Eρευνα – Ανάλυση: καθ. Γιάννης Μανιάτης
Με τη συνεργασία των μεταπτυχιακών φοιτητών/τριών: Ιωάννας Βούλγαρη, Αφροδίτης Μανώλη, Ιωάννη Τζήκα
Στο 1,3 δισ. ευρώ οι ελληνικές εισαγωγές
Στο δίμηνο από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, το σύνολο των ορυκτών καυσίμων που εισήγαγε η Ευρώπη από τη Ρωσία έφτασε σε αξία τα 43 δισ. ευρώ. Οι μεγαλύτεροι Ευρωπαίοι εισαγωγείς σε φυσικό αέριο με αγωγούς είναι η Γερμανία και η Ιταλία (με 5-6 δισ. ευρώ η καθεμιά). Η Κίνα, ως τρίτος εισαγωγέας, εισάγει σημαντικές ποσότητες αργού (περίπου 5 δισ. ευρώ), αλλά λιγότερο αέριο. Η Ελλάδα βρίσκεται στη 14η θέση, με εισαγωγές 1,3 δισ. ευρώ στο δίμηνο.
Κίνητρα για ηλιακούς θερμοσίφωνες
Η απόδοση του ηλιακού θερμοσίφωνα είναι πολλαπλάσια άλλων ΑΠΕ για την ίδια επιφάνεια (π.χ. σε ένα έτος, για την παραγωγή 3MWh/a, ο ηλιακός απαιτεί 6,4 τ.μ., ενώ το φωτοβολταϊκό 15,4 τ.μ., δηλαδή απόδοση 40%-60%, έναντι απόδοσης 15%-20%). Στην Ελλάδα περίπου 5.000.000 κατοικίες δεν διαθέτουν ηλιακό θερμοσίφωνα, γεγονός που απαιτεί τη διαμόρφωση ενός εθνικού σχεδίου ταχείας εγκατάστασής τους, με ειδικά κίνητρα, συμβατά με το Ταμείο Ανάκαμψης.
Κορύφωση της ζήτησης ενέργειας το 2035
Η ζήτηση σε φυσικό αέριο προβλέπεται να αυξηθεί κατά 10% την επόμενη δεκαετία σε όλα τα σενάρια, με κορύφωσή της το 2035. Η αύξηση ζήτησης αναφέρεται κυρίως στον ηλεκτρισμό και στη βιομηχανία, ιδιαίτερα στην περιοχή της Ασίας. Η ζήτηση φυσικού αερίου στα κτίρια πιθανώς να εξουδετερωθεί μελλοντικά, λόγω στροφής σε ανανεώσιμες πηγές και αυξημένης μόνωσής τους. Σε κάθε περίπτωση, ακόμη και το θετικότερο σενάριο απέχει πολύ από την επίτευξη του στόχου για αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη κάτω του 1,5° C.
Αλμα των φωτοβολταϊκών στην Ελλάδα
Το διάγραμμα του EMBER, με τη συμμετοχή των φωτοβολταϊκών στην παραγωγή ηλεκτρισμού, παρουσιάζει εκπληκτική άνοδο για την Ελλάδα, την περίοδο 2010-2014, με αύξηση από 0,5% στο σχεδόν 8%, σε μία 5ετία. Η σύγκριση με τους αντίστοιχους πολύ χαμηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης στην Ε.Ε. και παγκοσμίως καταδεικνύει την πρωτοπορία της χώρας το συγκεκριμένο διάστημα. Το 2022, στις 10 καλύτερες χώρες της Ε.Ε.-27 στη συμμετοχή των φωτοβολταϊκών στην παραγωγή ενέργειας, η Ελλάδα βρίσκεται στην 4η θέση, μαζί με τη Γερμανία.
Τρόποι εξοικονόμησης από τα νοικοκυριά
Ενας ηλιακός θερμοσίφωνας σε 4μελή οικογένεια εξοικονομεί έως και 20% της ηλεκτρικής ενέργειας. To 80% των ενεργειακών αναγκών ενός νοικοκυριού είναι θέρμανση – ψύξη. Τα υψηλότερα ποσοστά ευρωπαϊκών εγκαταστάσεων υπάρχουν στη Γερμανία (27%), στην Ελλάδα (15%) και στην Πολωνία (14%). Ενας ηλιακός θερμοσίφωνας για μια 4μελή οικογένεια, κόστους 1.000-1.200 ευρώ, μειώνει κατά 1.700kg/έτος τις εκπομπές CO2, ενώ ένα ηλεκτρικό Ι.Χ. κόστους 25.000-30.000 ευρώ, κατά 1.400kg/έτος. Στην Ελλάδα λειτουργούν πάνω από 20 υψηλού επιπέδου βιοτεχνίες που κατασκευάζουν ηλιακούς θερμοσίφωνες, οι οποίες εξάγουν το 60%.
Οικονομικές τεχνολογίες στην Ε.Ε. των «27»
Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη για τα κράτη-μέλη της Ε.Ε.-27, οι αντλίες θερμότητας, καθώς και τα ηλιακά θερμικά συστήματα, αποτελούν τις φθηνότερες τεχνολογίες για τα νοικοκυριά, με κόστος που κυμαίνεται από 0,60 ευρώ έως 0,79 ευρώ ανά κιλοβατώρα (kWh) παραδοθείσας θερμότητας, τη στιγμή που οι λέβητες, για παράδειγμα, πετρελαίου ξεπερνούν τα 2,30 ευρώ ανά κιλοβατώρα (kWh). Σύμφωνα με το Repower EU, στην Ε.Ε.-27, μέχρι το 2030, αναμένεται η εγκατάσταση περίπου 30.000.000 αντλιών θερμότητας και ηλιοθερμικών, που θα εξοικονομούν 35 bcm (δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα) ανά έτος.
