Από τον Κώστα Δεληγιάννη
Για την απανθρακοποίηση της Ευρώπης, χρειάζεται ένα ρυθμιστικό περιβάλλον που θα επιτρέπει μακρόπνοες επενδύσεις στα δίκτυα διανομής, οι οποίες θα απαντούν σε μελλοντικές ανάγκες του ενεργειακού συστήματος της «Γηραιάς Ηπείρου». Αυτό επισημαίνει σε κείμενο θέσεων η Eurelectric, σημειώνοντας ότι η εν λόγω αλλαγή επενδυτικής οπτικής είναι απαραίτητη ώστε η Ε.Ε. να πετύχει τον στόχο ενίσχυσης έως το 2040 του μεριδίου των ΑΠΕ στο 50% της τελικής κατανάλωσης ενέργειας.
Υπενθυμίζεται ότι η Eurelectric εκπροσωπεί περισσότερες από 3.500 εταιρείες ενέργειας από 30 χώρες της Ευρώπης. Αντιπρόεδρος της ένωσης είναι Γιώργος Στάσσης, Πρόεδρος και CEO της ΔΕΗ.
Όπως επισημαίνεται στο κείμενο, η έγκαιρη ανάπτυξη μεγάλου δυναμικού αποκεντρωμένης παραγωγής ενέργειας και ο εξηλεκτρισμός της ζήτησης, σε περιοχές με περιορισμένη ή καθόλου χωρητικότητα δικτύου, είναι απίθανο να επιφέρει την επίτευξη των κλιματικών στόχων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αν δεν υπάρξουν προληπτικές επενδύσεις στις υποδομές δικτύου.
Το γεγονός αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τα δίκτυα διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, τα οποία αυτή τη στιγμή δεν επαρκούν για τη διαχείριση των μονάδων ΑΠΕ ισχύος πολλών γιγαβάτ (GW), που προβλέπουν τόσο το «Fit for 55», όσο και το REPowerEU.
Μπλόκο στην οικονομική ανάπτυξη
Σύμφωνα με την Eurelectric, ενώ τα δίκτυα διανομής έχουν συμβάλει καθοριστικά μέχρι στιγμής στην υποστήριξη της ενεργειακής μετάβασης, υπάρχει επείγουσα ανάγκη για περαιτέρω επέκταση, εκσυγχρονισμό και ψηφιοποίησή τους. Κάτι που αποτελεί προϋπόθεση για να υποστηρίξουν την αυξανόμενη διείσδυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ), καθώς και τον εξηλεκτρισμό.
Παρόλα αυτά, τα υφιστάμενα ρυθμιστικά πλαίσια σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες (όπως της Ισπανίας, της Ρουμανίας, της Πορτογαλίας και της Ολλανδίας) τείνουν να περιορίσουν τις επενδύσεις για τη μελλοντική ανάπτυξη των δικτύων, λόγω της επίπτωσης αυτών των επενδύσεων στα υφιστάμενα τιμολόγια δικτύου. Όμως, αυτή η προσέγγιση δυσχεραίνει την επαρκή ανάπτυξη δικτύου, η οποία είναι ζωτικής σημασίας για να διασφαλισθούν συνολικά χαμηλότερα τιμολόγια στο μέλλον.
Με τις ενισχυμένες φιλοδοξίες της Ε.Ε. για το κλίμα και τα αυστηρά χρονοδιαγράμματα υλοποίησής τους, υπάρχει επιτακτική ανάγκη να περάσουμε από μια παραδοσιακή προσέγγιση σταδιακής επέκτασης του δικτύου, σε μία προσέγγιση προληπτικής ανάπτυξής του.
Σενάρια εξηλεκτρισμού
Όπως επισημαίνεται στο κείμενο, προληπτική επένδυση είναι αυτή που αντιμετωπίζει εκ των προτέρων τις αναμενόμενες εξελίξεις, πέρα από τις άμεσες ανάγκες που θέτει η παραγωγή ή η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας. Η προσέγγιση αυτή βασίζεται στην πρόβλεψη (με επαρκές επίπεδο βεβαιότητας) ότι θα υλοποιηθούν οι προβλέψεις για την αυξημένη παραγωγή και ζήτηση, παρά το ότι βραχυπρόθεσμα οι νέες υποδομές θα αξιοποιηθούν σε μικρό βαθμό.
Ανάμεσα στις προτάσεις που καταθέτει η Eurelectric είναι να καταρτίσουν τα κράτη μέλη μακροπρόθεσμα σενάρια εξηλεκτρισμού, με οδικό χάρτη τα Εθνικά Σχέδια για την Ενέργεια και το Κλίμα (NECP). Αυτά τα σενάρια πρέπει να περιλαμβάνουν ενδιάμεσα ορόσημα, ώστε να διευκολυνθεί η σταδιακή εφαρμογή των προληπτικών επενδύσεων.
Το σχετικό κανονιστικό πλαίσιο θα πρέπει να αναθεωρηθεί, για να συμπεριλάβει μία συγκεκριμένη ενότητα, που θα υποχρεώνει τα κράτη μέλη να αξιολογούν επενδύσεις στα δίκτυα, οι οποίες είναι απαραίτητες για την επίτευξη των στόχων εξηλεκτρισμού και μείωσης των ανθρακικών εκπομπών.
