Με την άνθηση της αιολικής ενέργειας, έχει εκτοξευθεί ο αριθμός των ανεμογεννητριών διεθνώς, ωστόσο η ολοκλήρωση της λειτουργικής τους χρήσης προκαλεί ένα νέο πρόβλημα στο περιβάλλον.
Οι πτέρυγες, που μπορεί να ξεπερνάνε σε μέγεθος τα φτερά ενός Boeing 747, συνήθως καταλήγουν σε χωματερές, ενώ τα περισσότερα από τα υπόλοιπα κομμάτια από τις ανεμογεννήτριες, όπως ο χάλυβας, το σύρμα χαλκού και τα ηλεκτρονικά είδη, μπορούν να ανακυκλωθούν.
Σε μια προσπάθεια να λυθεί το πρόβλημα, η Wind Europe ζήτησε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή πριν από λίγες ημέρες την απαγόρευση υγειονομικής ταφής των παροπλισμένων λεπίδων ανεμογεννητριών έως το 2025.
«Η αιολική ενέργεια είναι μια πράσινη τεχνολογία. Η βιωσιμότητα είναι μέρος του DNA μας. Γι αυτό προσπαθούμε συνεχώς να μειώσουμε περαιτέρω τις επιπτώσεις μας στο περιβάλλον», τονίζει ο Ζιλ Ντίξον, διευθύνων σύμβουλος της WindEurope.
«Η απαγόρευση της ταφής λεπίδων ανεμογεννητριών σε χωματερές θα συμβάλει στην επιτάχυνση της ανάπτυξης βιώσιμων τεχνολογιών ανακύκλωσης. Η Αυστρία, η Φινλανδία, η Γερμανία και η Ολλανδία έχουν ήδη θεσπίσει απαγόρευση υγειονομικής ταφής. Αλλά καλούμε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προτείνει μια εναρμονισμένη ευρωπαϊκή προσέγγιση», προσθέτει ο ίδιος.
Σήμερα η διάρκεια ζωής ενός χερσαίου αιολικού πάρκου είναι περίπου 20-25 χρόνια. Το 85-90% της συνολικής μάζας μιας ανεμογεννήτριας μπορεί να ανακυκλωθεί.
Ωστόσο, τα πτερύγια ανεμογεννητριών είναι πιο δύσκολο να ανακυκλωθούν διότι περιέχουν σύνθετα υλικά -έναν συνδυασμό ενισχυμένων ινών (συνήθως από γυαλί ή άνθρακα) και μια πολυμερή δομή. Αυτά τα σύνθετα υλικά ενισχύουν την απόδοση των ανεμογεννητριών, κάνοντας τις λεπίδες ελαφρύτερες και μακρύτερες, αλλά την ίδια στιγμή η διαμόρφωσή τους θέτει, επίσης, προκλήσεις στην ανακύκλωση.
Ενώ αυτή η ανθεκτικότητα είναι επωφελής κατά τη λειτουργία της ανεμογεννήτριας, συχνά αποτρέπει τόσο τη θραύση, όσο και την ανακύκλωση μόλις φτάσουν στο τέλος της διάρκειας ζωής τους.
Σε περιοχές των ΗΠΑ με τουρμπίνες παλαιότερες από αυτές της Ευρώπης, πολλές λεπίδες απορρίπτονται ως απόβλητα υγειονομικής ταφής, καθώς οι εξειδικευμένες εγκαταστάσεις ανακύκλωσης δεν είναι ευρέως διαθέσιμες ή προσιτές. Οι λεπίδες μπορούν επίσης να αποτεφρωθούν, με προφανείς περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
Στις πιο ώριμες αγορές αιολικής ενέργειας της Ευρώπης οι πρώτες τουρμπίνες φτάνουν στο τέλος της λειτουργικής τους χρήσης.
Ο αριθμός των πτερύγων που έχουν απενεργοποιηθεί μέχρι στιγμής παραμένει χαμηλός, αλλά αναμένεται μια μεγάλη αύξηση τα επόμενα χρόνια. Η WindEurope αναμένει περίπου 25.000 τόνους λεπίδων να φτάσουν στο τέλος της επιχειρησιακής τους ζωής ετησίως έως το 2025.
Η Γερμανία και η Ισπανία θα δουν τον υψηλότερο αριθμό πτερυγίων εκτός λειτουργίας, ακολουθούμενη από τη Δανία. Προς το τέλος της δεκαετίας, η Ιταλία, η Γαλλία και η Πορτογαλία θα αρχίσουν επίσης να αποσυνδέουν τις λεπίδες και ο ετήσιος όγκος παροπλισμού θα μπορούσε να διπλασιαστεί στους 52.000 τόνους έως το 2030.
«Δεν είμαστε μόνοι σε αυτό. Έχουμε ήδη ξεκινήσει να αναπτύσσουμε διακλαδικές συνεργασίες με άλλους τομείς που εργάζονται σε σύνθετες τεχνολογίες ανακύκλωσης. Η σωστή νομοθεσία θα συμβάλει στη δημιουργία βιώσιμων αλυσίδων ανακύκλωσης και θα ενθαρρύνει την αγορά ανακυκλωμένων υλικών,» υπογραμμίζει ο Ντίξον.
Στέλιος Μπούρας
