Τη θετική συγκυρία στην ελληνική αγορά ακινήτων, καθώς και τη μεγάλη έλλειψη σύγχρονων κτιρίων γραφείων, αποθηκευτικών χώρων αλλά και οικιστικών συγκροτημάτων, επιχειρούν να εκμεταλλευτούν οι επενδυτικές εταιρείες ακινήτων (ΑΕΕΑΠ) που προωθούν επενδύσεις άνω των δύο δισ. ευρώ μέχρι το 2025. Εκτός από τους συγκεκριμένους τομείς, οι διοικήσεις αρκετών ΑΕΕΑΠ συνεχίζουν να επενδύουν και στον τουριστικό κλάδο, καθώς αξιόλογα περιουσιακά στοιχεία παραμένουν στα χαρτοφυλάκια δανείων των τραπεζών και των εταιρειών διαχείρισης δανείων (servicers).
Το μεγαλύτερο τμήμα των επενδύσεων διοχετεύεται προς τα «πράσινα», βιοκλιματικά, κτίρια γραφείων που εξακολουθούν να καταλαμβάνουν τη μερίδα του λέοντος στα χαρτοφυλάκια των περισσότερων ΑΕΕΑΠ. Όπως επισήμανε προ ημερών ο διευθύνων σύμβουλος της Prodea Αρ. Καρυτινός, στην ελληνική αγορά real estate υπάρχει σήμερα χαμηλή προσφορά ακινήτων σύγχρονων κατασκευαστικών χαρακτηριστικών, την ίδια στιγμή που είναι πολύ αυξημένη η ζήτηση για τέτοιους χώρους. Η μεγαλύτερη ελληνική ΑΕΕΑΠ προωθεί επενδύσεις 600 εκατ. ευρώ που αφορούν περίπου 417.000 τετραγωνικά μέτρα (τ.μ.) κτιρίων από τα οποία το 62% είναι σε γραφειακούς χώρους, το 25% σε logistics, το 9% στον ξενοδοχειακό κλάδο και τις οικιστικές αναπτύξεις και το 4% σε κτίρια μικτής χρήσης (καταστήματα και γραφεία).
Υπάρχουν, βέβαια, και διαφοροποιήσεις όπως η Premia, στην οποία η διοίκηση Κ. Μαρκάζου επικεντρώθηκε την τελευταία διετία στα logistics με αποτέλεσμα να διαθέτει σήμερα το μεγαλύτερο χαρτοφυλάκιο μεταξύ των ΑΕΕΑΠ. Πλέον κινείται και προς άλλους κλάδους των ακινήτων όπως τα «εξυπηρετούμενα διαμερίσματα». Οι αποθήκες και τα ξενοδοχεία έχουν κυρίαρχη θέση στο χαρτοφυλάκιο της Briq Properties, βασικοί μέτοχοι της οποίας είναι οι επιχειρηματίες Θεοδ. Φέσσας και Ευτ. Κουτσουρέλη (όμιλος Quest). Η διευθύνουσα σύμβουλος της Briq Properties Άννα Αποστολίδου είχε τονίσει πρόσφατα πως η αξία του χαρτοφυλακίου της ΑΕΕΑΠ θα φτάσει τα 150 εκατ. ευρώ φέτος, με το επενδυτικό πρόγραμμα να κινείται στα ίδια επίπεδα.
Το ενδιαφέρον είναι πως οι διοικήσεις τουλάχιστον τεσσάρων ΑΕΕΑΠ έχουν δηλώσει πως την επόμενη τριετία – τετραετία σχεδιάζουν να διπλασιάσουν την αξία του χαρτοφυλακίου τους. Πριν από λίγες ημέρες, η διοίκηση της Trastor είπε κατά τη διάρκεια της τακτικής γενικής συνέλευσης πως το επιχειρησιακό σχέδιο για την περίοδο 2022 – 2025 προβλέπει διπλασιασμό της αξίας του χαρτοφυλακίου ακινήτων, στα 600 εκατ. ευρώ.
Ο κ. Μαρκάζος της Premia δήλωσε πρόσφατα πως η εταιρεία διαθέτει σήμερα επενδυτικό χαρτοφυλάκιο άνω των 200 εκατ. ευρώ και «εντός διετίας σκοπεύουμε να φτάσουμε σε μία αξία ενεργητικού κοντά στα 500 εκατ. ευρώ και απώτερο στόχο το 1 δισ. ευρώ». Εντός του προσεχούς δωδεκαμήνου η Premia σχεδιάζει επενδύσεις κοντά στα 150 εκατ. ευρώ στους τομείς που ειδικεύεται όπως τα κτίρια κοινωνικού χαρακτήρα (πρόσφατη είναι η συμφωνία με τα Εκπαιδευτήρια Δούκα), τα «εξυπηρετούμενα διαμερίσματα» και οι αποθήκες.
Μεγάλες επενδύσεις σε αποθηκευτικούς χώρους προωθούν και οι περισσότερες ΑΕΕΑΠ, από την Prodea μέχρι την Noval αν και η έκρηξη τιμών στα ακίνητα του Θριασίου (όπου επικεντρώνονται οι περισσότερες επενδύσεις) λειτουργεί πλέον αποτρεπτικά. Η Prodea προχώρησε στα τέλη Μαϊου σε μια ακόμα μεγάλη αγορά στην περιοχή με την απόκτηση 110 στρεμμάτων στον Ασπρόπυργο. Η Briq συνεχίζει να αναπτύσσει το μεγάλο κέντρο αποθήκευσης, συνολικής επιφάνειας 40.000 τ.μ., στην ίδια περιοχή, ενώ αγορές έχουν πραγματοποιήσει και αρκετοί από τους ανταγωνιστές της στο ευρύτερο Θριάσιο.
Ο κλάδος των ΑΕΕΑΠ στο Χ.Α. ενισχύεται συνεχώς και με την πρόσφατη εισαγωγή της Μπλε Κέδρος της οικογένειας Ευμορφίδη απαρτίζεται πλέον από έξι εταιρείες ενώ μέσα στον επόμενο χρόνο θα προστεθούν και άλλες δύο. Πρώτη αναμένεται να εισαχθεί η Noval Property του ομίλου Βιοχάλκο που προωθεί, μάλιστα, επενδυτικό πρόγραμμα γύρω στα 300 εκατ. ευρώ και θα ακολουθήσει η Trade Estates του ομίλου Φουρλή με επενδυτικό σχέδιο γύρω στα 150 εκατ. ευρώ. Η Orilina Properties ΑΕΕΑΠ, που ελέγχεται από την Brevan Howard και τον Τρυφ. Νάτση, μπορεί να μην μπαίνει άμεσα στο Χ.Α. αλλά έχει ανεβάσει ταχύτητα. Προ ημερών υπέγραψε Σύμφωνο Κατανόησης (MoU) με την Lamda Development για επένδυση άνω των 70 εκατ. ευρώ στο Ελληνικό με ανάπτυξη οικιστικού και εμπορικού συγκροτήματος.
Τόσο η Noval, όσο και η Trade Estates έχουν ανακοινώσει φιλόδοξα επενδυτικά σχέδια. Η μεγαλύτερη επένδυση που σχεδιάζει η Noval είναι η αστική ανάπλαση με μικτές χρήσεις στην οδό Πειραιώς, στο ιστορικό εργοστάσιο του ομίλου Βιοχάλκο, ύψους 152 εκατ. ευρώ για την περίοδο 2022 – 2025 με στόχο τη δημιουργία μιας «μεγάλης γειτονιάς τέχνης και πολιτισμού». Η δεύτερη μεγαλύτερη επένδυση αναμένεται να ξεκινήσει εντός του μήνα για την κατασκευή συγκροτήματος κτιρίων γραφείων επί των οδών Χειμάρρας 10-12 και Λεωφόρου Αμαρουσίου – Χαλανδρίου στο Μαρούσι (πρώην ακίνητο Kodak) συνολικής επιφάνειας περίπου 49.000 τ.μ. Την επένδυση που θα αγγίξει τα 80 εκατ. προωθεί η εταιρεία THE GRID Α.Ε. στην οποία συμμετέχουν με 50% η Noval Property και κατά 50% η Mavani Holdings Limited του ομίλου Brook Lane Capital.
H Trade Estates προωθεί επενδύσεις σε εμπορικά πάρκα και έχει αναλάβει να προχωρήσει το σχέδιο του ομίλου Φουρλή για το αντίστοιχο πάρκο στο Ελληνικό, στην πλευρά της Λεωφόρου Βουλιαγμένης. Με χαρτοφυλάκιο κοντά στα 270 εκατ., η εταιρεία του ομίλου Φουρλή επιδιώκει να το διπλασιάσει μέχρι το 2025.
Τα επενδυτικά σχέδια των ΑΕΕΑΠ…
ΕΤΑΙΡΕΙΑ – Επενδύσεις
Prodea – 600
Noval – 300
Premia – 300
Trastor – 300
Briq Properties – 150
Trade Estates – 150
Orilina – 70*
ICI – 50
Μπλε Κέδρος: 35
Πηγή: Ανακοινώσεις εταιρειών, δηλώσεις διοικήσεων, επιχειρησιακά σχέδια
Φώτης Κόλλιας
