Παναγιώτης Γαλάνης,
Δικηγόρος Περιβαλλοντικού – Πολεοδομικού Δικαίου, PhD, LLM
panagiotisgln@gmail.com
www.pgalanislaw.gr
Μετά τον ν. 4014/2011 και την κατηγοριοποίηση των έργων και δραστηριοτήτων που δύνανται να προκαλέσουν βλάβη στο περιβάλλον, οι κατηγορίες αυτών πλέον είναι:
- Κατηγορία Α: για τα έργα αυτής της κατηγορίας, απαιτείται η διεξαγωγή Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ), ώστε να επιβληθούν ειδικοί όροι και περιορισμοί για την προστασία του περιβάλλοντος. Επίσης, για την πραγματοποίηση νέων έργων και τη μετεγκατάσταση υφιστάμενων έργων της κατηγορίας Α απαιτείται διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης με τη διεξαγωγή ΜΠΕ και την έκδοση ΑΕΠΟ, αφού προηγηθεί η υποβολή φακέλου Προκαταρκτικού Προσδιορισμού Περιβαλλοντικών Απαιτήσεων και σχετική γνωμοδότηση. Η ΑΕΠΟ αναρτάται υποχρεωτικά και επί ποινή ακυρότητας εντός μηνός από την έκδοσή της στον ειδικό ιστότοπο και αντιστοιχεί σε δημοσίευση, ώστε να τεκμαίρεται πλήρης γνώση και άρα έναρξη προθεσμίας για την άσκηση ένδικων βοηθημάτων. Τα έργα της Α κατηγορίας ενδέχεται να προκαλέσουν σοβαρές επιπτώσεις στο περιβάλλον (Α1: πολύ σημαντικές, Α2: σημαντικές επιπτώσεις).
- Κατηγορία Β: δεν απαιτείται η εκπόνηση ΜΠΕ, αλλά τα έργα υπόκεινται σε Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις (ΠΠΔ) που αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα των απαιτούμενων αδειών. Και τούτο, διότι αυτά τα έργα χαρακτηρίζονται από τοπικές, μη σημαντικές επιπτώσεις
Όπως έχει αποφανθεί η νομολογία, η εφαρμογή του απλουστευμένου τρόπου περιβαλλοντικής αδειοδότησης σε κάποια έργα, όπως λ.χ. αυτών των σταθμών κεραιών που δεν επιφέρουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και, για το λόγο, άλλωστε, αυτό, δεν έχουν συμπεριληφθεί στον κατάλογο των έργων και δραστηριοτήτων που υπόκεινται στη διαδικασία ειδικής εκτίμησης των περιβαλλοντικών τους επιπτώσεων κατά το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν αντίκειται ούτε στο άρθρο 24 παρ. ι του Συντάγματος ούτε στις αρχές της πρόληψης και της προφύλαξης, αφού οι πρότυπες περιβαλλοντικές δεσμεύσεις, στις οποίες υποχρεωτικώς υπάγονται οι εν λόγω σταθμοί, έχουν θεσπισθεί κανονιστικώς εκ των προτέρων. Το απλουστευμένο αυτό σύστημα, εξάλλου, δεν αντίκειται ούτε στη συνταγματική υποχρέωση προστασίας της δημόσιας υγείας, δεδομένου ότι, αφενός μεν η ειδική νομοθεσία περί διεξοδικής εκτιμήσεως των επιπτώσεων από την εκπεμπόμενη ακτινοβολία εξακολουθεί να εφαρμόζεται υποχρεωτικώς και παραλλήλως προς τις διατάξεις περί υπαγωγής στις ΠΠΔ, αφετέρου δε διότι μεταξύ των ΠΠΔ συμπεριλαμβάνονται ειδικές ρυθμίσεις για την απαγόρευση έκθεσης του κοινού σε ακτινοβολία πέραν ενός ανώτατου ορίου (ΣτΕ 1943/2017).
Η απόφανση ότι ένα έργο υπόκειται ή όχι σε ΠΠΔ πρέπει να εξετάζεται ειδικότερα κάθε φορά και πρέπει να αποτελεί αντικείμενο συγκεκριμένης εξέτασης και νομικής συμβουλής.
Βλ. για περισσότερα το βιβλίο μου: Γαλάνης Π., Σύγχρονες προσεγγίσεις στο Δίκαιο του Περιβάλλοντος, 1η εκδ., Θεσσαλονίκη, 2020.