«Green Aegean» είναι το όνομα της νέας ηλεκτρικής πράσινης λεωφόρου που φιλοδοξεί να μεταφέρει στα μεγάλα ενεργειακά κέντρα κατανάλωσης της Ευρώπης την ενέργεια που θα συγκεντρώνεται από την Ανατολική Μεσόγειο και την Αίγυπτο στη Νότια Ευρώπη. Το σχέδιο, που παρουσίασε για πρώτη φορά ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη Σύνοδο Κορυφής του περασμένου Μαρτίου, έχει αρχίσει να μπαίνει σε στάδιο ωρίμανσης, με τον ΑΔΜΗΕ, που θα αποτελέσει τον φορέα υλοποίησής του, να έχει κάνει τις πρώτες επαφές με τη Γερμανία, τον μεγάλο καταναλωτή της Ευρώπης που διψάει για πράσινη ενέργεια καθώς βαδίζει στον δρόμο της πλήρους απεξάρτησης από τη Ρωσία και μακροπρόθεσμα από τα ορυκτά καύσιμα.Το αρμόδιο επιτελείο του ΑΔΜΗΕ έχει ήδη ξεκινήσει τις διαδικασίες για την προετοιμασία του φακέλου του έργου, ώστε να υποβληθεί προς ένταξη στη νέα λίστα των PCI και να προχωρήσει με τις διαδικασίες χρηματοδότησης και αδειοδότησης των ευρωπαϊκών Eργων Κοινού Ενδιαφέροντος.
Παράλληλα προετοιμάζεται για έναν κύκλο επαφών με τα εμπλεκόμενα κράτη, έχοντας ήδη αποσπάσει τη θετική ανταπόκριση του Βερολίνου. Το βασικό σενάριο προβλέπει δυναμικότητα μεταφοράς 3 GW πράσινης ενέργειας, που σε δεύτερο στάδιο θα φθάσει τα 6 GW και σε ένα τρίτο στάδιο ανάπτυξης στα 9 GW. Το βασικό σενάριο προβλέπει μια χερσαία διασύνδεση μήκους περίπου 1.300 χλμ. που θα διασχίζει τα Δυτικά Βαλκάνια και θα καταλήγει στη Γερμανία και εναλλακτικά στην Πολωνία ή στην Αυστρία. Η εναλλακτική διαδρομή είναι υποθαλάσσια. Το καλώδιο ξεκινώντας από την Ελλάδα θα φθάνει στην Αλβανία και από εκεί θα συνεχίζει υποθαλάσσια μέχρι τη Σλοβενία και στη συνέχεια μέσω μιας χερσαίας διαδρομής θα οδεύει προς την Αυστρία και τη νότια Γερμανία.
Η ενίσχυση των ροών ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ Βορρά – Νότου αξιολογείται ως ένας από τους σημαντικότερους άξονες για την ενεργειακή ασφάλεια και την ενεργειακή μετάβαση της Ευρώπης. Η διασύνδεση της Ελλάδας με την Κεντρική Ευρώπη θα καταστήσει ρεαλιστικούς και βιώσιμους τους στόχους και σχεδιασμούς για την ενεργειακή μετάβαση της χώρας, καθώς οι υφιστάμενες διασυνδέσεις δεν μπορούν να στηρίξουν την έξοδο της περίσσειας ενέργειας που θα παράγεται εντός της χώρας από ΑΠΕ και της ενέργειας που θα μπαίνει στο ελληνικό σύστημα από την Αίγυπτο μέσω της σχεδιαζόμενης διασύνδεσης.
Με βάση τους στόχους που θέτει το υπό αναθεώρηση ΕΣΕΚ, η εγκατεστημένη ισχύς από ΑΠΕ στη χώρα μας σε μία δεκαετία θα φθάσει τα 32-33 GW και η ετήσια παραγωγή τους τουλάχιστον τα 16-20 GW, όταν η μέση ζήτηση για ηλεκτρισμό εκτιμάται στα 8 GW και η ισχύς των μπαταριών αποθήκευσης στα 5 GW. Aυτό σημαίνει ότι κάθε χρόνο θα υπάρχει μια περίσσεια ενέργειας 4-7 GW, η οποία για τα διαστήματα που οι μπαταρίες θα είναι γεμάτες μπορεί να φθάνει και τα 10 GW. Σύμφωνα με τα σχέδια που έχουν μπει σε στάδιο υλοποίησης, κάθε χρόνο στο ελληνικό σύστημα θα μπαίνει πρόσθετη ισχύς 3 GW από την Αίγυπτο. Η μεταφορική ικανότητα των υφιστάμενων διασυνδέσεων με γειτονικές χώρες περιορίζεται μόλις στα 2,5 MW και με τις αναβαθμίσεις προβλέπεται να αυξηθεί μόλις κατά 1 GW τα επόμενα χρόνια. Απαιτείται μια πρόσθετη δυναμικότητα διασυνδέσεων τουλάχιστον 6 GW για να μπορεί να μεταφέρεται εκτός συνόρων η περίσσεια ενέργειας και τη λύση έρχεται να δώσει η νέα διασύνδεση με την Κεντρική Ευρώπη, αφού οι γειτονικές χώρες δεν μπορούν να την απορροφήσουν.
Χρύσα Λιάγγου
