Παναγιώτης Γαλάνης,
Δικηγόρος Περιβαλλοντικού – Πολεοδομικού Δικαίου, Διδάκτωρ Νομικής ΕΚΠΑ
Εμπειρογνώμων Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης
Μεταδιδάκτωρ Δικ. Περιβάλλοντος
info@pgalanislaw.gr
www.pgalanislaw.gr
Με την ΠΥΣ 52/2019, όπως τροποποιήθηκε με την ΠΥΣ 1/2020, συστάθηκε Κυβερνητική Επιτροπή για τη Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας και του Δήμου Μεγαλόπολης στη μεταλιγνιτική εποχή, με αρμοδιότητα την έγκριση και παρακολούθηση του Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΣΔΑΜ), βάσει του οποίου θα αξιοποιηθούν οι δυνατότητες χρηματοδότησης του Μηχανισμού Δίκαιης Μετάβασης της ΕΕ, για τη στήριξη των περιοχών της χώρας που πλήττονται από την διαδικασία απολιγνιτοποίησης. Επίσης, θέματα σχετικά με τον Συντονιστή ΣΔΑΜ και τη διευκόλυνση του έργου της Συντονιστικής Επιτροπής ορίζονται στο άρθρο 104 του Ν. 4685/2020.
Ο Ν. 4872/2021 (ΦΕΚ Α’ 247/10.12.2021) τιτλοφορείται «Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση, ρύθμιση ειδικότερων ζητημάτων απολιγνιτοποίησης και άλλες επείγουσες διατάξεις».
Σκοπός του νόμου είναι η δίκαιη αναπτυξιακή μετάβαση των περιοχών της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας και του Δήμου Μεγαλόπολης που εξαρτώνται από την εξόρυξη και χρήση του λιγνίτη και των Περιφερειών Βορείου Αιγαίου, Νοτίου Αιγαίου και Κρήτης που εξαρτώνται από τη χρήση πετρελαίου για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, όπως οι περιοχές αυτές αναφέρονται στα Εδαφικά Σχέδια Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΕΣΔΙΜ), που συνοδεύουν το Πρόγραμμα ΕΣΠΑ – ΔΑΜ 2021-2027. Η δίκαιη αναπτυξιακή μετάβαση πραγματοποιείται μέσω της οικονομικής διαφοροποίησης της παραγωγικής βάσης των περιοχών του πρώτου εδαφίου βάσει του Εθνικού Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (Master Plan ΔΑΜ) και του Επιχειρησιακού Προγράμματος ΕΣΠΑ – ΔΑΜ 2021-2027 με τα συνοδά αυτού ΕΣΔΙΜ (άρθρο 1).
Αντικείμενο του νόμου είναι ο σχεδιασμός και η οργάνωση του συστήματος διοίκησης και η ρύθμιση ειδικότερων ζητημάτων για την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη υλοποίηση του στρατηγικού σχεδιασμού για τη δίκαιη αναπτυξιακή μετάβαση των περιοχών του άρθρου 1.
Ο νόμος, ωστόσο, φαίνεται να συγχέει τις παραγωγικές περιοχές που υφίστανται τις βίαιες συνέπειες της απολιγνιτοποίησης, με αυτές που υφίστανται απλώς οι καταναλωτές πετρελαίου για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, για την οποία επιβαρυνόταν για πάρα πολλά χρόνια πανελληνίως οι καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας.