Η κλιματική αλλαγή είναι εδώ, οι θεομηνίες και οι καταστροφές συμβαίνουν δυστυχώς όλο και συχνότερα.
Οι επιστήμονες προειδοποιούν, η παγκόσμια οικονομία όμως άλλα υπαγορεύει. Το οικονομικό κόστος της πράσινης ανάπτυξης είναι μεγάλο με αποτέλεσμα η λήψη μέτρων να καθυστερεί. Μέχρι να βρεθεί η χρυσή τομή μεταξύ της κατάργησης των ορυκτών καυσίμων και της υιοθέτησης πράσινων τεχνολογιών, ο χορός των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής θα κρατήσει καλά, για αρκετό ακόμη καιρό.
Στην πρώτη γραμμή των θυμάτων της κλιματικής αλλαγής είναι τα κτίρια και οι ιδιοκτήτες τους. Πρόσφατα γίναμε μάρτυρες καταστροφών από δασικές πυρκαγιές και πλημμύρες. Αν προσθέσουμε και την διαρκή απειλή από τον Εγκέλαδο, άσχετη μεν από την κλιματική αλλαγή αλλά εξίσου καταστροφική, η προετοιμασία για την αντιμετώπιση καταστροφών πρέπει να είναι άμεση και επαρκής.
Η κυβέρνηση εκταμιεύει έκτακτα κονδύλια για την οικονομική ανακούφιση των πληγέντων, όμως αυτά αφενός μεν δεν είναι απεριόριστα, αφετέρου δε τα αφαιρεί από καίριους τομείς της οικονομίας καθηλώνοντας την ανάπτυξη της χώρας. Το κράτος όμως δεν είναι δυνατόν, ούτε ενδείκνυται να αντεπεξέρχεται μονίμως στις ανάγκες αποζημίωσης επιχειρήσεων ή κατοικιών.
Η ασφάλιση των κτιρίων έρχεται να λύσει ένα πολύ μεγάλο μέρος από τα οικονομικά προβλήματα που δημιουργούν οι θεομηνίες. Παλαιότερα, όταν στατιστικά οι πιθανότητες καταστροφών ήταν πολύ μικρές, η ασφάλιση κτιρίου φάνταζε στον μέσο ιδιοκτήτη ως αχρείαστη πολυτέλεια. Σήμερα όμως, υπό το πρίσμα των επαπειλούμενων καταστροφών, προκύπτει ως αδήριτη ανάγκη. Άλλωστε σήμερα η ασφάλιση ενός ακινήτου είναι τόσο φθηνή που ένας ιδιοκτήτης θα πρέπει να αισθάνεται τύψεις αν γνωρίζει το κόστος και εξακολουθεί να μένει ανασφάλιστος.
Μία έννοια που αναδύεται από τη θεώρηση του τρόπου αποζημίωσης από θεομηνίες είναι αυτή της καθολικής ασφάλισης όλων των κτιρίων της χώρας, η θέσπιση της οποίας αποτέλεσε επί χρόνια πάγιο αίτημα της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων (Π.Ο.Μ.Ι.Δ.Α.). Η καθολική ασφάλιση συστρατεύει το κράτος, τις ασφαλιστικές εταιρείες και τους ιδιοκτήτες σε μία κοινή αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών των φυσικών καταστροφών. Αντί το κράτος να προσπαθεί να καλύψει όλους τους πολίτες που ζημιώθηκαν, πράγμα πρακτικά αδύνατο, θα ήταν ρεαλιστικότερο, στην περίπτωση της καθολικής – υποχρεωτικής ασφάλισης, να συμμετέχει στο κόστος της ασφάλισης. Με αυτόν τον τρόπο συμμετοχής το κράτος θα μπορούσε πράγματι να προσφέρει ουσιαστική βοήθεια στους πληγέντες πολίτες, παρά να υπόσχεται απραγματοποίητα μέτρα τα οποία εκθέτουν την εκάστοτε κυβέρνηση.
Πιο συγκεκριμένα τα οφέλη της καθολικής ασφάλισης κτιρίων είναι τα εξής:
Οι αποζημιώσεις είναι άμεσες με ελάχιστες γραφειοκρατικές διαδικασίες και χωρίς “κούρεμα”.
Το κόστος της ασφάλισης θα μειωθεί σημαντικά σε σχέση με το τρέχον.
Οι όροι των συμβολαίων θα μπορούν να διαμορφωθούν από το κράτος έτσι ώστε να εξυπηρετούν τα συμφέροντα των πολιτών. Οι ασφαλιστικές εταιρείες θα αναγκαστούν να ασφαλίσουν όλους τους κινδύνους. Για παράδειγμα σήμερα έχουν το δικαίωμα – και ορθά – να αρνηθούν να ασφαλίσουν κάποιο σπίτι που βρίσκεται στο δάσος. Εφόσον όμως ισχύσει η καθολική ασφάλιση αναγκαστικά θα ασφαλιστούν όλα τα ακίνητα και θα αρθεί η επιφυλακτικότητα των ασφαλιστικών εταιρειών. Επίσης θα μπορούσαν να ασφαλιστούν με κάποια ειδική πρόβλεψη από σεισμό και τα σπίτια τα οποία είναι κατασκευασμένα προ του 1960, που δεν ίσχυε ακόμη ο αντισεισμικός κανονισμός, ή ακόμα και οι αυθαίρετες κατοικίες.
Δίνει τη δυνατότητα σε όλους τους ιδιοκτήτες να αντιμετωπίσουν και ζημιές από άλλες αιτίες (εκρήξεις-βραχυκυκλώματα, θραύση κρυστάλλων, ρήξη σωληνώσεων, αστική ευθύνη τρίτων).
Η ανοικοδόμηση μετά από κάθε καταστροφικό γεγονός θα αρχίζει άμεσα αφού η πηγή χρηματοδότησης θα είναι δεδομένη. Αυτό σημαίνει ταχεία οικονομική ανάπτυξη της πληγείσας περιοχής αλλά και αισθητική αναμόρφωση προς το καλύτερο του αστικού ημιαστικού ή οποιουδήποτε οικιστικού περιβάλλοντος το οποίο θα αναδομηθεί.
Σημαντική εισροή στα δημόσια ταμεία και στα ταμεία ασφάλισης από την ταχεία αναθέρμανση της οικοδομικής δραστηριότητας.
Αρθρο της Νεόκλειας Κρατήρα, δικηγόρου-οικονομολόγου, αντιπρόεδρου Π.Ο.Μ.Ι.Δ.Α., πρόεδρου της Ένωσης Ιδιοκτητών Ακινήτων Βόλου (EΝ.ΙΔ.Α.Β.), που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα του Βόλου “ΘΕΣΣΑΛΙΑ”, στις 24.10.2021.
