Από το Στέλιο Μπούρα
Λύσεις ψάχνουν να βρουν οι προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας σε συζητήσεις με την ρυθμιστική αρχή ΡΑΑΕΥ για τους κακοπληρωτές της αγοράς ρεύματος, σε μια δύσκολη εξίσωση όπου είναι ζητούμενο να συνδυαστεί η εξόφληση των οφειλών με τη διατήρηση του δικαιώματος του καταναλωτή για αλλαγή προμηθευτή χωρίς περιορισμούς.
Αν και το πρόβλημα του ενεργειακού τουρισμού, δηλαδή του φαινομένου όπου οι καταναλωτές μετακινούνται σε άλλο ενεργειακό πάροχο αφήνοντας πίσω στον προηγούμενο ληξιπρόθεσμα χρέη, δεν είναι τόσο έντονο όσο στο πρόσφατο παρελθόν δεν παύει να απασχολεί τους προμηθευτές που διεκδικούν τρόπους αντιμετώπισης του.
Υπενθυμίζεται ότι τα «φέσια» των καταναλωτών στις εταιρείες προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας έως τον Αύγουστο του 2023 είχαν φτάσει τα 2,84 δισ. ευρώ με την εκτόξευση στις τιμές ενέργειας που προκάλεσε ο πόλεμος της Ρωσίας με την Ουκρανία, ωστόσο κύκλοι της αγοράς τονίζουν ότι οι πληρωμές των πελατών έχουν αλλάξει προς το καλύτερο από τότε.
Μετά από τη δημόσια διαβούλευση που ολοκληρώθηκε την περασμένη εβδομάδα, η ΡΑΑΕΥ αξιολογεί τις προτάσεις που υπέβαλαν οι προμηθευτές και ενώσεις καταναλωτών ενώ αναμένονται αποφάσεις μετά το Πάσχα.
Σύμφωνα με τις αλλαγές στον κώδικα προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας που πρότεινε η ΡΑΑΕΥ, ένας καταναλωτής μπορεί να αλλάζει πάροχο, ακόμα και αν έχει χρέος σε προηγούμενο προμηθευτή.
Το προτεινόμενο άρθρο 42 του κώδικα προμήθειας επιτρέπει την αλλαγή προμηθευτή σε όλες τις περιπτώσεις εκτός από αυτές που έχει υποβληθεί στον ΔΕΔΔΗΕ εντολή αποκοπής. Δεν επιτρέπεται, επίσης, στην περίπτωση που ο πελάτης φαίνεται στο σύστημα σήμανσης ότι έχει χρέη από τρεις διαφορετικούς προμηθευτές (στην κατηγορία των οικιακών πελατών). Στους μη οικιακούς πελάτες, ο περιορισμός είναι για δύο διαφορετικούς προμηθευτές.
Σε επιστολή του προς τη ΡΑΑΕΥ, ο Ελληνικός Σύνδεσμος Προμηθευτών Ενέργειας (ΕΣΠΕΝ), που αριθμεί επτά μέλη μεταξύ των οποίων είναι η Volton, η nrg και η elpedison, αναφέρει ότι η κύρια αδυναμία του προτεινόμενου πλαισίου, είναι ότι σε αυτό δεν λαμβάνεται η αναγκαία μέριμνα για την αποτελεσματική διεκδίκηση ληξιπρόθεσμων οφειλών, τόσο από τον υφιστάμενο όσο και από τον προηγούμενο προμηθευτή.
«Συγκεκριμένα, αναφορικά με το δικαίωμα διεκδίκησης ληξιπρόθεσμων οφειλών μέσω της υποβολής εντολής απενεργοποίησης μετρητή, το οποίο ιστορικά ασκείται στη δραστηριότητα της προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, με τις προτεινόμενες διατάξεις αφενός περιορίζεται σημαντικά η δυνατότητα του υφιστάμενου προμηθευτή να ασκήσει το εν λόγω δικαίωμα και αφετέρου δεν υπάρχει οποιαδήποτε πρόβλεψη για την άσκηση του δικαιώματος αυτού μετά την αλλαγή προμηθευτή», τονίζει ο ΕΣΠΕΝ.
«Η θεσμοθέτηση της δυνατότητας υποβολής Εντολής Επισήμανσης αποσκοπεί μεν στον περιορισμό του αριθμού των προμηθευτών στους οποίους ο πελάτης δύναται να συσσωρεύσει ληξιπρόθεσμες οφειλές, δεν αποτελεί ωστόσο αποτελεσματικό μέσο διεκδίκησης των οφειλών αυτών από τους προμηθευτές», προσθέτει.
«Σοβαρές δυσλειτουργίες»
Από την άλλη πλευρά του νομίσματος, οι ενώσεις καταναλωτών κάνουν λόγο για αγορά ενέργειας που δεν λειτουργεί προς όφελος του καταναλωτή, εμφανίζει σοβαρές δυσλειτουργίες και στρεβλώσεις με αυθαίρετες, αδιαφανείς και καταχρηστικές πρακτικές από μέρους των προμηθευτών ενέργειας, με αποτέλεσμα η πλειοψηφία των καταναλωτών να μην τους εμπιστεύεται.
Σε προτάσεις που υποβλήθηκαν από την Ε.Κ.ΠΟΙ.ΖΩ. και την Πανελλήνια Ομοσπονδία Ενώσεων Καταναλωτών – Π.ΟΜ.Ε.Κ., οι προμηθευτές καλούνται να υποστηρίξουν τους καταναλωτές με οφειλές, προσφέροντας άτοκες δόσεις και περισσότερο χρόνο για την τακτοποίηση τους.
«Διαπιστώνεται αδιαφάνεια στους συμβατικούς όρους, αθέμιτες εμπορικές πρακτικές στον τρόπο διαφήμισης και στις προσφορές, πολύπλοκοι και μη κατανοητοί λογαριασμοί, με πλήθος επιπρόσθετων άσχετων χρεώσεων που επιβαρύνουν δυσανάλογα τα νοικοκυριά. Επιπρόσθετα, να επισημάνουμε ότι οι προμηθευτές ενέργειας αρνούνται να προβούν σε ρύθμιση της οφειλής των πελατών τους και συγκεκριμένα, είτε δεν δέχονται διακανονισμό, είτε τους υποχρεώνουν να προπληρώσουν το 40-60% του συνολικού ποσού, ενώ το χρονικό διάστημα των δόσεων είναι αρκετά σύντομο», σύμφωνα με τις κοινές τους θέσεις, όπως αναρτήθηκαν στο site της ΡΑΑΕΥ.
«Το αποτέλεσμα είναι ότι οι καταναλωτές που είναι καλόπιστοι και επιθυμούν να είναι τυπικοί στις συμβατικές τους υποχρεώσεις, αλλά εκ των πραγμάτων αδυνατούν να αντεπεξέλθουν λόγω οικονομικών δυσκολιών, να συσσωρεύουν οφειλές παρά τη θέλησή τους», υπογραμμίζουν οι ενώσεις.
