Μέσα στα επόμενα 24ωρα αναμένεται η πρώτη γραπτή αντίδραση των αρμόδιων Γενικών Διευθύνσεων της Κομισιόν, στο ελληνικό σχέδιο επιβολής έμμεσου πλαφόν στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, το οποίο προγραμματίζεται να τεθεί σε εφαρμογή από την 1η Ιουλίου, με σκοπό τη δραστική και οριζόντια μείωση των τιμών ρεύματος.
Το σχέδιο απεστάλη στο τέλος της προηγούμενης εβδομάδας από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας στις αρμόδιες ευρωπαϊκές διευθύνσεις DG Energy και DG Comp), περιγράφοντας λεπτομερώς τη διπλή παρέμβαση στη χονδρεμπορική και λιανική. Πριν από την αποστολή, προηγήθηκαν εκτεταμένες διαβουλεύσεις Ελλάδας και Βρυξελλών σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων, από τις οποίες δεν διαφάνηκαν ενστάσεις των Ευρωπαίων αξιωματούχων αναφορικά με τη συμβατότητα του σχεδίου με την «αρχιτεκτονική» του Target Model, με την οποία λειτουργεί η εγχώρια χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρισμού, όπως και όλες οι ευρωπαϊκές.
Μέσα στις επόμενες ημέρες (πιθανότατα εντός της εβδομάδας), αναμένεται να γίνει δεύτερη τηλεσύσκεψη των τεχνικών κλιμακίων, όπου θα προχωρήσουν σε αναλυτική συζήτηση και επιμέρους λεπτομερειών της πρότασης.
Αισιοδοξία για έγκριση
Από την ελληνική πλευρά εκφράζεται η αισιοδοξία πως το σχέδιο θα λάβει το «πράσινο φως» από την Κομισιόν, και μάλιστα έγκαιρα ώστε να υπάρχει η απαραίτητη νομοθετική και ρυθμιστική προετοιμασία, ώστε να τεθεί σε εφαρμογή από την 1η Ιουλίου.
Όπως υποστηρίζουν στελέχη που παρακολουθούν από κοντά τις σχετικές διαβουλεύσεις, στον «πυρήνα» των παρεμβάσεων βρίσκεται η άμεση αφαίρεση των συγκυριακών υπερεσόδων που έχουν οι ηλεκτροπαραγωγοί, λόγω της ενεργειακής κρίσης. Μία δυνατότητα που προτείνεται και από την Κομισιόν στην «εργαλειοθήκη» με τα μέτρα για τη συγκράτηση των υψηλών τιμών ενέργειας. Έτσι, το ελληνικό σχέδιο αποτελεί ουσιαστικά «όχημα» για τη ρυθμιστική ανάκτηση των υπερεσόδων, η οποία προβλέπεται στην «εργαλειοθήκη».
Η εναλλακτική λύση που δίνει η Κομισιόν ως προς τα υπερέσοδα είναι να αφαιρεθούν εκ των υστέρων (δηλαδή αφού έχουν εισπραχθεί από τους ηλεκτροπαραγωγούς), με τη φορολόγησή τους. Η ελληνική πλευρά υποστηρίζει επίσης ότι δεν πρόκειται να διαταραχθεί το διασυνοριακό εμπόριο, καθώς η τιμολόγηση των εισαγωγών-εξαγωγών θα εξακολουθήσει να γίνεται στη βάση των χονδρεμπορικών τιμών που προκύπτουν από την επίλυση της αγοράς, όπως γίνεται τώρα.
Ο μηχανισμός αποκλιμάκωσης των τιμών
Όπως έχει γράψει το insider.gr, το πρώτο σκέλος της παρέμβασης στη χονδρεμπορική αγορά έχει ως στόχο να μειώσει το κόστος με το οποίο προμηθεύονται ρεύμα οι πάροχοι, οι οποίοι θα μεταφέρουν αυτή τη μείωση στα τιμολόγια λιανικής. Για αυτό τον σκοπό, οι μονάδες ηλεκτροπαραγωγής δεν θα αμείβονται πλέον με βάση την ακριβότερη προσφορά στο σύστημα, αλλά σε συνάρτηση του λειτουργικού τους κόστους με την προσθήκη ενός μικρού εύλογου κόστους. Για τις θερμοηλεκτρικές μονάδες, που ένα μέρος του κόστους τους εξαρτάται από εξωγενείς παράγοντες (τιμή αερίου και δικαιωμάτων ρύπων για τους σταθμούς αερίου και τιμή ρύπων για τις λιγνιτικές), το κόστος αυτό θα επαναπροσδιορίζεται σε ημερήσια βάση.
Έτσι, οι προμηθευτές θα εξασφαλίζουν ενέργεια από τη χονδρεμπορική αγορά με κόστος που θα προσδιορίζεται από τη μεσοσταθμική τιμή των αμοιβών των μονάδων που συμμετέχουν κάθε φορά στο μείγμα. Επομένως, τα ποσά που θα καταβάλλουν θα είναι μικρότερα από το υφιστάμενο χονδρεμπορικό κόστος, και το οποίο καθορίζεται από την Τιμή Εκκαθάρισης Αγοράς (ΤΕΑ), η οποία προκύπτει από την επίλυση της αγοράς. Με την ΤΕΑ θα συνεχίσουν να τιμολογούνται μόνο οι ποσότητες ενέργειας που προορίζονται για εξαγωγές.
Η ελάττωση του κόστους προμήθειας των εταιρειών σημαίνει πως θα αποκλιμακωθούν όλα τα τιμολόγια, με οριζόντιο τρόπο. Για να περιορισθούν ακόμη περισσότερο οι λιανικές τιμές, στα επιθυμητά επίπεδα, ο δεύτερος «κόφτης» θα είναι η παροχή επιδότησης στα τιμολόγια λιανικής, με την οποία θα απορροφάται η διαφορά που απομένει ανάμεσα σε αυτά τα επίπεδα και το κόστος προμήθειας των εταιρειών.
Υπουργική απόφαση για αναστολή των ρητρών αναπροσαρμογής
Με την παραπάνω διαδικασία, τα τιμολόγια ρεύματος όχι μόνο θα ελαττωθούν δραστικά, αλλά και θα κινούνται πλέον σε σχετικά σταθερά επίπεδα. Αυτό σημαίνει ότι θα πάψει πλέον να υφίσταται ο ρόλος των ρητρών αναπροσαρμογής, για την αυξομείωση των λιανικών τιμών με βάση το χονδρεμπορικό κόστος.
Όπως έχει γράψει το Insider.gr, εκτός απροόπτου το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας θα προχωρήσει στην έκδοση Υπουργικής Απόφασης με την οποία θα καταργείται η εφαρμογή των ρητρών αναπροσαρμογής, για όσο χρονικό διάστημα παραμένει σε ισχύ η παρέμβαση στις αγορές. Επομένως, το ποσό για την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας θα προκύπτει πλέον αποκλειστικά από το αναγραφόμενο ύψος της ανταγωνιστικής χρέωσης, χωρίς πρόσθετες επιβαρύνσεις. Αν στην πορεία χρειαστεί να υπάρξει αναπροσαρμογή της λιανικής τιμής (επειδή για οποιονδήποτε λόγο έγινε πιο ακριβό το «καλάθι προμήθειας» μιας εταιρείας), τότε θα αναπροσαρμόζεται ανάλογα αυτή η μοναδική μοναδιαία χρέωση.
Κώστας Δεληγιάννης
