Διαβάστε παρακάτω τις θέσεις του Τμήματος Ανατολικής Κρήτης του ΤΕΕ στο κάλεσμα του B2Green για τοποθέτηση επί των ζητημάτων του «Εξοικονομώ-Αυτονομώ», με κύριους άξονες τα θετικά & τα αρνητικά του προγράμματος που ολοκληρώθηκε καθώς και την κατάθεση προτάσεων για το επερχόμενο πρόγραμμα:
Το τελευταίο διάστημα και μετά την λήξη του Προγράμματος «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» πλειάδα παρεμβάσεων έχουν λάβει χώρα σχετικά με αστοχίες και θετικά στοιχεία του εν λόγω Προγράμματος.
Το ΤΕΕ σε κεντρικό επίπεδο αλλά και τα Περιφερειακά του Τμήματα με στοχευμένες παρεμβάσεις βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή για να αναδείξουν τις αστοχίες στο σχεδιασμό και την υλοποίηση του προγράμματος, οι οποίες ξεκίνησαν από την προηγούμενη κυβέρνηση και δυστυχώς συνεχίστηκαν από την σημερινή.
Αδιαμφισβήτητη κρίνεται η μεγάλη χρησιμότητα του προγράμματος, αφού η σωστή αξιοποίησή του μπορεί με ασφαλή τρόπο να οδηγήσει τόσο σε εξοικονόμηση εθνικών πόρων όσο και στην περαιτέρω βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης του πληθυσμού και της ποιότητας ζωής. Στα θετικά του προγράμματος συγκαταλέγονται η αύξηση του προϋπολογισμού, η μείωση της γραφειοκρατίας, η ένταξη του ΦΠΑ στις επιλέξιμες δαπάνες και μικρότερη συμμέτοχη των τραπεζών στο πρόγραμμα. Τέλος, ενισχύεται η αγορά των προϊόντων που σχετίζονται με τις επιχορηγούμενες παρεμβάσεις (προμηθευτές-συνεργεία-μηχανικοί).
Δυστυχώς με το υπάρχον σύστημα υποδοχής των αιτήσεων υπαγωγής, αντί να προκρίνονται οι οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά αποτελεσματικότερες προτάσεις επιβραβεύονται όσοι επικρατήσουν σε ένα εξοντωτικό αγώνα ταχύτητας πληκτρολόγησης. Προφανώς το ζητούμενο δεν θα έπρεπε να είναι η ταχύτητα υποβολής των αιτήσεων αλλά η εξυπηρέτηση των πολιτών και η μέγιστη δυνατή ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών τους.
Εκτιμώντας τη σημαντικότητα του προγράμματος και ύστερα από τη γενική διαπίστωση των ανεπαρκειών στην εφαρμογή του, είναι φανερό ότι απαιτείται μια συνολική επαναξιολόγησή του με εφαρμογή αντικειμενικών περιβαλλοντικών, οικονομικών και κοινωνικών κριτηρίων στην επιλογή των δικαιούχων. Τα κριτήρια αυτά χρήσιμο θα ήταν να τεθούν σε δημόσια διαβούλευση, γεγονός που θα συντελέσει τόσο στην ανάδειξη χρήσιμων υποδείξεων όσο και στην γενικότερη αποδοχή τους,
Απαιτείται να ενισχύονται οι πιθανότητες επιλογής των οικονομικά ασθενέστερων αλλά και να δίδεται προτεραιότητα στα χαμηλότερης ενεργειακής κλάσης κτίρια.
Για το σύνολο των αιτήσεων που πληρούν τις προδιαγραφές, η υποδοχή, βαθμολόγηση και κατάταξη τους θα πρέπει να γίνεται με αντικειμενικό τρόπο από το ηλεκτρονικό σύστημα. Δειγματοληπτικός έλεγχος σε ένα ποσοστό των αιτήσεων, για την ορθή ενεργειακή κατάταξη των κτιρίων θα ήταν χρήσιμος.
Επίσης, να προσθέσω ότι οι πόροι του τελευταίου προγράμματος ήταν εξαρχής ελάχιστοι για την Κρήτη, γεγονός που εγκαίρως είχαμε επισημάνει. Αυτό αποδείχτηκε την μέρα εφαρμογής τους προγράμματος, καθώς οι πόροι απορροφήθηκαν ταχύτερα από οποιαδήποτε άλλη περιφέρεια.
Παρακάτω παραθέτω επιγραμματικά κάποιες προτάσεις – βελτιώσεις, σχετικά με το σχεδιασμό του νέου Προγράμματος, το οποίο αναμένεται στις αρχές του καλοκαιριού:
- Κατάργηση του κριτηρίου της χρονικής προτεραιότητας.
- Υιοθέτηση της ουσιαστικής αξιολόγησης των αιτήσεων με διαφανείς και αυτοματοποιημένες διαδικασίες ελέγχου και εποπτείας για τη διασφάλιση του αδιάβλητου της διαδικασίας, με κριτήρια τα οποία θα αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά την ενεργειακή φτώχεια, την ενεργειακή αποδοτικότητα των παρεμβάσεων και την επίτευξη των ετήσιων εθνικών στόχων.
- Διαρκής ισχύ του Προγράμματος μέχρι εξαντλήσεως των πόρων και συνεχής αξιολόγηση και ανατροφοδότησή του με τους απαιτούμενους πόρους για την ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών αλλά και του Εθνικού Ενεργειακού Σχεδιασμού για το Κλίμα.
- Ενίσχυση της τεκμηρίωσης των προτεινόμενων παρεμβάσεων μέσω συστηματικότερων ελέγχων και επαλήθευσης στοιχείων.
- Αύξηση των πόρων για την Κρήτη
- Ενίσχυση του ρόλου του Μηχανικού (συμβούλου, μελετητή, επιβλέποντα, ελεγκτή) και αύξηση των αμοιβών του.
Κλείνοντας να επισημάνω, ότι σημαντικό θα ήταν πέραν των όποιων βελτιώσεων στο πρόγραμμα «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» να δημιουργηθεί ένα ευρύτερο πρόγραμμα με εργασίες ενίσχυσης φέροντος οργανισμού και αντισεισμικής θωράκισης αλλά και ευρύτερης ανακαίνισης, όπως έχουμε προτείνει επανειλημμένως ως τεχνικός σύμβουλος της Πολιτείας, δεδομένου ότι δεν είναι φρόνιμο να δαπανώνται εκατομμύρια ευρώ σε ενεργειακή αναβάθμιση κτηρίων με αυξημένη δομική τρωτότητα
Με ιδιαίτερη εκτίμηση,
Μιχαήλ Χωραφάς
Προέδρος Τεχνικού Επιμελητηρίου, Τμήματος Ανατολικής Κρήτης
