Από το Γιώργο Παπακωνσταντίνου
Η βιομηχανική αγορά / logistics έχει εντυπωσιακές επιδόσεις τα τελευταία δύο χρόνια με αξιοσημείωτη αύξηση σε όγκους συναλλαγών καθώς και στα επίπεδα ενοικίασης. Ο τομέας των αποθηκευτικών χώρων στην Ελλάδα παραμένει ανθεκτικός και συνεχίζει να έχει καλές επιδόσεις, προσφέροντας στους επενδυτές ανταγωνιστικές αποδόσεις και τιμές μισθώσεων σε βιώσιμα επίπεδα.
Αξίζει να αναφερθεί ότι η ελληνική αγορά εφοδιαστικής προσφέρει υψηλότερες αποδόσεις σε σχέση με άλλες ισχυρές ευρωπαϊκές αγορές. Τα ενοίκια αναμένεται να συνεχίσουν να κινούνται ανοδικά το 2024, ως αποτέλεσμα της αυξανόμενης ζήτησης και του έλλειψη νέων και βιώσιμων μονάδων logistics. Επί του παρόντος, τα βασικά ενοίκια παρουσιάζουν αύξηση 10% σε σχέση με το α’ εξάμηνο 2023. Τα μηνιαία ενοίκια για τους prime logistics χώρους είναι κοντά στα 5,7 ευρώ/τ.μ. στις δυτικές περιοχές της Αθήνας (Ασπρόπυργος, Μάνδρα, Μαγούλα και Ελευσίνα). Αυτά αναφέρει, μεταξύ άλλων, σε ανάλυσή της για τον τομέα logistics η Danos, μέλος της BNP Paribas Real Estate.
Ανέβηκε η Ελλάδα
Σύμφωνα με την τελευταία έρευνα ελκυστικότητας της EY, στην Ελλάδα ο κλάδος Μεταφορές & Logistics, κατατάσσεται ως έναν από τις τους 5 κορυφαίους της οικονομίας και έχει προσελκύσει σημαντικές επενδύσεις. Η Ελλάδα έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο στον επιδόσεις του κλάδου logistics τα τελευταία χρόνια και όπως απεικονίζεται στον World Bank’s Logistics performance Index (LPI), έχει ανέβει από την 54η θέση το 2010, στην 42η το 2018 και στην 19η σε 2023, σε παγκόσμιο επίπεδο.
Τα ενοίκια, οι κενοί χώροι
Σύμφωνα με την έρευνα, κατά μέσο όρο, το ενοίκιο ανά τ.μ. έχει ανέλθει πλέον στα 5 ευρώ, ενώ οι αναπτύξεις σε δευτερεύουσες αγορές εξασφαλίζουν μίσθωμα της τάξης των 4 ευρώ/τ.μ. Οι συνολικές επενδύσεις σε logistics το 2023 υπολογίζονται σε 126 εκατ. ευρώ ενώ υπό κατασκευή βρίσκονται επιπλέον 95.000 τ.μ. αποθηκών. Το ποσοστό κενών χώρων κατά μέσο όρο ανέρχεται σε 4% Όπως σημειώνεται, τα αρχικά ποσοστά κενών θέσεων logistics θα παραμείνουν εξαιρετικά χαμηλά το 2024 ως αποτέλεσμα της συνεχιζόμενης ζήτησης από επενδυτές για μοντέρνο και «green» προϊόν. Να σημειωθεί ότι το 2015 τα ποσοστά των κενών χώρων Grade A ήταν στο 10%, ενώ για τους χώρους Grade B+C άνω του 30% (πλέον λίγο άνω του 10%). Σύμφωνα με την Danos, τα ενοίκια σε prime χώρους (Grade A) ήταν κάπου στα 5 ευρώ/τ.μ. τον μήνα το 2022, στα 4,5 ευρώ/τ.μ. τη διετία 2020-2021 και στα 3,5 ευρώ/τ.μ. τον μήνα το 2015. Η Danos προβλέπει για τη συνέχεια άνοδος στα ενοίκια και πτώση στα yields για Grade A χώρους, όπως και άνοδο της ζήτησης, ενώ για χώρους Grade B βλέπει σταθερότητα στις τιμές μίσθωσης, πτώση στις αποδόσεις.
