Με ένα νέο, περιορισμένης έκτασης, πακέτο μέτρων θα συνεχίσει η κυβέρνηση τη στήριξη των νοικοκυριών έναντι της ενεργειακής ακρίβειας μετά το τέλος Ιουνίου, καθώς το οικονομικό επιτελείο κρατάει ισορροπίες για να μη διαταράξει την πορεία εξόδου από την ενισχυμένη εποπτεία και κυρίως για να μην προκαλέσει τις αγορές, ενόψει και της αύξησης των επιτοκίων.
Τη νέα αυτή παρέμβαση διευκόλυνε η σημαντική αύξηση του ΑΕΠ του α΄ τριμήνου κατά 7%, που συμβαδίζει με την καλή πορεία εσόδων του Δημοσίου, δημιουργώντας πρόσθετο δημοσιονομικό χώρο. Ετσι, η κυβέρνηση σχεδιάζει να παρατείνει την επιδότηση της βενζίνης (και του ντίζελ), διευρύνοντας τον κύκλο των δικαιούχων, που πάντως θα παραμείνει οριοθετημένος, με εισοδηματικά κριτήρια, υπακούοντας στις ευρωπαϊκές επιταγές για στοχευμένα μέτρα στους πλέον ευάλωτους. Επιταγή ακρίβειας, όπως αυτή του Πάσχα, στο οικονομικό επιτελείο επιμένουν ότι δεν θα δοθεί, παρά το άλμα του πληθωρισμού τον Μάιο στο 11,3%.
Ελαφρύνσεις το 2023
Επιπλέον, η κυβέρνηση κρατάει εφεδρείες για τα μέτρα ενίσχυσης των εισοδημάτων που σχεδιάζει να πάρει τον επόμενο χρόνο και τα οποία θα προαναγγείλει το φθινόπωρο, με την κατάθεση του προϋπολογισμού. Σε αυτά πρωταγωνιστούν η αύξηση των συντάξεων (4,5% με βάση την εκτίμηση του Προγράμματος Σταθερότητας), η οποία αντιστοιχεί σε κόστος για τον προϋπολογισμό 420 εκατ. ευρώ, αλλά και η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για τους δημοσίους υπαλλήλους και τους συνταξιούχους, ύψους 470 εκατ. ευρώ. Από το τελευταίο ποσόν, τα 200 εκατ. ευρώ αφορούν την κατάργηση της εισφοράς για τους δημοσίους υπαλλήλους και τα 270 εκατ. ευρώ για τους συνταξιούχους. Συνεπώς πρόκειται για μια συνολική ενίσχυση εισοδημάτων 890 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 690 αφορούν τους συνταξιούχους. Ωστόσο, η επέκταση της κατάργησης της εισφοράς αλληλεγγύης σε Δημόσιο και συνταξιούχους (ισχύει ήδη στον ιδιωτικό τομέα) δεν έχει ακόμη συμφωνηθεί με την Ε.Ε. και η κυβέρνηση θα πρέπει να αποδείξει ότι έχει εξασφαλίσει τον δημοσιονομικό χώρο των 470 εκατ. ευρώ για να την εφαρμόσει. Είναι βέβαιο ότι θα κάνει οτιδήποτε περνάει από το χέρι της γι’ αυτό, καθώς οι σχετικές εισοδηματικές ενισχύσεις μπορεί να αποτελέσουν ισχυρό χαρτί ενόψει των εκλογών.
Υψηλότερη ανάπτυξη
Σε ένα σκηνικό μεγάλης αβεβαιότητας και πιέσεων, το ΑΕΠ του α΄ τριμήνου αποτέλεσε πηγή αισιοδοξίας, που οδήγησε κάποιους αναλυτές σε αναθεώρηση προς τα πάνω των προβλέψεων για την ανάπτυξη στο σύνολο του έτους. Η Εθνική Τράπεζα ανακοίνωσε την Παρασκευή ότι πλέον προβλέπει ανάπτυξη 4% για το 2022, έναντι προηγούμενης πρόβλεψής της για 3%, καθώς εκτιμά ότι μετά την ιδιωτική κατανάλωση που στήριξε το ΑΕΠ του 1ου τριμήνου, ο τουρισμός θα επιτρέψει ένα ισχυρό β΄ τρίμηνο (με ρυθμό περίπου 5%). Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας είπε κι αυτός ότι το 7% θέτει τις βάσεις για επίτευξη υψηλότερης ανάπτυξης από την προβλεπόμενη του 3,1% (στο Πρόγραμμα Σταθερότητας).
Σύμφωνα με πληροφορίες, εξάλλου, η νέα πρόβλεψη της ΕΚΤ την Πέμπτη για ρυθμό ανάπτυξης στην Ευρωζώνη 2,8% φέτος και 2,1% το 2023 βασίζεται στην παραδοχή για την Ελλάδα ενός ρυθμού της τάξης του 3,2% (και 4,1% για το 2023). Η Ελλάδα, επομένως, είναι υψηλότερα από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης, όπως ήταν και το 1ο τρίμηνο. Αντίστοιχα υψηλότερη είναι όμως και η πρόβλεψη της ΕΚΤ για τον ελληνικό πληθωρισμό. Τον βλέπει για φέτος στο 6,8% στην Ευρωζώνη και στο 7,6% κατά μέσον όρο στην Ελλάδα (εναρμονισμένος δείκτης), με υποχώρηση το 2023 στο 3,5% στην Ευρωζώνη και στο 2,4% στην Ελλάδα.
Ακόμη μία θετική εξέλιξη αναμένεται την ερχόμενη εβδομάδα, με την έγκριση στις 16 Ιουνίου από το Eurogroup της δόσης των 748 εκατ. ευρώ των SMPs και ANFAs, μετά τη θετική 14η αξιολόγηση στο πλαίσιο της ενισχυμένης εποπτείας από την Κομισιόν. Κυρίως, όμως, αναμένεται να ανάψει ένα πράσινο φως από τους υπουργούς για την έξοδο της χώρας από το καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας τον ερχόμενο Αύγουστο. Παρότι η έξοδος θα αφήσει μια εκκρεμότητα, μια σειρά μεταρρυθμίσεων που πρέπει να ολοκληρωθούν έως το τέλος του έτους για να εισπραχθεί και η τελευταία δόση των SMPs και ANFAs, θα είναι κι αυτή ένα «χαρτί» που θα μπορέσει να αξιοποιήσει η κυβέρνηση προεκλογικά. Αποτελεί, όμως, ταυτόχρονα και ένα πιστοποιητικό αξιοπιστίας, που θα χρειαστούν οι οίκοι αξιολόγησης, αν πρόκειται να προχωρήσουν σε αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας.
Τα παραπάνω δεδομένα ορίζουν τα περιορισμένα περιθώρια για νέα μέτρα στήριξης, που αναμένεται να ανακοινωθούν τις επόμενες ημέρες. Αλλωστε, ακόμη δεν έχει εφαρμοστεί καν το πακέτο στήριξης έναντι των αυξημένων τιμών ρεύματος του β΄ εξαμήνου, ύψους 2 δισ. ευρώ.
Ειρήνη Χρυσολωρά
