Αναβρασμός προκλήθηκε στην ενεργειακή αγορά μετά τις δηλώσεις του Πρωθυπουργού, χθες, στη Βουλή, ότι η κυβέρνηση δεν θα διστάσει να επιβάλλει έκτακτη εισφορά στα υπερκέρδη, όπως είπε ο ίδιος, των εταιριών του κλάδου. Μάλιστα, στη δευτερολογία του ο Κυριάκος Μητσοτάκης μίλησε για φορολόγηση του 90% των υπερκερδών. Διευκρίνισε, ωστόσο, ότι οι τελικές αποφάσεις θα ληφθούν μετά το πόρισμα που κλήθηκε να υποβάλλει η ΡΑΕ.
Όπως είναι σε θέση να γνωρίζει το Euro2day.gr, καταρχήν, τα όποια μέτρα ληφθούν θα αφορούν αποκλειστικά στους πέντε ηλεκτροπαραγωγούς της χώρας, που διαθέτουν συμβατικές μονάδες παραγωγής: ΔΕΗ, Mytilineos, Elpedison, ΗΡΩΝ και Κόρινθος Power. Αυτές είναι οι εταιρίες που συμμετέχουν στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και συνδιαμορφώνουν τις χονδρεμπορικές τιμές στο Χρηματιστήριο Ενέργειας.
Δεν συμπεριλαμβάνονται οι εταιρίες ΑΠΕ, ούτε η προμήθεια ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου. Οι ΑΠΕ μπορεί να συμμετέχουν στην αγορά ηλεκτρισμού, ωστόσο, διαθέτουν εγγυημένες ταρίφες. Το επιπλέον ποσό που κερδίζουν από τη χονδρεμπορική τιμή στο Χρηματιστήριο Ενέργειας είναι υποχρεωμένες να το επιστρέφουν προς ενίσχυση του Ειδικού Λογαριασμού για τις ΑΠΕ, τον γνωστό ΕΛΑΠΕ.
Όσο για τις εταιρίες προμήθειας, δεν πωλούν, αγοράζουν ενέργεια για την κάλυψη των πελατών τους, ως εκ τούτου βγαίνουν από την κυβερνητική εξίσωση.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η ΡΑΕ έχει ξεκινήσει από τον περασμένο Οκτώβριο, οπότε η χονδρική τιμή του ρεύματος ξέφυγε προς τα πάνω, ελέω ενεργειακής κρίσης, να παρακολουθεί και να συγκρίνει μια σειρά παραμέτρων: το μεταβλητό κόστος ανά μήνα για τις μονάδες κάθε ηλεκτροπαραγωγού, τα μπινταρίσματα που γινόταν στο Χρηματιστήριο Ενέργειας και την τελική διαμόρφωση της χονδρικής τιμής. Απομένει ένας μήνας, ο Μάρτιος, για να ολοκληρώσει ο Ρυθμιστής την έρευνα του και στις αρχές Απριλίου θα υποβάλλει το πόρισμα του στο Μαξίμου.
Ήδη, η ΡΑΕ, σύμφωνα με διασταυρωμένες πληροφορίες, έχει σχηματίσει εικόνα, από την οποία φαίνεται να συνάγεται ότι υπάρχει περιθώριο για την επιβολή έκτακτων μέτρων στους ηλεκτροπαραγωγούς. Ο μήνας που προκαλεί ερωτηματικά είναι ο Φεβρουάριος, καθώς η μεσοσταθμική τιμή του φυσικού αερίου στο Ολλανδικό TTF ήταν σε επίπεδα που δεν δικαιολογούν ορισμένες δυσθεώρητες χονδρικές τιμές, πάνω και από τα 300 ευρώ τη μεγαβατώρα, στις αρχές του Μαρτίου.
Να θυμίσουμε ότι στην εγχώρια αγορά ηλεκτρισμού ισχύει το μοντέλο month ahead, οπότε το χονδρεμπορικό κόστος του ρεύματος διαμορφώνεται με βάση το κόστος του φυσικού αερίου του προηγουμένου μηνός. Η ακριβότερη μονάδα φυσικού αερίου προσδιορίζει με μπιντάρισμα την τελική χονδρική τιμή στην Αγορά Επόμενης Ημέρας. Για την ιστορία, η μέση τιμή στο TTF τον Φεβρουάριο ήταν στα 82,4 ευρώ τη μεγαβατώρα.
Όπως είναι σε θέση να γνωρίζει το Euro2day.gr, και ο Πρωθυπουργός έχει ενημερωθεί για την εικόνα αυτή, γι’ αυτό και οι χθεσινές δηλώσεις του στη Βουλή χαρακτηρίζονται «προειδοποιητική βολή». Ωστόσο, πριν από την επιβολή μέτρων θα πραγματοποιηθεί διαβούλευση με τους ηλεκτροπαραγωγούς, θα συζητηθούν τα ευρήματα και θα επιδιωχθεί μία λύση στη λογική του win-win.
Ο λόγος έχει να κάνει, όπως λένε οι πληροφορίες, όχι μόνον με την αποφυγή του αιφνιδιασμού από την πλευρά της κυβέρνησης, αλλά και γιατί θα συνεκτιμηθεί, αν τα επιπλέον κέρδη που μπορεί να υπάρχουν ενδεχομένως διοχετεύτηκαν στο retail, για τη στήριξη των πελατών μιας εταιρίας.
Σε κάθε περίπτωση, το μέτρο που βρίσκεται πάνω στο τραπέζι είναι ή έκτακτη εισφορά επί των κερδών των ηλεκτροπαραγωγών στο διάστημα Οκτώβριος 2021-Μάρτιος 2022. Άλλωστε, είναι το μόνο που μπορεί να επιβληθεί, καθώς η φορολόγηση των κερδών γίνεται με βάση το οικονομικό έτος.
Τις δηλώσεις του Πρωθυπουργού υποδέχθηκαν με σκεπτικισμό ηλεκτροπαραγωγοί, καθώς, όπως είπαν στο Euro2day.gr, δεν είναι ξεκάθαρες οι προθέσεις της κυβέρνησης. Ο Κ. Μητσοτάκης μίλησε και για έκτακτη εισφορά και για φορολόγηση κερδών.
Το δεύτερο στο οποίο εστίασαν ήταν η φράση «υπερκέρδη», γεγονός που προκάλεσε αρνητική εντύπωση, γιατί με τον τρόπο που διατυπώθηκε εκλήφθηκε ως συνώνυμη των «μαυραγοριτών», λένε στην αγορά. Θα περιμένουν, συνεπώς, το πόρισμα της ΡΑΕ και τις αποφάσεις της κυβέρνησης, τα οποία θα αξιολογήσουν, για να καθορίσουν εν τέλει τη στάση τους.
Αθηνά Καλαϊτζόγλου
