Μπροστά από το πρόβλημα των αυξημένων τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας βγαίνει η ελληνική κυβέρνηση, η οποία στο πλαίσιο του άτυπου Συμβουλίου Υπουργών Ενέργειας στη Λουμπλιάνα της Σλοβενίας παρουσίασε συγκεκριμένη πρόταση για περιορισμό του οικονομικού βάρους που θα υποστούν οι καταναλωτές.
Σημειώνεται ότι η ανάληψη πρωτοβουλίας εκ μέρους της Ελλάδας για την πανευρωπαϊκή αντιμετώπιση των αυξημένων τιμών ενέργειας είχε ουσιαστικά προαναγγελθεί από τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στο πλαίσιο της συνόδου EUMED 9 στην Αθήνα.
Επιπρόσθετα, η Ελλάδα ήταν μαζί με την Ισπανία οι μοναδικές χώρες που έθεσαν θέμα ανάληψης πρωτοβουλιών σε πανευρωπαϊκό επίπεδο προκειμένου να αμβλυνθούν οι επιπτώσεις της ενεργειακής κρίσης, ενόψει και του χειμώνα που αναμένεται να επιδεινώσει ακόμη περισσότερο το πρόβλημα για νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Πιο συγκεκριμένα, η ελληνική πρόταση που παρουσιάστηκε από τον υπουργό ενέργειας Κ. Σκρέκα προβλέπει τη δημιουργία ενός προσωρινού μηχανισμού αντιστάθμισης (temporary hedging mechanism) ο οποίος θα σχετίζεται με το ευρωπαϊκό σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής CO2.
Αυτό το μεταβατικό fund θα μπορεί να αντλήσει έσοδα από το σύστημα εμπορίας ρύπων, ενδεχόμενα μέσω έκτακτων δημοπρασιών πρόσθετων ποσοτήτων δικαιωμάτων ή μέσω προεξόφλησης μελλοντικών εσόδων που θα προκύψουν από το σύστημα εμπορίας ρύπων.
Συγκεκριμένα, η Ελληνική πρόταση προβλέπει ότι θα μπορούσαν να υπάρξουν πλειστηριασμοί πρόσθετων δικαιωμάτων εκπομπής CO2 τα οποία υπό κανονικές συνθήκες θα ήταν διαθέσιμα τα επόμενα χρόνια. Με αυτόν τον τρόπο οι εταιρείες και ειδικά οι βιομηχανίες θα μπορέσουν να αγοράσουν αρκετά δικαιώματα για να αντισταθμίσουν πλήρως την έκθεσή τους στις τιμές.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις της ελληνικής πλευράς, το ποσό που θα χρειαστεί προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες του χειμώνα 2021 – 2022 κυμαίνεται μεταξύ 5 έως 8 δις. ευρώ, με έμφαση στους ευάλωτους καταναλωτές αλλά και στις χώρες με μεγαλύτερο ποσοστό ενεργειακής φτώχειας. Η κατανομή των ποσών στα επιμέρους κράτη μέλη προβλέπεται να υπολογιστεί λαμβάνοντας υπόψη την κατανάλωση ρεύματος και θέρμανσης αλλά και το ΑΕΠ των κρατών μελών.
Η ελληνική πρόταση προβλέπει ότι το fund μέσω της δημιουργίας του μηχανισμού αντιστάθμισης θα περιοριστεί μόνο σε περιπτώσεις ακραίας διακύμανσης των τιμών, όπως συμβαίνει σήμερα. Επιπλέον ως εργαλείο αντιστάθμισης, είναι λογικό στο πλαίσιο του μηχανισμού να υπάρχει πρόβλεψη για επιστροφή των κεφαλαίων σε μεσομακροπρόθεσμο ορίζοντα και όταν θα έχουν ομαλοποιηθεί οι τιμές.
Στην ουσία, η ελληνική πρόταση βασίζεται στο ίδιο μοντέλο με την επιδότηση των λογαριασμών ρεύματος που αποφασίστηκε από την κυβέρνηση, στο πλαίσιο της δημιουργίας του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης, που επίσης χρηματοδοτείται από τα έσοδα των δημοπρασιών δικαιωμάτων. Βεβαίως, με την πανευρωπαϊκή πρόταση μπορεί να διασφαλιστούν ακόμη περισσότεροι πόροι και το μέτρο να έχει ακόμη μεγαλύτερη εφαρμογή και έκταση, καλύπτοντας ακόμη μεγαλύτερο μέρος των αυξήσεων.
Η ελληνική πρόταση, σύμφωνα με πληροφορίες παρουσιάστηκε χθες, ενώ ο Έλληνας υπουργός απέστειλε επιστολή τόσο στον αντιπρόεδρο της ΕΕ αρμόδιο για την Πράσινη Συμφωνία Φ. Τίμερμανς όσο και στην Επίτροπο Ενέργειας Κ. Σίμπσον.
Έκρηξη των τιμών
Ενώ βρισκόμαστε σε μια χρονική περίοδο που η ζήτηση ενέργειας βρίσκεται ακόμη σε σχετικά χαμηλά επίπεδα, εντούτοις οι τιμές του φυσικού αερίου αλλά και της ηλεκτρικής ενέργειας βρίσκονται σε πρωτοφανή υψηλά επίπεδα, προκαλώντας αλυσιδωτές αντιδράσεις στις οικονομίες αλλά και τους καταναλωτές. Οι τιμές του φυσικού αέριου αυτήν την εβδομάδα έφτασαν σε νέο ιστορικό υψηλό πάνω από τα 75 ευρώ (TTF) την ίδια στιγμή που τα δικαιώματα εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα παραμένουν στην περιοχή κοντά στα 60 ευρώ ο τόνος.
Ως εκ τούτου οι τιμές χονδρεμπορικής του ρεύματος σε ολόκληρη την Ευρώπη παραμένουν στα ύψη. Ενδεικτικά στην Ιταλία για σήμερα η τιμή βρίσκεται στα 181,18 ευρώ/MWh, στην Ισπανία στα 175,87 ευρώ/MWh, στην Πορτογαλία στα 175,39 ευρώ/MWh, στη Σλοβενία στα 163,94 ευρώ/MWh, στη Σερβία στα 154,63 ευρώ/MWh, στο Βέλγιο στα 156,11 ευρώ/MWh , στην Ελλάδα στα 153,53 ευρώ/MWh, στη Γαλλία στα 149,74 ευρώ/MWh, στην Ελβετία στα 148,17 ευρώ/MWh και στη Βουλγαρία στα 147,17 ευρώ/MWh.
Του Χάρη Φλουδόπουλου
