Τα φύλλα πάγου μπορούν να καταρρεύσουν στον ωκεανό με ρυθμούς έως και 600 μέτρων την ημέρα, πολύ ταχύτερα από ό,τι έχει καταγραφεί στο παρελθόν, σύμφωνα με μια νέα μελέτη.
Οπως σημειώνουν οι ερευνητές, η εξέλιξη αυτή δείχνει πως κάποια στρώματα πάγου στην Ανταρκτική, μεταξύ αυτών και ο Thwaites που αποκαλείται και «Παγετώνας της Αποκάλυψης» (Doomsday Glacier), μπορούν να υποστούν περιόδους ταχείας κατάρρευσης στο εγγύς μέλλον, επιταχύνοντας έτσι την άνοδο της στάθμης των θαλασσών.
Η άνοδος της στάθμης των ωκεανών είναι μεταξύ των μεγάλων μακροπρόθεσμων επιπτώσεων της υπερθέρμανσης του πλανήτη καθώς εκατοντάδες παράκτιες μεγαλουπόλεις του κόσμου είναι όλο και πιο ευάλωτες σε πλημμύρες.
«Η έρευνά μας προσφέρει μια προειδοποίηση για τις ταχύτητες υποχώρησης των στρωμάτων πάγου», λέει η Κριστίν Μπάτσελορ του πανεπιστημίου του Νιουκάστλ, επικεφαλής της έρευνας. «Δείχνει πως οι ρυθμοί υποχώρησης μπορεί να είναι πολύ ταχύτεροι από ό,τι έχουμε καταγράψει έως σήμερα».
«Οι ρυθμοί αυτοί μεταφράζονται σε άνοδο της στάθμης της θάλασσας», λέει η ίδια, εξηγώντας πως ο ρυθμός αυτός απώλειας πάγου γίνεται εξαιρετικά κρίσιμος όταν, για παράδειγμα, η άνοδος που η επιστημονική κοινότητα προέβλεπε σε διακόσια χρόνια από σήμερα, θα σημειωθεί τελικά σε είκοσι.
Οι περισσότερες προγενέστερες εκτιμήσεις ρυθμού κατάρρευσης των φύλλων πάγου προέρχονται από δορυφορικά δεδομένα τα οποία συλλέγονται εδώ και περίπου μισό αιώνα. Τα γεωλογικά στοιχεία που χρησιμοποιήθηκαν στη μελέτη εκτείνονται χιλιάδες χρόνια πριν, επιτρέποντας την ανάλυση ενός πολύ μεγαλύτερου εύρους συνθηκών.
Η έρευνα που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση Nature, χρησιμοποίησε υψηλής ανάλυσης χαρτογράφηση του πυθμένα της θάλασσας ανοιχτά της Νορβηγίας, όπου τεράστια στρώματα πάγου κατέρρευσαν στη θάλασσα στα τέλη της ύστερης εποχής των παγετώνων, 20.000 χρόνια πριν.
Οι επιστήμονες επικεντρώθηκαν σε σύνολα μικρών κορυφογραμμών παράλληλων προς την ακτή, οι οποίες σχηματίστηκαν στο σημείο όπου η βάση του στρώματος πάγου συναντούσε το νερό των ωκεανών. Με τις μετρήσεις τους, κατάφεραν να υπολογίσουν την ταχύτητα κατάρρευσης του νορβηγικού στρώματος πάγου στα 50 έως και 600 μέτρα την ημέρα: ρυθμός είκοσι φορές ταχύτερος από την ταχύτερη υποχώρηση (τριάντα μέτρων στον παγετώνα Pope της δυτικής Ανταρκτικής) που είχε καταγραφεί από δορυφόρους.
Η νέα έρευνα κάλυψε μια περιοχή 30.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων και 7.600 θαλάσσιων ρηγμάτων, επιτρέποντας στους επιστήμονες να κατανοήσουν τι είναι πιθανό να ελέγξει τα ποσοστά υποχώρησης.
«Η μέτρηση στον παγετώνα Pope Glacier έδειξε ότι τα 30 μέτρα ανά ημέρα διατηρήθηκαν για περίπου 3,5 μήνες. Αλλά 600 μέτρα την ημέρα σίγουρα δεν θα μπορούσαν να διατηρηθούν για ένα χρόνο ή πολλά χρόνια – δεν θα είχε μείνει καθόλου πάγος», λέει η Μπάτσελορ.
