Από την Μαρία Λιλιοπούλου
Από την τσέπη τους αναγκάζονται συχνά να πληρώνουν τα έξοδα των μετακινήσεών τους έως ότου αποζημιωθούν ύστερα από μήνες οι μηχανικοί, οι οποίοι συμμετέχουν στα κλιμάκια καταγραφής ζημιών μετά από κάθε φυσική καταστροφή και είναι εξ αντικειμένου οι πρώτοι που καταφτάνουν στις πληγείσες περιοχές αντιμετωπίζοντας και επιπρόσθετους κινδύνους δεδομένου ότι πολλές φορές τα φαινόμενα δεν έχουν ολοκληρωθεί. Ήδη υπάρχουν περιπτώσεις, στις οποίες οφείλονται αποζημιώσεις από τον περασμένο Οκτώβριο.
Για χρόνια όμηροι συμβάσεων ορισμένου χρόνου
Την ίδια στιγμή, ο κύριος όγκος των εργαζομένων που διενεργούν αυτοψίες δεν απασχολείται με μόνιμη σχέση εργασίας, αλλά ζει επί χρόνια την ομηρία της παράτασης συμβάσεων, την ώρα μάλιστα που στις περιπτώσεις «κενών διαστημάτων», δηλαδή τις περιόδους που μπορεί οι συμβάσεις τους να έχουν λήξει και να μην έχουν ανανεωθεί ακόμα, οι ίδιοι δεν έχουν ούτε το δικαίωμά υπογραφής, γεγονός που έχει άμεσες συνέπειες στους πληγέντες, οι οποίοι θα καθυστερήσουν ακόμα περισσότερο να αποζημιωθούν.
Η εν λόγω διεύθυνση Αποκατάστασης Επιπτώσεων Φυσικών Καταστροφών μεταφέρθηκε το 2023 από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών στο υπουργείο Κλιματικής Κρίσης χωρίς ωστόσο να έχουν εκλείψει ακόμα τα γραφειοκρατικά προβλήματα από τη μεταφορά της. Για τους λόγους αυτούς η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ενώσεων Μηχανικών Δημοσίων Υπαλληλων Διπλωματούχων Ανωτάτων Σχολών (Π.Ο. ΕΜΔΥΔΑΣ) ζητά με επείγουσα επιστολή της συνάντηση με τον υπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Βασίλη Κικίλια.
Σοβαρά προβλήματα παραμένουν άλυτα
Η Ομοσπονδία τονίζει πως από την πρώτη στιγμή συνέδραμε στην προσπάθεια καταγραφής των ζημιών, με τη συμμετοχή μελών της στα κλιμάκια, αλλά και διατηρώντας επαφή με τους συλλόγους πλημμυροπαθών «οι οποίοι διατυπώνουν εύλογες διεκδικήσεις». Υπάρχουν όμως πλήθος θεμάτων που αφορούν τη Διεύθυνση Αποκατάστασης Φυσικών Καταστροφών και παραμένουν άλυτα.
Η Ομοσπονδία θίγει την ανάγκη διασφάλισης στον Οργανισμό του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης & Πολ. Προστασίας, όλων των πρόσθετων θέσεων εργασίας που είχαν αποτυπωθεί και στη Γ.Δ.Α.Ε.Φ.Κ ώστε να μπορούν να καλυφθούν από τους συμβασιούχους που έχουν πιστοποιημένη εμπειρία στο αντικείμενο αντιμετώπισης των Φυσικών Καταστροφών. Όπως επισημαίνεται στην επιστολή: «το κύριο βάρος των αυτοψιών πέφτει κυρίως σε εργαζόμενους με επισφαλείς σχέσεις εργασίας (ΙΔΟΧ) και υπό εργασιακή ομηρία παράτασης συμβάσεων, ενώ είναι πλέον απολύτως προφανές ότι αφενός υπάρχουν τεράστιες ανάγκες σε εργαζομένους με μόνιμες και σταθερές σχέσεις εργασίας και αφετέρου, η πείρα που έχει αποκτηθεί από αυτό το δυναμικό από το 2018 και μετά είναι τεράστια και πολύτιμη (Σεισμοί, Πλημμύρες, Πυρκαγιές) και οφείλει να αξιοποιηθεί».
Παράλληλα ζητά να επιλυθούν προβλήματα που αφορούν τις αποστολές μηχανικών στις πληγείσες περιοχές, καθώς όπως καταγγέλλει η Ομοσπονδία, κατά την επίσκεψή μελών της στη Θεσσαλία διαπιστώθηκε ότι οι διαδικασίες μετακίνησης, διαμονής, αποζημίωσης και εργασίας των εμπλεκόμενων υπαλλήλων είναι τουλάχιστον προβληματικές, αφού:
- Δεν υπάρχει έγκαιρος σχεδιασμός, παροχή οχημάτων, κεντρική διαχείριση καταλυμάτων, αλλά «ατομική ευθύνη» των υπαλλήλων για το πώς θα μετακινηθούν και που θα μείνουν σε πολλές περιπτώσεις.
- Συχνά δε δίνονται προκαταβολές των μετακινήσεων, και τα έξοδα επιβαρύνουν τους υπαλλήλους, οι οποίοι και θα περιμένουν μήνες για την αποζημίωση τους, την οποία η Ομοσπονδία χαρακτηρίζει «ξαιρετικά χαμηλή: «Η παρούσα ημερήσια αποζημίωση σε καμία περίπτωση δεν επαρκεί, ειδικά σε περιπτώσεις μακροχρόνιων μετακινήσεων, όπου οι ανάγκες πολλαπλασιάζονται. Ενδεικτικά όπως ενημερωθήκαμε η Υπηρεσία οφείλει αποζημιώσεις από τον Οκτώβριο και μετά στους συναδέλφους μας, οι οποίοι έχουν χρηματοδοτήσει από τις πενιχρές τους αποδοχές τις υπηρεσιακές μετακινήσεις».
- Παρατηρούνται ελλείψεις στα αναγκαία Μέσα Ατομικής Προστασίας, καθώς παρόλο που έχει βελτιωθεί η χορήγηση τους, εξακολοθούν να καθυστερούν και δεν είναι και τα κατάλληλα για κάθε περίπτωση (πχ Γαλότσες, ειδικές μάσκες, στολές για τις πιο επικίνδυνες μολυσματικά περιοχές, εμβολιασμοί κλπ).
- Δεν έχει προβλεφθεί η χορήγηση Επιδόματος Επικίνδυνης και Ανθυγιεινής Εργασίας «σε εργαζόμενους που αποτελούν τον ορισμό της Επικίνδυνης και Ανθυγιεινής Εργασίας σε χώρους ετοιμόρροπους, σε πυρκαγιές και πλημμύρες εν εξελίξει, σε περιοχές με επικίνδυνα μολυσματικά φορτία, όπως αυτές που επισκεφθήκαμε», αναφέρεται στην ανακοίνωση.
- Δεν έχει προβλεφθεί υπερωριακή αποζημίωση.
«Να προχωρήσουν οι αποζημιώσεις»
Η Ομοσπονδία ζητά να προχωρήσουν με γοργούς ρυθμούς οι διαδικασίες αποζημίωσης των πληγέντων, αλλά και οι διαδικασίες καθαρισμού, μετεγκατάστασης, φιλοξενίας, διατροφής και προστασίας της υγείας τους. Χαρακτηρίζουν τις διεκδικήσεις που διατυπώνουν οι Επιτροπές Πλημμυροπαθών εύλογες, προσθέτοντας ότι δημιουργούνται πρόσθετες καθυστερήσεις λόγω της υποστελέχωσης της Διεύθυνσης, ενώ η Πολιτεία εφαρμόζει μέτρα δύο ταχυτήτων, ανάλογα με τη φυσική καταστροφή: «Λόγω της υποστελέχωσης αλλά και του πλήθους των αιτημάτων υπάρχουν καθυστερήσεις στη χορήγηση των αποζημιώσεων, ενώ υπάρχει διαφορετική αντιμετώπιση ανά Φυσική Καταστροφή και όχι ενιαία, όπως θα έπρεπε», αναφέρουν χαρακτηριστικά.
Οι ίδιοι καταγράφουν και τις δικές τους προτάσεις υπογραμμίζοντας την ανάγκη προτεραιοποίησης και Κεντρικού Σχεδιασμού της αντιπλημμυρικής προστασίας από την Πολιτεία με συνολική αντιμετώπιση των φαινομένων και όχι αποσπασματικά έργα και επικαιροποίηση του εν εξελίξει Χωροταξικού Σχεδιασμού και των πλημμυρικών Χαρτών με βάση τα νέα δεδομένα που προέκυψαν από τις καταστροφές.
Επιπλέον, ζητούν την αξιοποίηση του συνόλου του επιστημονικού δυναμικού της χώρας για τη στελέχωση των εμπλεκόμενων υπηρεσιών σε όλα τα επίπεδα διοίκησης και τη λήψη αποφάσεων γιατεχνικά θέματα από μηχανικούς. Προτείνουν να προταχθούν έργα ορεινής υδρονομίας και σύγχρονων μεθόδων διευθέτησης των ρεμάτων με διατήρηση των φυσικών τους διαδρομών και των πλημμυρικών τους ζωνών, οριοθέτηση και καταγραφή όλων των ρεμάτων.
«Θα πρέπει να αρχίσουμε να συζητάμε για αλλαγή νοοτροπίας σε σχέση με την αντιμετώπιση των ποταμών ως διαθέσιμου χώρου, αλλά και για πιο θαρραλέα και αποτελεσματικά μέτρα, όπως καθαιρέσεις οικημάτων αλλά και υποδομών εντός των κοιτών, διανοίξεις των εκβολών των ποταμών, αποκάλυψη σκεπασμένων ρεμάτων κλπ», καταλήγουν.
