Από την Πένη Χαλάτση
Πράξη ξεκίνησε να γίνεται η πρόθεση της κυβέρνησης να αποτρέψει με κάθε μέσον την πρόκληση πυρκαγιών ύστερα από το πύρινο καλοκαίρι που βίωσε τόσο η χώρα μας όσο και η υπόλοιπη Ευρώπη. Η αντιπυρική περίοδος βρίσκεται προ των πυλών και αναμένεται να ξεκινήσει τον Μάιο, ωστόσο τα πρόστιμα για εμπρησμούς (οι περισσότεροι από αμέλεια) έχουν ήδη αρχίσει να πέφτουν φθάνοντας από την αρχή του 2024 μέχρι σήμερα τα 19.100 ευρώ. Σε σχετική δήλωση την Τρίτη, ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Βασίλης Κικίλιας υπενθύμισε την πρόθεση της κυβέρνησης να θωρακίσει νομικά την προστασία των δασών και την ασφάλεια των πολιτών. «Η προστασία της ανθρώπινης ζωής είναι πάνω από όλα. Θα πάρουμε όλα τα απαραίτητα μέτρα για την ασφάλεια των πολιτών και την προστασία του περιβάλλοντος. Άλλωστε και στο νέο Ποινικό Κώδικα που θα περάσει από τη Βουλή, αυστηροποιούνται οι ποινές και θα θεωρείται στο εξής κακουργηματική πράξη το να ανάβει κάποιος φωτιά ή να εκτελεί θερμές εργασίες όταν ο δείκτης κινδύνου είναι στο 4 ή το 5», τόνισε χαρακτηριστικά ο υπουργός.
Πράγματι, η φετινή αντιπυρική περίοδος αναμένεται να ξεκινήσει με πιο θετικές προοπτικές καθώς το νέο νομικό πλαίσιο του υπουργείου Πολιτικής Προστασίας που τέθηκε σε εφαρμογή πρόσφατα προβλέπει ελέγχους και την ενεργοποίηση σύγχρονων ηλεκτρονικών μέσων καταγραφής ή απεικόνισης της τήρησης των μέτρων προληπτικής πυροπροστασίας, ανά ιδιοκτησία.
Οι ιδιοκτήτες, επικαρπωτές, μισθωτές ή υπομισθωτές οικοπεδικών και λοιπών ακάλυπτων χώρων, που βρίσκονται σε περιοχές εντός εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων, σε περιοχές εντός ορίων οικισμών, χωρίς εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο, σε εκτάσεις εντός ακτίνας 100 μέτρων από τα όρια των παραπάνω περιοχών και σε εκτός σχεδίου γηπέδων με κτίσμα, για τις εκτάσεις που δεν υπάγονται στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας, είναι υποχρεωμένοι προβαίνουν σε καθαρισμό των ανωτέρω χώρων από την 1η μέχρι την 30ή Απριλίου κάθε έτους, και στη συντήρησή τους, καθ’ όλη τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου, δηλαδή από την 1η Μαΐου έως την 31η Οκτωβρίου, για την αποτροπή κινδύνου πρόκλησης πυρκαγιάς ή ταχείας επέκτασής της. Μάλιστα, οι πολίτες που διενεργούν τον καθαρισμό προβαίνουν στην υποβολή υπεύθυνης δήλωσης ως προς την εκπλήρωση των υποχρεώσεων πυροπροστασίας των ιδιοκτησιών τους στο Εθνικό Μητρώο ενώ για την αποτελεσματική διενέργεια των ελέγχων, ως προς την τήρηση των υποχρεώσεων του πρώτου εδαφίου, δημιουργείται ηλεκτρονική φόρμα καταγγελιών.
Τσουχτερά τα πρόστιμα
Όπως είχε εξαγγείλει ο αρμόδιος υπουργός από το τέλος του καλοκαιριού του 2023 προβλέπονται τσουχτερά πρόστιμα τόσο για όσους δεν προβαίνουν σε καθαρισμούς όσο και για τους εμπρηστές. Στους υποχρέους που δεν υποβάλλουν δήλωση επιβάλλεται πρόστιμο ύψους 1.000 ευρώ ενώ η υποβολή ψευδούς δήλωσης στο Εθνικό Μητρώο ως προς την τήρηση της σχετικής υποχρέωσης, τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον δύο ετών και χρηματική ποινή από 180 έως 360 ημερήσιες μονάδες. Το ύψος της κάθε ημερήσιας μονάδας δεν μπορεί να είναι κατώτερο από 70 ευρώ, ούτε ανώτερο από 150 ευρώ.
Στο ίδιο πλαίσιο, προβλέπεται αυστηροποίηση προστίμων για διενέργεια επικίνδυνων εργασιών κατά την αντιπυρική περίοδο. Με βάση το νέο πλαίσιο, η Πυροσβεστική Αρχή δύναται να επιβάλει στους παραβάτες των διατάξεων της κείμενης νομοθεσίας πυροπροστασίας, διοικητικό πρόστιμο από 500 έως 50.000 ευρώ, λαμβάνοντας υπόψη τον βαθμό υπαιτιότητας του δράστη, τον βαθμό άμεσης συμμόρφωσης, τις επιπτώσεις στο ευρύ κοινό, το μέγεθος και τη διάρκεια της ενδεχόμενης πυροσβεστικής επιχείρησης. Τα πρόστιμα αυτά δύνανται να επαυξάνονται στο διπλάσιο σε περίπτωση υποτροπής εντός διαστήματος ενός έτους. Η Πυροσβεστική Αρχή δύναται επίσης, πριν την εφαρμογή των κυρώσεων εφόσον κρίνει ότι οι παραβάσεις είναι ήσσονος σημασίας, να προβαίνει σε συστάσεις και χορήγηση αποκλειστικής προθεσμίας για άρση της παράβασης.
Η στρατηγική του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας υποστηρίζεται και από το νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης με τίτλο «Παρεμβάσεις στον Ποινικό Κώδικα και τον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας για την επιτάχυνση και την ποιοτική αναβάθμιση της ποινικής δίκης – Εκσυγχρονισμός του νομοθετικού πλαισίου για την πρόληψη και την καταπολέμηση της ενδοοικογενειακής βίας». Σε αυτό, προβλέπεται άμεση εκδίκαση, χωρίς τήρηση της χρονοβόρας ενδιάμεσης διαδικασίας των συμβουλίων, των κοινώς επικίνδυνων κακουργημάτων (εμπρησμός δάσους, διατάραξη ασφάλειας συγκοινωνιών) και κακουργημάτων ειδικών ποινικών νόμων, αυστηροποίηση της ποινής και απαγόρευση κάθε μορφής αναστολής ή μετατροπής της ποινής για το αδίκημα του εμπρησμού δάσους, επιβολή παρεπόμενης ποινής δήμευσης περιουσίας του καταδικασθέντος εμπρηστή, ανάλογης με το μέγεθος και την αξία της βλάβης, ποινικοποίηση με αυστηρές κυρώσεις των προπαρασκευαστικών πράξεων εμπρησμού, δηλαδή της κατοχής εμπρηστικών υλών ή αντικειμένων με σκοπό την προετοιμασία διάπραξης εμπρησμού δάσους (ποινή μη αναστελλόμενη μη μετατρεπόμενη).
Τέλος, υπάρχει πρόβλεψη αξιοποίνου, με ποινή φυλάκισης μέχρι ένα έτος, για το αδίκημα της μη συμμόρφωσης των υπόχρεων με διατάξεις λήψης μέτρων πυροπροστασίας όταν η παράλειψη αυτή συμβάλλει ουσιωδώς στην εξάπλωση της πυρκαγιάς.
