Από την Ελένη Μπότα
Η αγορά ακινήτων επηρεάστηκε σημαντικά το 2023 από τη δραστική αύξηση των επιτοκίων, τις συνεπακόλουθες πληθωριστικές τάσεις και την αύξηση των τιμών ενέργειας χωρίς όμως να δείχνει, μέχρι στιγμής, σημάδια κόπωσης της αγοράς ή πτώσης των τιμών των ακινήτων. Η αύξηση, σύμφωνα με εκτιμήσεις της BriQ Properties, των επιτοκίων έχει σταθεροποιηθεί από το 4ο τρίμηνο του 2023 και στον βαθμό που ο πληθωρισμός θα επανέλθει εγκαίρως στον μεσοπρόθεσμο στόχο του 2%, οι αγορές αναμένουν μείωση τους κατά το έτος 2024, γεγονός που αναμένεται να οδηγήσει σε μια σταθερότητα και σε ανάπτυξη της εγχώριας αγοράς ακινήτων.
Σύμφωνα με την ΑΕΕΑΠ, ο εγχώριος κλάδος ακίνητης περιουσίας των χώρων αποθήκευσης και διανομής (logistics) χαρακτηρίζεται από μία έντονη υπό-προσφορά ταυτόχρονα με μία αυξημένη ζήτηση. Η έλλειψη σύγχρονων αποθηκευτικών χώρων που να υπερβαίνουν τα 10.000 τ.μ. είναι έντονη καθώς στην πλειονότητά τους τα παλαιά βιομηχανικά ακίνητα που πωλούνται ή εκπλειστηριάζονται, δεν έχουν την απαραίτητη υποδομή για ανακατασκευή σε νέους λειτουργικούς χώρους αποθήκευσης και διανομής, κυρίως λόγω του ανεπαρκούς εσωτερικού ύψους αλλά και λόγω χαμηλότερων προδιαγραφών. Οι ελλείψεις αυτές έχουν οδηγήσει σε υψηλά ποσοστά πληρότητας και σημαντική αύξηση των μισθωμάτων, τάση που αναμένεται να συνεχιστεί και στο 2024. Παράλληλα, οι νέες αναπτύξεις χώρων logistics έχουν να αντιμετωπίσουν και το υψηλότερο κατασκευαστικό κόστος με αποτέλεσμα την αισθητή μείωση στις αποδόσεις των ακινήτου του κλάδου.
Η αγορά γραφειακών χώρων, με βάση έρευνα που δημοσίευσε η Τράπεζα της Ελλάδος τον Νοέμβριο του 2023, διατήρησε καθ΄ όλη την διάρκεια του 2023 το επενδυτικό ενδιαφέρον τόσο από το εσωτερικό όσο και από το εξωτερικό, με ελκυστικές αποδόσεις σε ακίνητα υψηλών προδιαγραφών, αύξηση του αριθμού των οικοδομικών αδειών για νέες αναπτύξεις και μικρά ποσοστά κενών χώρων. Τα χαμηλά ποσοστά κενών χώρων υψηλών προδιαγραφών έχουν επηρεάσει και την πορεία των μισθωμάτων με αποτέλεσμα την αύξησή τους κατά 30-40% την τελευταία πενταετία.
Το υψηλό κατασκευαστικό κόστος έχει επηρεάσει τις νέες αναπτύξεις καθώς και τις ανακαινίσεις, όμως, καθώς ξένες πολυεθνικές αλλά και μεγάλοι ελληνικοί όμιλοι αναζητούν όλο και περισσότερο βιώσιμα (sustainable) κτίρια αρχίζει να διαμορφώνεται μια νέα πραγματικότητα στην αγορά γραφειακών χώρων, δύο ταχυτήτων. Τα νέα “πράσινα” κτίρια που αξιώνουν μισθώματα που μπορεί να φτάσουν μέχρι και τα € 30/τ.μ. και τα υπόλοιπα κτίρια, των οποίων τα μισθώματα κυμαίνονται σε σαφώς χαμηλότερα επίπεδα, ανάλογα με την τοποθεσία στην οποία βρίσκονται, την παλαιότητα και τις υπηρεσίες που προσφέρουν.
