Στη ΡΑΕ εκχώρησε τελικά η κυβέρνηση την ευθύνη για να προσδιορίσει και το τελικό ποσό των ουρανοκατέβατων κερδών των ηλεκτροπαραγωγών που θα φορολογηθούν. Μία ευθύνη που εξαρχής εξελίσσεται σε πονοκέφαλο για τον Ρυθμιστή, και γιατί αμφισβητείται η μεθοδολογία του από ενεργειακούς παίκτες, και γιατί έχει εκφράσει στο αρχικό πόρισμα του συγκεκριμένες επιφυλάξεις για τη χρήση των εκπτώσεων και τον διαχωρισμό της παραγωγής από τη λιανική.
Έως την προηγούμενη Παρασκευή η Αρχή είχε δεχτεί τις ενστάσεις που υπέβαλαν ηλεκτροπαραγωγοί για τη μεθοδολογία που εφάρμοσε για την αποτύπωση υπερκερδών περί το 1 δισ. ευρώ στο διάστημα Οκτώβριος 2021-Μάρτιος 2022. Οι ενστάσεις αυτές θα αξιολογηθούν στο επόμενο διάστημα και σύμφωνα με πηγές της ΡΑΕ «όπου έχουν συμβεί αδικίες και είναι τεκμηριωμένες θα διορθωθούν».
Αντίθετα, ο Ρυθμιστής απορρίπτει κατηγορηματικά τις αιτιάσεις που αναπτύχθηκαν σε σχέση με την αποτύπωση κερδών από κλειστές μονάδες φυσικού αερίου στη συγκρινόμενη περίοδο, Οκτώβριος 2020-Μάρτιος 2021. Όπως επισημαίνεται, υπολογίστηκε το μεσοσταθμικό έσοδο από όλες τις μονάδες φυσικού αερίου προ κρίσης και έτσι προσδιορίσθηκε το εύλογο μεικτό κέρδος μιας κλειστής μονάδας, το οποίο αφαιρέθηκε από το αντίστοιχο της περιόδου Οκτώβριος 2021-Μάρτιος 2022. «Αν ήταν μηδέν, θα κατέληγε σε βάρος του παραγωγού», αναφέρθηκε χαρακτηριστικά.
Ωστόσο, το «αγκάθι» φαίνεται να είναι οι εκπτώσεις που επικαλούνται ότι έδωσαν στους πελάτες τους στη λιανική οι ηλεκτροπαραγωγοί και οι οποίες, όπως υποστηρίζουν, έχουν «ροκανίσει» την κερδοφορία της παραγωγής. Στο πόρισμα της η ΡΑΕ εμφανίζεται ιδιαίτερα προσεκτική στο θέμα αυτό.
• Καταρχήν, για τις ζημίες που εμφανίζουν οι καθετοποιημένοι παραγωγοί στην προμήθεια ηλεκτρισμού αναφέρει ότι «μέρος αυτών δύναται να ερμηνευθεί» ως αποτέλεσμα της διαφορετικής τιμολόγησης για τη βιομηχανία, καθώς και των σταθερών τιμολογίων που είχαν συναφθεί προ κρίσης στη χαμηλή και μέση τάση. Από αυτά τα τιμολόγια (αντιπροσωπεύουν κατ’ εκτίμηση το 5-20%) οι παραγωγοί υποστηρίζουν ότι υπέστησαν ζημίες, ως εκ τούτου τα θεωρούν έμμεσες εκπτώσεις. Για τη ΔΕΗ παρατίθεται το ποσό των 335,99 εκατ. ευρώ, που έχει δηλώσει η Επιχείρηση ως εκπτώσεις στο εξεταζόμενο διάστημα.
• Κατά δεύτερον, παραθέτει απόσπασμα από το παράρτημα 2 του REPowerEu, το οποίο υποδεικνύει με σαφήνεια ότι τα ουρανοκατέβατα κέρδη πρέπει να αποδοθούν επί ίσοις όροις σε όλους τους καταναλωτές και όχι απευθείας στους πελάτες αποκλειστικά μιας καθετοποιημένης επιχείρησης, γιατί αυτό θα μπορούσε να εγείρει θέματα κρατικών ενισχύσεων και να δημιουργούσε πλήγμα στον ανταγωνισμό της αγοράς εις βάρος των μη καθετοποιημένων παικτών.
• Κατά τρίτον, υιοθετεί τις υποδείξεις του κοινοτικού κειμένου και αναφέρει ότι στο εξής τα υπερέσοδα της χονδρεμπορικής αγοράς να επιστρέφονται στους καταναλωτές μέσω του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης και όχι μέσω εκπτώσεων των καθετοποιημένων εταιριών στους πελάτες τους.
• Και κατά τέταρτον και το πλέον σημαντικό, ανακινεί ζήτημα παραβίασης του υγιούς ανταγωνισμού από ορισμένους παραγωγούς τους οποίους δεν κατονομάζει, «γιατί χρηματοδότησαν ειδικές επιδοτήσεις στη λιανική αγορά μέσω των κερδών τους εκ της χονδρικής». Οι υποθέσεις αυτές θα εξεταστούν από την Επιτροπή Ανταγωνισμού, ύστερα από την παραπομπή της ΡΑΕ.
Με αυτά τα δεδομένα, έχει ενδιαφέρον το ποσό στο οποίο θα καταλήξει η ΡΑΕ για τη φορολόγηση του. Ήδη, πάντως, χαρακτηρίζεται «δύσκολη εξίσωση», έστω κι αν υπογραμμίζεται η πρόθεση της Αρχής «ό,τι ισχύσει για τη ΔΕΗ, θα ισχύσει και για τους ιδιώτες παραγωγούς».
Κι όλα αυτά με τον Ρυθμιστή να έχει επιφορτιστεί και με τον προσδιορισμό υπερβαλλόντων κερδών των ηλεκτροπαραγωγών και στο επόμενο τρίμηνο, Απρίλιος-Ιούνιος 2022.
Αθηνά Καλαϊτζόγλου
