Λίγες ημέρες πριν από την προθεσμία για την εκδήλωση μη δεσμευτικού ενδιαφέροντος για την πώληση του 49% του ΔΕΔΔΗΕ, η κακοκαιρία “Μήδεια” κατάφερε ένα ακόμη σοβαρό πλήγμα στο πεπαλαιωμένο και κακοσυντηρημένο δίκτυο ηλεκτρισμού. Αν και η σφοδρότητα της κακοκαιρίας ήταν πρωτοφανής, εντούτοις είναι σαφές ότι τα εγγενή προβλήματα των παλιών υποδομών σε συνδυασμό με τις μειωμένες την τελευταία δεκαετία επενδύσεις του διαχειριστή, έπαιξαν καθοριστικό ρόλο ώστε 70 χιλιάδες νοικοκυριά και επιχειρήσεις να μείνουν έως και δύο 24ώρα χωρίς ρεύμα. Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία των ισολογισμών του ΔΕΔΔΗΕ και της ΔΕΗ, οι επενδύσεις του διαχειριστή στο δίκτυο διανομής έχουν μειωθεί πάνω από 70%, ως αποτέλεσμα της γενικότερης οικονομικής κρίσης αλλά και εξαιτίας της δεινής οικονομικής κατάστασης στην οποία είχε περιέλθει από το 2015 και μετά η ΔΕΗ.
Πρωτοφανής δοκιμασία
Κατά τις ημέρες της σφοδρής κακοκαιρίας, δύο ήταν τα κυριότερα προβλήματα που προκάλεσαν εκτεταμένες βλάβες και έθεσαν εκτός λειτουργίας πάνω από 40 γραμμές μέσης τάσης και σε εκατοντάδες γραμμές της χαμηλής τάσης: καταρχάς οι πτώσεις των δέντρων, πλησίον των στύλων που είχαν ως αποτέλεσμα να κοπούν οι γραμμές του δικτύου. Επιπλέον, λόγω της χιονόπτωσης, σε πολλές περιοχές κυρίως των Βορείων Προαστίων δεν υπήρχε πρόσβαση στα σημεία όπου είχαν εκδηλωθεί οι βλάβες.
Σημειώνεται ότι η ευθύνη του ΔΕΔΔΗΕ περιορίζεται στην κοπή κλαδιών που βρίσκονται πλησίον των γραμμών του δικτύου και μόνο υπό εξαιρετικές περιπτώσεις, εφόσον δοθεί σχετική άδεια από τον Δήμο, μπορεί να κοπεί ένα δέντρο. Αντίθετα, είναι ευθύνη των δήμων να συντηρούν τα δέντρα και να προχωρούν στην κοπή τους εφόσον διαπιστωθεί ότι είναι ετοιμόρροπα ή ασθενή. Οι κοπές των κλαδιών από πλευράς ΔΕΔΔΗΕ πραγματοποιούνται στο πλαίσιο των επενδύσεων συντήρησης του δικτύου και γίνονται σε συνεργασία με ειδικά εργολαβικά συνεργεία κηπουρών, οι οποίοι προσλαμβάνονται από το διαχειριστή.
Εκτός όμως από τα δέντρα, οι εργασίες αποκατάστασης καθυστέρησαν εξαιτίας των προβλημάτων πρόσβασης καθώς αρκετοί δρόμοι παρέμεναν κλειστοί έως και την περασμένη Τετάρτη. Ο ΔΕΔΔΗΕ, καθώς δεν έχει δικά του μέσα, ανέμενε από τους Δήμους και την Πολιτική Προστασία τη διάνοιξη των δρόμων ώστε τα συνεργεία του να μεταβούν στα σημεία με τις βλάβες.
Σημειώνεται ότι στη μάχη για την επανηλεκτροδότηση ρίχτηκε το σύνολο των τεχνικών του διαχειριστή στην Αττική, περίπου 400 άτομα στους οποίους προστέθηκαν ακόμη 40 εργαζόμενοι του ΔΕΔΔΗΕ από υπηρεσίες εκτός Αττικής.
Μειωμένες επενδύσεις
Και εάν για τρεις ημέρες οι εργαζόμενοι του ΔΕΔΔΗΕ υπερέβαλαν εαυτούς, εντούτοις είναι σαφές ότι η πρόσφατη κακοκαιρία, όπως και τα προβλήματα που εκδηλώνονται κάθε καλοκαίρι, αναδεικνύουν τα βαθύτερα εγγενή προβλήματα του δικτύου διανομής και κυρίως τις ελλιπείς επενδύσεις της περιόδου 2015-2019.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία των ισολογισμών του ΔΕΔΔΗΕ, από επενδύσεις ύψους 523,9 εκατ. ευρώ το 2009, το 2017 φτάσαμε ο διαχειριστής να υλοποιεί επενδύσεις μόλις 140 εκατ. ευρώ. Η μείωση των επενδύσεων αποδίδεται πρωτίστως στη δεινή οικονομική κατάσταση του μητρικού ομίλου ΔΕΗ, που ως γνωστόν την τετραετία 2015-2019 βρέθηκε στο χείλος της οικονομικής κατάρρευσης.
Σε κάθε περίπτωση η κακή κατάσταση του δικτύου αποτελεί την κύρια αιτία για το γεγονός ότι εκδηλώνονται με μεγάλη συχνότητα, ακόμη και όταν δεν υπάρχουν ακραία καιρικά φαινόμενα, διακοπές ρεύματος, βλάβες δικτύου, αλλά και χαμηλή ποιότητα ηλεκτροδότησης με αστάθειες στην τάση. Κύριες αιτίες για τις βλάβες δικτύου είναι τα προβλήματα σε μετασχηματιστές και τις γραμμές διανομής. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2009 εγκαταστάθηκαν 3.200 νέοι μετασχηματιστές ενώ το 2019, ο ΔΕΔΔΗΕ τοποθέτησε μόλις 331 νέους μετασχηματιστές, σύμφωνα πάντα με τα επίσημα στοιχεία των ισολογισμών.
Παράλληλα ο ΔΕΔΔΗΕ εμφανίζει σημαντικές ελλείψεις σε τεχνικό προσωπικό. Παρά το γεγονός ότι το προσωπικό του Διαχειριστή είναι περίπου 6 χιλιάδες άτομα, εντούτοις υπάρχει υπερεπάρκεια σε διοικητικό προσωπικό και ελλείψεις σε τεχνικούς. Μάλιστα καθώς τα τελευταία χρόνια είχαν σταματήσει οι προσλήψεις, η πλειονότητα των τεχνικών είναι μεγάλης ηλικίας.
Υπογειοποιήσεις και εκσυγχρονισμός
Καθώς ο όμιλος ΔΕΗ επανέρχεται σταδιακά στην οικονομική κανονικότητα και τα προβλήματα φαίνεται να ανήκουν στο παρελθόν, η διοίκηση της ΔΕΗ έχει εντάξει στον στρατηγικό της σχεδιασμό ένα φιλόδοξο πλάνο για τον εκσυγχρονισμό και την ψηφιοποίηση του δικτύου διανομής, η οποία αναμένεται να βοηθήσει σημαντικά στον περιορισμό των προβλημάτων στο μέλλον. Μάλιστα ο αρμόδιος υπουργός ενέργειας Κ. Σκρέκας ανέφερε σχετικά ότι έχουν ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης 200 εκατ. ευρώ για επενδύσεις υπογειοποίησης καλωδίων. Ταυτόχρονα, μέσω της ψηφιοποίησης του δικτύου και της εγκατάστασης έξυπνων μετρητών θα καταστεί πιο εύκολος ο εντοπισμός των βλαβών αφού θα υπάρχει αμφίδρομη επικοινωνία με το κέντρο ελέγχου και με τον τρόπο αυτό θα μπορούν να γίνονται ταχύτερα οι επεμβάσεις αποκατάστασης.
Πιο αναλυτικά, από τη μεγάλη επένδυση ύψους για την εγκατάσταση 7,5 εκατ. μετρητών, το σχέδιο ανάπτυξης δικτύου του ΔΕΔΔΗΕ περιλαμβάνει για την πενταετία 2021-2025 επενδύσεις συνολικού ύψους 2,3 δισ. ευρώ, και κυρίως:
– Έργα επαναληπτικού χαρακτήρα όπως συνδέσεις, παραλλαγές, ενισχύσεις – βελτιώσεις – ανακαινίσεις, αισθητικές αναβαθμίσεις, αναβαθμίσεις σε δασικές περιοχές, αναβαθμίσεις ενίσχυσης τη ανθεκτικότητας και προστασίας του περιβάλλοντος συνολικού προϋπολογισμού για την πενταετία 2021 – 2025 931,95 εκ. ευρώ
– Έργα ανάπτυξης παγίων του συστήματος διανομής, όπως εξοπλισμοί, συστήματα εποπτείας και ελέγχου δικτύων, αυτοματισμοί, τηλεχειρισμοί, συστήματα τηλεμέτρησης συνολικού προϋπολογισμού για την 5ετία 911,91 εκ. ευρώ.
Επιπλέον στο business plan του ΔΕΔΔΗΕ περιλαμβάνονται εκσυγχρονισμοί των κέντρων ελέγχου, εγκατάσταση συστήματος GIS, αναδιοργάνωση της εφοδιαστικής αλυσίδας, αναβάθμιση του προγραμματισμού ανάπτυξης δικτύων και επέκταση της τηλεμέτρησης.
Του Χάρη Φλουδόπουλου
