Σε ψηφοφορία στην ολομέλεια την Τετάρτη, οι ευρωβουλευτές ενέκριναν τη θέση τους σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής για τη σύσταση Κοινωνικού Ταμείου για το Κλίμα με 479 ψήφους υπέρ, 103 ψήφους κατά και 48 αποχές.
Το εγκριθέν κείμενο, το οποίο περιέχει τις θέσεις του Κοινοβουλίου για τις επικείμενες διαπραγματεύσεις με τα κράτη μέλη, υπογραμμίζει ότι το Ταμείο θα ωφελήσει τα νοικοκυριά, τις πολύ μικρές επιχειρήσεις και τους χρήστες των μεταφορών που είναι ευάλωτοι και πλήττονται ιδιαίτερα από τις επιπτώσεις της μετάβασης προς την κλιματική ουδετερότητα.
Το Ταμείο θα συμπληρώνει τους χρηματοδοτικούς πόρους των κρατών μελών προς δύο κατευθύνσεις:
- Προσωρινά μέτρα άμεσης εισοδηματικής στήριξης (όπως μείωση των ενεργειακών φόρων και τελών) για την αντιμετώπιση της αύξησης των τιμών των οδικών μεταφορών και των καυσίμων θέρμανσης.
- Μακροχρόνιες διαρθρωτικές επενδύσεις στην ανακαίνιση κτιρίων, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τη μετάβαση από τις ιδιωτικές στις δημόσιες συγκοινωνίες, την από κοινού χρήση αυτοκινήτων και την από κοινού χρήση αυτοκινήτων («car pooling» και «car sharing») και τη χρήση ενεργών τρόπων μεταφοράς, όπως η ποδηλασία. Τα μέτρα μπορεί να περιλαμβάνουν φορολογικά κίνητρα, κουπόνια, επιδοτήσεις ή δάνεια μηδενικού επιτοκίου.
Το χρηματοδοτικό κονδύλι του Ταμείου αποτελεί εκτίμηση βάσει του ποσού που αντιστοιχεί στο 25% των αναμενόμενων εσόδων που συνδέονται με την ένταξη των εμπορικών οδικών μεταφορών και των κτιρίων στο σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών της ΕΕ (ΣΕΔΕ), το οποίο θα συμπληρώνεται από έσοδα από τον πλειστηριασμό 150 εκατομμυρίων πρόσθετων δικαιωμάτων ΣΕΔΕ.
Για την περίοδο έως το 2027, το συνολικό ποσό εκτιμάται από το Κοινοβούλιο σε 16,39 δισ. ευρώ, με δυνατότητα επίτευξης συνολικού ύψους 72 δισ. έως το 2032 υπό το πρίσμα των επόμενων διαπραγματεύσεων για τον προϋπολογισμό της ΕΕ και της μελλοντικής ένταξης των ιδιωτικών κτιρίων και των οδικών μεταφορών στο ΣΕΔΕ.
Η συνεισηγήτρια Esther de LANGE (ΕΛΚ, Ολλανδία) δήλωσε: «Η ενεργειακή μετάβαση δεν θα πρέπει να καταστεί μετάβαση για τους λίγους και τυχερούς. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο διασφαλίσαμε ότι τα χρήματα του Ταμείου θα φτάνουν πραγματικά στους ανθρώπους που χρειάζονται τη μεγαλύτερη στήριξη. Τα μέτρα περιλαμβάνουν, για παράδειγμα, κουπόνια για τους ευάλωτους για τη μόνωση των κατοικιών τους και την ανάπτυξη μιας αγοράς μεταχειρισμένων ηλεκτρικών αυτοκινήτων.»
Ο συνεισηγητής David CASA (ΕΛΚ, Μάλτα) δήλωσε: «Οι προσπάθειες της Ευρώπης για το κλίμα δεν μπορούν να αφήσουν κανέναν στο περιθώριο, και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα θα λειτουργήσει ως δίχτυ κοινωνικής ασφάλειας κατά τη μετάβαση προς την κλιματική ουδετερότητα. Η μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης συγκαταλέγονται στους στόχους του Ταμείου, μειώνοντας έτσι τις εκπομπές. Δισεκατομμύρια θα επενδυθούν σε νοικοκυριά και πολύ μικρές επιχειρήσεις για να καταστούν οι κοινωνίες μας πιο ανθεκτικές στην κλιματική αλλαγή.»
Το Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα αποτελεί μέρος της δέσμης μέτρων «fit for 55» για την μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990, σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό νόμο για το κλίμα.
