Η συνεδρίαση του ΟΠΕΚ+ την Δευτέρα βρίσκει το πετρέλαιο να έχει «κάτσει» κάτω από τα 95 δολάρια στο τέλος της προηγούμενης εβδομάδας και τους επικεφαλής κρατών μελών του οργανισμού να έχουν ήδη διασπείρει πληροφορίες περί δυνατότητας μείωσης της παραγωγής προκειμένου να ενισχυθούν οι τιμές.
Όμως, όπως αναφέρουν διεθνείς πηγές της αγοράς, ακόμη και εάν ο ΟΠΕΚ+ (ο οποίος θεωρητικά απέσυρε μέχρι τα τέλη Αυγούστου όλες τις μαζικές περικοπές από τον Μάιο του 2020) κάνει τελικά την έκπληξη και ανακοινώσει περικοπές στις 5 Σεπτεμβρίου, αυτό θα μπορούσε να στηρίξει τις τιμές του πετρελαίου για κάποιο χρονικό διάστημα αλλά δεν θα μπορούσε να ανακόψει την ανοδική τους πορεία.
Με τη δυνητική μείωση της παραγωγής, ο ΟΠΕΚ+ είναι σε θέση να «στείλει ένα μήνυμα ότι οι τιμές θα παραμείνουν σχετικά υψηλότερες…για το άμεσο μέλλον», τουλάχιστον πάνω από το εύρος των 55 έως 60 δολαρίων, το οποίο συχνά θεωρείται ως ο ελάχιστος στόχος τιμολόγησης για ορισμένες από τις οικονομίες του ΟΠΕΚ+, εκτιμά ο Jeffrey Whittle, από την Womble Bond Dickinson ενώ πηγές της αγοράς θεωρούν ότι μια τέτοια κίνηση από την πλευρά του καρτέλ θα αποτελούσε και μια υπενθύμιση ΗΠΑ ότι μια συμφωνία με το Ιράν «δεν θα εγγυηθεί αύξηση της προσφοράς πετρελαίου».
Τον Μάρτιο, οι τιμές του Brent ξεπέρασαν τα 130 δολάρια το βαρέλι μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, αλλά έκτοτε έχουν πέσει. Οι τιμές του WTI, για παράδειγμα, έκλεισαν τον Αύγουστο κάτω από τα 90 δολάρια, μετά από απότομες πτώσεις αυτή την εβδομάδα. Οι τιμές για το WTI, το δείκτη αναφοράς των ΗΠΑ, μειώθηκαν περίπου 9% τον Αύγουστο, ενώ το Brent, το διεθνές σημείο αναφοράς, υποχώρησε περίπου 12%.
Μάλιστα, οι τιμές του πετρελαίου σημείωσαν τη μεγαλύτερη μηνιαία απώλεια του έτους τον Αύγουστο, παρά τις προσδοκίες ότι οι μεγάλοι παραγωγοί μπορεί να είναι έτοιμοι να εξετάσουν το ενδεχόμενο μείωσης της παραγωγής κάτι που υποδηλώνει ότι τα επικοινωνιακά «τερτίπια» του καρτέλ ίσως να έχουν χάσει λίγη από τη δύναμή τους.
«Η αγορά πετρελαίου ήταν ευαίσθητη σε οποιαδήποτε είδηση που θα υποδηλώνει μια ουσιαστική ανισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης», σημειώνει ο Chris Duncan, διευθυντής επενδύσεων στην Brandes Investment Partners.
Το σοκ της προσφοράς και η καταστροφή της ζήτησης
Στις αρχές του 2022, «η αύξηση της ζήτησης ήταν ισχυρή και υπήρχαν σημαντικές ανησυχίες για την προσφορά από τη Ρωσία», λέει ο Duncan, οι οποίες ακόμη δεν έχουν πλήρως πραγματοποιηθεί. Εν τω μεταξύ, μια πυρηνική συμφωνία μεταξύ του Ιράν και των παγκόσμιων δυνάμεων θα μπορούσε να οδηγήσει τη Δύση να χαλαρώσει τις κυρώσεις στην Τεχεράνη, επιτρέποντάς της να συνεισφέρει περισσότερο πετρέλαιο στην παγκόσμια αγορά.
Ως αποτέλεσμα, σε λιγότερο από έξι μήνες, η αγορά πετρελαίου «πέρασε από το πιθανό αρνητικό σοκ προσφοράς της απώλειας της ρωσικής παραγωγής σε πιθανή μη απώλεια μεγάλης ρωσικής παραγωγής και την προσθήκη παραγωγής από το Ιράν», λέει ο Duncan.
Ταυτόχρονα, οι προοπτικές για τη ζήτηση πετρελαίου έχουν αποδυναμωθεί. Τα δεδομένα δείχνουν τώρα ότι ορισμένες οικονομίες σε όλο τον κόσμο φαίνεται να βρίσκονται σε ύφεση, σημειώνει ο Whittle.Το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν των ΗΠΑ υποχώρησε για δεύτερο συνεχόμενο τρίμηνο την περίοδο Απριλίου-Ιουνίου, κάτι που ορισμένοι υποστηρίζουν ότι υποδηλώνει ύφεση.
Οι φόβοι για καταστροφή της ζήτησης με επιβράδυνση της βιομηχανικής δραστηριότητας όχι μόνο στις ΗΠΑ, αλλά και στην Ευρώπη και την Κίνα, οδήγησαν αυτήν την εβδομάδα τις τιμές του πετρελαίου στα επίπεδα πριν από τις 21 Αυγούστου, όταν ο υπουργός Ενέργειας της Σαουδικής Αραβίας, Πρίγκιπας Αμπντουλαζίζ μπιν Σαλμάν, δήλωσε ότι ο OΠΕΚ+ ήταν έτοιμος να μειώσει την παραγωγή ανά πάσα στιγμή σε οποιαδήποτε μορφή, εάν πιστεύει ότι θα έφερνε σταθερότητα στη «σχιζοφρενική» αγορά πετρελαίου.
Τι είναι πιθανότερο να συμβεί από την πλευρά του ΟΠΕΚ+
Μια ανακοίνωση σημαντικών περικοπών στην παραγωγή από την πλευρά του ΟΠΕΚ+ δεν είναι πολύ πιθανό να συμβεί σε αυτή τη φάση καθώς εάν παρατηρήσει κανείς τη συνήθη τακτική του καρτέλ, τα πετρελαιοπαραγωγά κράτη ακολουθούν κυρίως μια προσέγγιση αναμονής και υιοθετούν αόριστες δηλώσεις ετοιμότητας ότι ο οργανισμός είναι έτοιμος να κάνει ό,τι χρειάζεται για να «σταθεροποιήσει» τις τιμές του πετρελαίου, κάτι που στη γλώσσα του ΟΠΕΚ+ σημαίνει συνήθως «άνοδο» των τιμών του πετρελαίου.
Το ίδιο υποστηρίζει και δημοσίευμα της WSJ, σύμφωναμε το οποίο η Ρωσία, σημαντική δύναμη του καρτέλ, φέρεται να μην υποστηρίζει μία ενδεχόμενη μείωση της παραγωγής πετρελαίου κατά την τρέχουσα περίοδο .
Παραμένουν πρόβλημα οι υποεπενδύσεις – Παραμένει ανοιχτο το ενδεχόμενο για τα 200 δολάρια
Οι πιθανές αλλαγές στην προσφορά, είτε προέρχονται από τον ΟΠΕΚ+, το Ιράν ή το Στρατηγικό Απόθεμα Πετρελαίου των ΗΠΑ, είναι απλώς «σταγόνες στον ωκεανό» σε σύγκριση με έναν βασικό παράγοντα που παραβλέπεται, σημειώνει ο Salem Abraham, πρόεδρος της Abraham Trading.
Υπάρχει έλλειψη νέων επενδύσεων στο upstream, όπως υπογραμμίζει εν μέρει λόγω του αυξανόμενου κόστους της γεώτρησης. Υπάρχουν μόνο περίπου 655 εξέδρες πετρελαίου που πραγματοποιούν γεωτρήσεις σε όλο τον κόσμο, με τιμές πετρελαίου κοντά στα 100 δολάρια το βαρέλι. Αλλά όταν οι τιμές ήταν περίπου 60 δολάρια τον Δεκέμβριο του 2019, ήταν ενεργές περίπου 825 εξέδρες άντλησης πετρελαίου.
Αυτή η «αποσύνδεση» είναι το βασικό επιχείρημα που προτάσσουν κάποιοι όταν αναφέρουν ότι το πετρέλαιο θα μπορούσε ανέλθει στα 200 δολάρια τους επόμενους εννέα έως 18 μήνες.
Η επιστροφή στα προπανδημικά επίπεδα παραγωγής θα απαιτήσει νέες γεωτρήσεις, λέει ο Abraham. Εάν η προσφορά δεν καταφέρει να ικανοποιήσει τη ζήτηση, τότε θα δούμε μια μεγάλη άνοδο της τιμή» στα 200 δολάρια το πετρέλαιο και τα 10 δολάρια το γαλόνι βενζίνης, όπως προβλέπει.
Πένη Χαλάτση
