Η ευρωπαϊκή συμφωνία για τη μείωση του φυσικού αερίου σε ποσοστό 15% αφήνει αλώβητη τη λειτουργία των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής, αφού συμπεριέλαβε εξαίρεση που αιτήθηκε η Ελλάδα για την περίπτωση που απειλείται η ευστάθεια του συστήματος, όχι όμως και τη βιομηχανία της χώρας, που θα υποχρεωθεί να περικόψει φορτία για να επιτευχθεί ο στόχος. Αναγνωρίζοντας τις επιπτώσεις, η κυβέρνηση αναμένεται να κινηθεί σε δύο κατευθύνσεις. Πρωτίστως θα επιδιώξει το αμέσως επόμενο διάστημα έναν διάλογο με τη βιομηχανία για τη μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου σε εθελοντική βάση, αλλά με προγραμματισμένο τρόπο για τον ερχόμενο χειμώνα, που θα προσυμφωνηθεί.
Παράλληλα εξετάζει τη δυνατότητα να προχωρήσει αυτόνομα στην εφαρμογή του μηχανισμού που πρότεινε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης με επιστολή του στην πρόεδρο της Ε.Ε. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν την περασμένη εβδομάδα. Ο πρωθυπουργός πρότεινε τη δημιουργία ενός κοινού ταμείου μέσω του οποίου θα αποζημιώνονται οι βιομηχανικοί καταναλωτές για τη μείωση της χρήσης φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας για τον ερχόμενο χειμώνα.
Η Ελλάδα, όπως δηλώνει στην Καθημερινή της Κυριακής ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, μελετάει έναν τέτοιο μηχανισμό για να τον εφαρμόσει στην περίπτωση που δεν εγκριθεί από την Ε.Ε. Η εφαρμογή του προϋποθέτει έγκριση από την Κομισιόν, ενώ η χρηματοδότησή του, σύμφωνα με τον ίδιο, μπορεί να καλυφθεί και με πόρους από τις δημοπρασίες των ρύπων. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι βιομηχανικές επιχειρήσεις της χώρας έχουν στραφεί από μόνες τους σε εναλλακτικά καύσιμα για να περιορίσουν το υψηλό λειτουργικό κόστος, λόγω των υψηλών τιμών φυσικού αερίου. Είναι ενδεικτικά τα στοιχεία του ΔΕΣΦΑ για τις καταναλώσεις φυσικού αερίου το α΄ εξάμηνο του 2022, που δείχνουν μείωση της κατανάλωσης για βιομηχανική χρήση κατά 71,06% (1,67 τεραβατώρες) σε σχέση με το αντίστοιχο εξάμηνο του 2021, περιορίζοντας το ποσοστό στη συνολική κατανάλωση φυσικού αερίου στο 5,51%.
Οι ανησυχίες της εγχώριας βιομηχανίας επικεντρώνονται στις επιπτώσεις στην ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, οι οποίες αντιμετωπίζουν ήδη το πρόβλημα των πολύ υψηλών τιμών ενέργειας. Η μείωση της κατανάλωσης, όπως επισήμανε και η Επιτροπή Ενέργειας του ΣΕΒ, θα θέσει σε κίνδυνο την ομαλή λειτουργία της βιομηχανίας, δεδομένου ότι οι δυνατότητες είναι πολύ περιορισμένες, ιδίως σε σημαντικούς κλάδους έντασης ενέργειας, με εξαιρετικά δυσμενείς συνέπειες σε καθοριστικές αλυσίδες αξίας, τόσο για την ελληνική όσο και για την ευρωπαϊκή οικονομία και κοινωνία.
«Η χρήση φυσικού αερίου δεν μπορεί να μειωθεί βραχυπρόθεσμα χωρίς να διαταραχθεί η λειτουργία τους», επισημαίνει η επιτροπή του ΣΕΒ, αφού σε ορισμένους κλάδους «η αναγκαστική μείωση της παραγωγής θα έχει ως συνέπεια σειρά αρνητικών επιπτώσεων, την ίδια στιγμή που η βιομηχανία με σημαντικές επενδύσεις επιχειρεί ήδη να αξιοποιήσει τις διαθέσιμες τεχνολογίες για την εξοικονόμηση ενέργειας».
Εκ περιτροπής διακοπές ρεύματος
Την ώρα που η στρόφιγγα του ρωσικού αερίου ανοιγοκλείνει, παίζοντας με τις αντοχές του ευρωπαϊκού ενεργειακού συστήματος, η ελληνική κυβέρνηση αθόρυβα προχωράει σε προπαρασκευαστικές ενέργειες για εθελοντική ή και υποχρεωτική μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας σε όλα τα επίπεδα: οικιακούς καταναλωτές, βιομηχανία, δήμους και δημόσιες υποδομές.
Είναι πλέον εδραιωμένη η πεποίθηση στα αρμόδια κυβερνητικά επιτελεία ότι οι πολίτες θα πρέπει να προετοιμάζονται για έναν δύσκολο ενεργειακά χειμώνα, καθώς με όλα τα δυνατά σενάρια διαπιστώνεται ότι χωρίς εξοικονόμηση ενέργειας δεν μπορεί να υποκατασταθεί το έλλειμμα από τη μείωση του φυσικού αερίου στο όριο του 15% από την 1η Αυγούστου και μέχρι τις 31 Μαρτίου 2023 που επέβαλε η Κομισιόν και πολύ περισσότερο το έλλειμμα που θα προκύψει από ενδεχόμενη ολική διακοπή των ρωσικών ροών.
Ετσι, με την επιστροφή από τα καλοκαιρινά μπάνια του Αυγούστου, οι πολίτες δεν θα πρέπει να εκπλαγούν εάν οι δρόμοι στην περιοχή τους δεν είναι όσο φωτεινοί τους άφησαν ή δεν λειτουργούν τα σιντριβάνια και έχουν πέσει τα φώτα σε αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία. Απλά, πριν οι ίδιοι κληθούν να ρυθμίσουν τον θερμοστάτη και να περιορίσουν τη χρήση των ενεργοβόρων συσκευών, οι δήμοι θα έχουν αρχίσει να αφαιρούν μία στις 10 λάμπες από τον οδοφωτισμό, να περιορίζουν την κατανάλωση για καλλωπιστικούς λόγους και αισθητικής αναβάθμισης του περιβάλλοντος και να κατεβάζουν τον διακόπτη στις 3 τα ξημερώματα σε όλα τα ιστορικά μνημεία.
