Παναγιώτης Γαλάνης,
Δικηγόρος Περιβαλλοντικού – Πολεοδομικού Δικαίου, PhD, LLM
panagiotisgln@gmail.com
www.pgalanislaw.gr
.
Η διαπίστωση αυτοδίκαιης άρσης επιβληθείσας παλαιόθεν, αλλά μη συντελεσθείσας ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης μετά τον Ν. 4759/2020 επιχειρήθηκε να καταστεί εύκολο εγχείρημα, αφού μάλιστα κατά ρητή πρόβλεψη του νόμου, αρκεί μία αίτηση του ιδιοκτήτη για την εντοπισμένη τροποποίηση του σχεδίου πόλεως, προκειμένου να καταστεί το ακίνητο εκ νέου οικοδομήσιμο. Το ίδιο ισχύει και με τους προϊσχύσαντες νόμους (λ.χ. τον Ν. 4315/2014 κλπ.).
Το ζήτημα εν προκειμένω αφορά τα τμήματα ακινήτων για τα οποία, ενώ έχει επιβληθεί ρυμοτομική απαλλοτρίωση, αυτή ΔΕΝ έχει συντελεστεί και έτσι λέγονται «ρυμοτομούμενα» τμήματα. Κατά τον νόμο, ρυμοτομούμενο τμήμα ακινήτου είναι το τμήμα ιδιοκτησίας (οικοπέδου ή κτιρίου), που βρίσκεται εντός εγκεκριμένων κοινόχρηστων χώρων του ρυμοτομικού σχεδίου, όπως δρόμους, πλατείες.
Πολλοί, λοιπόν, μηχανικοί και ιδιοκτήτες ακινήτων προβληματίζονται για το ποια είναι η νομική μεταχείριση του εν λόγω τμήματος των ακινήτων.
Ειδικά τους προβληματίζει:
- Αν είναι μεταβιβάσιμο το εν λόγω τμήμα με δικαιοπραξία
- Αν είναι δυνατή η έκδοση οικοδομικής άδειας για το εν λόγω τμήμα
- Το τι θα αναγραφεί εκάστοτε στα τοπογραφικά διαγράμματα που θα συνταγούν από τους μηχανικούς
- Αν μπορεί να δηλωθεί προς νομιμοποίηση (με υπαγωγή στους νόμους των αυθαιρέτων) τέτοιο τμήμα.
Γιατί θεωρείται αναγκαία η προηγούμενη άρση της ρυμοτομίας
Ο νέος νόμος 4759/2020 δίδει – κατά το γράμμα του – τη δυνατότητα να άρει με τρόπο εξώδικο (κατ’ αίτηση) την άρση της απαλλοτρίωσης και την εντοπισμένη τροποποίηση του σχεδίου πόλεως στο επίμαχο σημείο.
Τούτο φαίνεται πως παρίσταται αναγκαίο, διότι θεωρείται το ρυμοτομούμενο μη μεταβιβάσιμο με εμπράγματη δικαιοπραξία ως τμήμα καθεαυτό, όπως και το ότι δεν υπολογίζεται στην αρτιότητα του οικοπέδου, αλλά και δεν εκδίδεται οικοδομική άδεια νομίμως, πριν συντελεστεί η απαλλοτρίωση.
Για την ακύρωση της άρνησης της Διοίκησης να άρει την απαλλοτρίωση ακολουθείται η διαδικασία της προσφυγής στα διοικητικά δικαστήρια, αρμοδίως.
Το ζήτημα αποτελεί ακανθώδες νομικό πρόβλημα, χωρίς οποιαδήποτε απάντηση να φαίνεται αναντίρρητη ή απροσμάχητη.
Πάντως, το πιο δόκιμο γενικά είναι να επιχειρηθεί η προηγούμενη άρση της απαλλοτρίωσης, πριν επιχειρηθούν οι ως άνω νομικές πράξεις και πριν προηγηθεί η έκδοση σχετικών διοικητικών πράξεων.
Για περισσότερα, βλ. https://www.pgalanislaw.gr/blog/