Διαβάστε παρακάτω τις θέσεις της Ένωσης Βιομηχανιών Ηλιακής Ενέργειας (ΕΒΗΕ) στο κάλεσμα του B2Green για τοποθέτηση επί των ζητημάτων του «Εξοικονομώ-Αυτονομώ», με κύριους άξονες τα θετικά & τα αρνητικά του προγράμματος που ολοκληρώθηκε καθώς και την κατάθεση προτάσεων για το επερχόμενο πρόγραμμα:
Καταρχάς, ευχαριστούμε θερμά το B2Green για το ενδιαφέρον που δείχνει για τις απόψεις της ΕΒΗΕ σχετικά με το πρόγραμμα «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» τις οποίες και σας αποστέλλουμε.
Στα θετικά στοιχεία του νέου προγράμματος περιλαμβάνονται κατά την άποψη μας:
- Η ένταξη κτιρίων που κατατάσσονται σε ενεργειακή κατηγορία Γ καθώς και τα διευρυμένα εισοδηματικά κριτήρια, γεγονός το οποίο συνέβαλε στην αύξηση των δυνητικών δικαιούχων.
- Η αύξηση των ποσοστών επιδότησης, η οποία έκανε το πρόγραμμα πιο ελκυστικό για μεγάλη μερίδα πολιτών δίνοντας τους παράλληλα τη δυνατότητα μιας πιο εκτεταμένης ενεργειακής αναβάθμισης.
- Η σύνδεση του τελικού επιδοτούμενου προϋπολογισμού με βάση την εξοικονόμηση ενέργειας, κάτι που αποτελεί άλλωστε και πάγιο θέση της ένωσης μας για τις κρατικές ενισχύσεις. Εκτίμηση μας αποτελεί ότι το γεγονός αυτό οδήγησε στην επιλογή των πιο αποδοτικών παρεμβάσεων εξοικονόμησης ενέργειας και στην μείωση υπερτιμολογήσεων που είχαμε συναντήσει στο παρελθόν.
- Η δημιουργία τριών νέων κατηγοριών δαπανών για τα θερμοσιφωνικά ηλιακά συστήματα, ανάλογα τον πραγματικό όγκο του δοχείου αποθήκευσης , με παράλληλη αύξηση του μέγιστου ποσού δαπάνης. Το γεγονός αυτό έδωσε σε πολλούς ωφελούμενους να επιλέξουν τον ηλιακό θερμοσίφωνα που ανταποκρίνεται πραγματικά στις ανάγκες τους.
- Η υποχρεωτική εγκατάσταση θερμικού ηλιακού συστήματος για την παραγωγή ΖΝΧ (εκτός αν υπήρχε τεκμηριωμένη αδυναμία εγκατάστασης) συντέλεσε ώστε να αξιοποιηθεί η πλέον αποδοτική τεχνολογία παραγωγής ΖΝΧ και να μειωθεί η κατανάλωση καυσίμων που θα υπήρχε σε αντίθετη περίπτωση. Παράλληλα οι ωφελούμενοι του προγράμματος θα εξοικονομήσουν σημαντικά χρηματικά ποσά σε ετήσια βάση, χρήματα τα οποία θα διοχετευθούν στην πραγματική οικονομία. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να τονιστεί ότι τα ηλιοθερμικά συστήματα αποτελούν την μοναδική τεχνολογία ΑΠΕ, η οποία κατασκευάζεται στην Ελλάδα με την πλειοψηφία των πρώτων υλών να είναι ελληνικές.
- Η δημιουργία μιας νέας κατηγορίας για τις πολυκατοικίες τύπου Β, η οποία έδωσε την δυνατότητα να ενταχθούν στο πρόγραμμα αποκλειστικά κοινόχρηστοι χώροι πολυκατοικιών
- Η διεύρυνση των παρεμβάσεων εξοικονόμησης ενέργειας με την προσθήκη νέων (πχ. αυτοματισμοί, μηχανικός αερισμός, ανελκυστήρες) συντέλεσε στο να υπάρξουν πιο ολοκληρωμένα σενάρια εξοικονόμησης ενέργειας.
Όπως είναι φυσιολογικό η υλοποίηση του προγράμματος χαρακτηρίστηκε και από ορισμένες αστοχίες όπως
- Η επιλογή των έγκαιρων αιτήσεων με βάση την χρονική σειρά υποβολής της αίτησης. Η πρακτική αυτή οδήγησε σε υπερφόρτωση των συστημάτων και πολλοί ωφελούμενοι, αν και καλά προετοιμασμένοι δεν μπόρεσαν να υποβάλλουν την αίτηση τους. Το γεγονός αυτό τραυμάτισε το αδιάβλητο του προγράμματος με αποτέλεσμα πολλοί ωφελούμενοι να χάσουν την εμπιστοσύνη τους σε αυτό, ενώ παράλληλα έχει δημιουργήσει την εικόνα ότι υπάρχουν επιτήδειοι που μπορούν να εξασφαλίσουν την ένταξη μιας πρότασης στο πρόγραμμα.
- Υπήρξε μικρός χρόνος ανάμεσα στην δημοσίευση του οδηγού του προγράμματος και στην έναρξη του, με αποτέλεσμα αρκετοί ωφελούμενοι να μην μπορέσουν να προετοιμαστούν κατάλληλα.
- Το μεγάλο χρονικό διάστημα που μεσολάβησε ανάμεσα στον προηγούμενο και τον νέο κύκλο του προγράμματος συνέβαλλε σε συνδυασμό με τα παραπάνω στην δημιουργία ενός κλίματος έντασης στην αγορά για το ποιος θα προλάβει να ενταχθεί, γεγονός το οποίο δεν διευκολύνει τον σχεδιασμό βέλτιστων παρεμβάσεων.
Ως ΕΒΗΕ θεωρούμε ότι τα προγράμματα «Εξοικονομώ κατ’ οικον.» αποτελούν ένα σημαντικό εργαλείο για την επίτευξη των ενεργειακών στόχων της χώρας, την βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης και την καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχιας καθώς και για την τόνωση του κατασκευαστικού κλάδου. Για το λόγο αυτό προτείνουμε τις παρακάτω βελτιώσεις
- Να καταργηθεί το σύστημα της χρονικής προτεραιότητας των αιτήσεων και να αντικατασταθεί από ένα άλλο σύστημα το οποίο θα βασίζεται στην αξιολόγηση οικονομικών, κοινωνικών και ενεργειακών κριτηρίων. Με τον τρόπο αυτό θα εξασφαλιστεί ότι οι οικονομικά ασθενέστεροι πολίτες που διαθέτουν ολοκληρωμένες προτάσεις ενεργειακής αναβάθμισης θα εντάσσονται στο πρόγραμμα.
- Να υπάρχει επαρκής χρόνος για την υποβολή των αιτήσεων (πχ ένας μήνας) και μετά τον χρόνο αυτό να πραγματοποιείται η αξιολόγηση των αιτήσεων και η επιλογή τους προς ένταξη με βάση τα παραπάνω κριτήρια.
- Το πρόγραμμα θα πρέπει να παραμένει «ανοιχτό» για τους ωφελούμενους, δηλαδή να υπάρχει ένας κοινός οδηγός για όλους τους κύκλους του προγράμματος που δεν θα αλλάζει και να είναι από πριν γνωστές και σταθερές οι ημερομηνίες υποβολής των αιτήσεων (πχ 1 ή 2 φορές τον χρόνο). Με αυτόν τον τρόπο οι ωφελούμενοι θα έχουν τον απαραίτητο χρόνο να προετοιμαστούν και να σχεδιάσουν ολοκληρωμένες παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας. Αν ένας ωφελούμενος έχει καταθέσει την αίτηση του σε προηγούμενο κύκλο του προγράμματος και δεν επιλεγεί με βάση τα παραπάνω κριτήρια να έχει το δικαίωμα αυτόματης συμμετοχής του στον επόμενο κύκλο καθώς και τη δυνατότητα να βελτιώσει τις προτεινόμενες παρεμβάσεις προκειμένου να βελτιωθεί και η αξιολόγηση του.
- Να υπάρχουν επιπλέον ενεργειακά κριτήρια για την επιλογή των συστημάτων που θα χρησιμοποιηθούν εκτός από τα ελάχιστα κριτήρια βάσει των Ευρωπαϊκών Οδηγιών που ισχύουν σήμερα. Θα μπορούσε να οριστεί μια ελάχιστη αποδεκτή απόδοση προκειμένου να είναι επιλέξιμα στο πρόγραμμα. Με αυτόν τον τρόπο διασφαλίζεται ότι οι παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας θα υλοποιηθούν με τα αποδοτικότερα συστήματα. Ενδεχομένως θα μπορούσε να υπάρξει και μια σύνδεση της πραγματικής απόδοσης ενός συστήματος με το ανώτατο ποσό ή και το ποσοστό της επιδότησης. Για παράδειγμα ένα θερμικό ηλιακό σύστημα με πιστοποιημένη υψηλή ενεργειακή απόδοση να δικαιούται μεγαλύτερης επιδότησης από ένα αντίστοιχης κατηγορίας ηλιακό σύστημα με χαμηλότερη ενεργειακή απόδοση. Αντίστοιχα ένα σύστημα θέρμανσης δεν θα επιτρέπεται να επιδοτείται αν η πραγματική απόδοση του δεν ξεπερνάει έναν ελάχιστο βαθμό απόδοσης. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να τονιστεί ότι η ΕΒΗΕ έχει εκπονήσει αντίστοιχη μελέτη με βάση όσα ισχύουν και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
- Να προστεθούν στις επιλέξιμες παρεμβάσεις και οι τεχνολογίες ηλιακής ψύξης
Με εκτίμηση
Ευθύμιος Σπανός
Πρόεδρος
Χρήστος Παπαεμμανουήλ
Γενικός Γραμματέας
