών και μη μισθωτών δραστηριοτήτων ή η επιλεγείσα από τον ίδιο ασφαλιστική κατηγορία, εφόσον η τελευταία είναι μεγαλύτερη.
Σε περίπτωση που από τη διαδικασία εκκαθάρισης προκύπτει ότι έχει καταβληθεί ποσό υπέρτερο της ελάχιστης ή της επιλεγείσας από τον ασφαλισμένο ασφαλιστικής κατηγορίας, εφόσον η τελευταία είναι μεγαλύτερη, τότε δημιουργείται πιστωτικό υπόλοιπο. Το επιπλέον ποσό επιστρέφεται στους δικαιούχους.
Αντίθετα, χρεωστικό υπόλοιπο δημιουργείται σε περίπτωση που μετά την εκκαθάριση των ασφαλιστικών εισφορών προκύπτει ότι δεν έχει καταβληθεί η κατά τον νόμο ελάχιστη ή η επιλεγείσα από τον ασφαλισμένο ασφαλιστική κατηγορία. Η διαφορά αυτή καταλογίζεται στον ασφαλισμένο για τον αντίστοιχο κλάδο ασφάλισης του e-ΕΦΚΑ.
Για τους μη μισθωτούς ασφαλισμένους με παράλληλη μισθωτή απασχόληση, μέχρι τη λήψη στοιχείων εισφορών μισθωτής απασχόλησης, αναστέλλεται η έκδοση ειδοποιητηρίου ασφαλιστικών εισφορών μη μισθωτού. Για την αναστολή λαμβάνεται υπόψη η αίτηση – δήλωση του ασφαλισμένου, η οποία υποβάλλεται μέσω των ηλεκτρονικών υπηρεσιών του e-ΕΦΚΑ. Σε περίπτωση που κατά τη λήψη των στοιχείων εισφορών μισθωτής απασχόλησης διαπιστωθεί η μη υποβολή ΑΠΔ, θα αναζητούνται οι αντίστοιχες εισφορές μη μισθωτού της κατηγορίας κατάταξής του.
Προσοχή. Η διαδικασία για το 2021 ξεκινάει με τον προσδιορισμό των εισφορών έως 29 Απριλίου και καταληκτική ημερομηνία πληρωμής την 31η Μαΐου 2021. Ο προσδιορισμός των μηνιαίων ασφαλιστικών εισφορών έτους 2020 των μη μισθωτών με παράλληλη μισθωτή δραστηριότητα θα πραγματοποιηθεί, σύμφωνα με την απόφαση, έως 31/3/2021 και από την ολοκλήρωσή της θα προκύψει πιστωτικό, μηδενικό ή χρεωστικό υπόλοιπο. Και σε αυτή την περίπτωση, ως ημερομηνία έναρξης καταβολής των μηνιαίων χρεωστικών υπολοίπων ορίζεται η 29/4/2021.
Ρούλα Σαλούρου
