Η αύξηση κυκλοφορίας κοντά στο 40% που παρουσιάζει φέτος η Αττική Οδός και η αξιόλογη ενίσχυση της κίνησης στους άλλους οδικούς άξονες με συμβάσεις παραχώρησης δείχνουν πως μετά από σχεδόν δύο χρόνια οι οδηγοί επέστρεψαν στους ελληνικούς δρόμους.
Μια πρώτη γεύση δείχνουν τα οικονομικά αποτελέσματα των εταιρειών διαχείρισης των μεγάλων οδικών αξόνων για το 2021 που ανακοινώθηκαν τις τελευταίες εβδομάδες, με τα έσοδα από τα διόδια να είναι ελαφρά αυξημένα σε σχέση με το δύσκολο 2020. Από τα ίδια στοιχεία προκύπτει έκρηξη στις πληρωμές διοδίων με πομποδέκτες και μεγάλη μείωση στις πληρωμές με μετρητά.
Η αύξηση της κυκλοφορίας ευνοεί τα σχέδια της κυβέρνησης που προσπαθεί να ολοκληρώσει κρίσιμους διαγωνισμούς για νέους οδικούς άξονες με Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ). Η βελτιωμένη εικόνα της κίνησης λειτουργεί ως σχετικό αντίβαρο στη μεγάλη αύξηση του κόστους κατασκευής, λόγω εκτίναξης τιμών στα υλικά, που αποτελεί σήμερα το κυριότερο εμπόδιο στην ολοκλήρωση αυτών των διαγωνισμών.
Τέτοια παραδείγματα είναι ο άξονας Καλαμάτα – Πύλος – Μεθώνη για τον οποίο έχει μειοδοτήσει η κοινοπραξία ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις – Intrakat (που διαχειρίζεται και τον άξονα Κόρινθος – Τρίπολη – Καλαμάτα μέσω της Μορέας), το τμήμα Χερσόνησος – Νεάπολη του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ), η περιφερειακή Θεσσαλονίκης με το υπερυψωμένο τμήμα κ.α.
Η Αττική Οδός με διαφορά ο πλέον κερδοφόρος οδικός άξονας της χώρας
Από τα οικονομικά αποτελέσματα των εταιρειών παραχώρησης προκύπτει πως η Αττική Οδός είναι με διαφορά ο πλέον κερδοφόρος οδικός άξονας της χώρας με την εταιρεία να παρουσιάζει πέρυσι κέρδη μετά φόρων 56,37 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 15,6% έναντι του 2020. Η Αττική Οδός θα μοιράσει φέτος συνολικό μέρισμα 84,4 εκατ. ευρώ στους μετόχους της (ΕΛΛΑΚΤΩΡ και ΑΒΑΞ) που έχουν ήδη λάβει προμέρισμα 30 εκατ.
Η εταιρεία διαχειρίζεται τον μοναδικό αστικό αυτοκινητόδρομο με διόδια στην Ελλάδα και επωφελείται από τους όρους μιας παλαιάς σύμβασης η οποία λήγει τον Οκτώβριο του 2024. Ήδη το ΤΑΙΠΕΔ έχει προκηρύξει διαγωνισμό για τη νέα σύμβαση την οποία διεκδικούν οκτώ πανίσχυρα σχήματα από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
Οι συμβάσεις στους υπόλοιπους οδικούς άξονες με διόδια δεν έχουν τον ίδιο βαθμό ωρίμανσης, ούτε τους ίδιους όρους, με τη σύμβαση παραχώρησης της Αττικής Οδού ενώ οι περισσότερες λήγουν την περίοδο 2037 – 2040. Σε κάποιες περιπτώσεις, όπως στον Άξονα Κεντρικής Ελλάδας, τα έργα (στο νότιο και βόρειο τμήμα) βρίσκονται ακόμα σε εξέλιξη. Συνεπώς τα έσοδα του παραχωρησιούχου από διόδια παραμένουν περιορισμένα, ενώ έχει σημαντικά έσοδα από κατασκευαστικό αντικείμενο.
Στη δεύτερη θέση από πλευράς εσόδων μεταξύ των εταιρειών παραχώρησης βρέθηκε πέρυσι η Νέα Οδός που ελέγχεται κατά 100% από τον όμιλο ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και διαχειρίζεται την Ιόνια Οδό και το τμήμα Μεταμόρφωση – Σκάρφεια του άξονα Αθηνών – Θεσσαλονίκης (ΠΑΘΕ).
Νέα Οδός και Ολυμπία Οδός
Πέρυσι η Νέα Οδός υπέγραψε Σύμβαση Λειτουργίας και Συντήρησης με την μητρική ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ με βάση την οποία η τελευταία ανέλαβε το σύνολο των υπηρεσιών που συνδέονται με τη λειτουργία των δύο οδικών αξόνων. Η εταιρεία είχε το 2021 έσοδα αποκλειστικά από διόδια και την εκμετάλλευση των Σταθμών Εξυπηρέτησης Αυτοκινητιστών (ΣΕΑ) που έφτασαν τα 124,5 εκατ. από 115,8 εκατ. ευρώ το 2020.
Ένα ενδιαφέρον στοιχείο από τα αποτελέσματα της Νέας Οδού είναι η μεγάλη αύξηση των εισπράξεων διοδίων με πομποδέκτες, δηλαδή με ηλεκτρονικό τρόπο. Οι εισπράξεις της εταιρείας από ηλεκτρονικές διελεύσεις αυξήθηκαν πέρυσι στα 62,68 εκατ. ευρώ από 41,13 εκατ. ευρώ το 2020. Την ίδια στιγμή οι εισπράξεις με μετρητά υποχώρησαν σημαντικά. Πρόκειται για εξέλιξη που συνδέεται και με την έναρξη εφαρμογής από 4/11/2020 του συστήματος διαλειτουργικότητας των πομποδεκτών μεταξύ όλων των αυτοκινητοδρόμων της Ελλάδας.
Στην τρίτη θέση από πλευράς εσόδων μεταξύ των παραχωρησιούχων ήταν πέρυσι η Ολυμπία Οδός που διαχειρίζεται τον οδικό άξονα Ελευσίνα – Κόρινθος – Πάτρα και πριν από λίγους μήνες ανέλαβε την κατασκευή και εκμετάλλευση του τμήματος Πάτρα – Πύργος. Μέτοχοι της Ολυμπίας Οδού είναι η γαλλική Vinci (29,9%), η ΑΒΑΞ (19,10%), η γερμανική Hochtief (17%), η ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις (17%) και η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ (17%).
Η Ολυμπία Οδός είχε έσοδα 115,3 εκατ. ευρώ έναντι 102,4 εκατ. το 2020. Τα έσοδα από διόδια έφτασαν πέρυσι τα 96,5 εκατ. από 88,4 εκατ. καθώς η Ολυμπία Οδός είχε και εισπράξεις από κατασκευές επί του οδικού άξονα που διαχειρίζεται.
Στην περίπτωση της Οδός Κεντρικής Ελλάδας που επίσης ελέγχεται κατά 100% από την ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και έχει αναλάβει την κατασκευή και διαχείριση του οδικού άξονα Ε65, το μεγαλύτερο τμήμα του έργου είναι υπό κατασκευή. Όσο για την «Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου» που διαχειρίζεται το τμήμα Μαλιακός – Κλειδί του ΠΑΘΕ είδε και αυτή αύξηση εσόδων από διόδια το 2021. Ο κύκλος εργασιών της εταιρείας, μεγαλύτερος μέτοχος της οποίας είναι η Hochtief, αυξήθηκε στα 81,3 εκατ. από 70,4 εκατ. ευρώ.
Φώτης Κόλλιας
