Του Βασίλη Κικίλια*
Τι είναι η κλιματική κρίση; Μια βολική δικαιολογία; Μια υπερβολή των μονίμως ανησυχούντων; Μια ανησυχητική ίσως πραγματικότητα; Τα δεδομένα και τα συμβάντα έχουν ήδη δώσει την απάντηση.
Μετά τους ακραίους καύσωνες και τις μεγάλες πυρκαγιές του καλοκαιριού που διαδέχθηκαν οι πρωτόγνωρες πλημμύρες, στο Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας αναθεωρούμε και αναβαθμίζουμε σε όλα τα επίπεδα και τα μέτρα πρόληψης και τα επιχειρησιακά σχέδια. Ναι, δεν είναι τοπικό, ελληνικό φαινόμενο.
Από τις mega fires στον Καναδά, που έκαναν στάχτη μια έκταση όση είναι συνολικά της Ελλάδας, ως τις πλημμύρες που σαρώνουν την Ευρώπη τα τελευταία χρόνια αφήνοντας πίσω τους νεκρούς και άστεγους, η κλιματική κρίση δοκιμάζει ακόμα και τις πιο ισχυρές, ανεπτυγμένες χώρες
Με την παραδοχή ότι τα ακραία καιρικά φαινόμενα θα αυξάνουν και σε συχνότητα αλλά και σε ένταση υπάρχουν δυο ρεαλιστικές πολιτικές που πρέπει να εφαρμοστούν παράλληλα: Η άμεση υλοποίηση και εφαρμογή μέτρων και έργων πρόληψης με στενή συνεργασία Κράτους -Τοπικής Αυτοδιοίκησης – Πολιτών και όπως είπα παράλληλα, ο ανασχεδιασμός, ο σχεδιασμός και η αναβάθμιση σημαντικών έργων υποδομής που θα υλοποιηθούν μεσοπρόθεσμα.
Ως προς την πρώτη πολιτική φέραμε στη Βουλή και ψηφίστηκε την προηγούμενη εβδομάδα το Νομοσχέδιο για την αναβάθμιση της Πολιτικής Προστασίας, το οποίο περιλαμβάνει μεταξύ άλλων διευρυμένη χρήση του 112, 10 νέες μονάδες δασοκομάντος σε κρίσιμες περιοχές της χώρας μας, υποχρέωση των πολιτών να καθαρίζουν τα οικόπεδά τους, δυνατότητα του Υπουργείου Κλιματικής και Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας να ασκεί έλεγχο αλλά και να διευκολύνει το έργο της αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού ως προς τη λήψη μέτρων και έργων πρόληψης, αυστηροποίηση προστίμων και ποινών για τους εμπρηστές κλπ.
Παράλληλα, προχωρά το ΑΙΓΙΣ με έργα και προμήθειες ύψους 2,1 δισ. ευρώ. Παρότι πρόκειται για πολύ «βαριά» έργα που προϋποθέτουν χρονοβόρες διαδικασίες, μέχρι το τέλος του 2023 θα έχουμε βγάλει στον αέρα προκηρύξεις για προμήθειες ύψους τουλάχιστον 800 εκ. ευρώ, ενώ στους πρώτους μήνες του 2024 θα έχει προκηρυχθεί σχεδόν το σύνολο των έργων.
Πρόκειται για καναντέρ, πυροσβεστικά αεροσκάφη, drones, σένσορες, μετεωρολογικούς σταθμούς και ραντάρ για να έχουμε έγκαιρη και έγκυρη πρόγνωση, πυροσβεστικά οχήματα, συστήματα πυρανίχνευσης και πυρόσβεσης κ.α. Ωστόσο, θα πρέπει να είναι ξεκάθαρο ότι επειδή αναφερόμαστε σε μεγάλες προμήθειες, ελάχιστα από αυτά τα μέσα θα προλάβουμε να έχουμε στη διάθεση μας την ερχόμενη αντιπυρική περίοδο.
Ως προς τον ανασχεδιασμό και σχεδιασμό σημαντικών έργων υποδομής, παρότι το θέμα εκφεύγει των αρμοδιοτήτων του Υπουργείου, θα πω το εξής: Αν δεν ληφθεί σοβαρά υπ όψιν το σενάριο επαναλαμβανόμενων «πρωτοφανών» φαινομένων -δηλαδή να γίνει κανονικότητα η εξαίρεση και δεν υλοποιηθούν σταδιακά μεν αλλά χωρίς χρονοτριβές, βαριά έργα υποδομών σε διάφορες περιοχές υψηλού κινδύνου, τότε ναι η ευθύνη θα είναι δική μας και η κλιματική κρίση δικαιολογία.
* Ο Βασίλης Κικίλιας είναι υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας
