Από το Νίκο Ρουσάνογλου
Νέο ιστορικό υψηλό κατέγραψαν κατά το 2023 οι επενδύσεις στην ελληνική αγορά επαγγελματικών ακινήτων (γραφεία, καταστήματα, ξενοδοχεία και logistics), καθώς, σύμφωνα με εκτιμήσεις της εταιρείας Proprius, ξεπέρασαν τα 2 δισ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 22% σε σχέση με το 2022. Πρόκειται για μια ιδιαίτερα θετική εξέλιξη, η οποία οφείλεται σχεδόν αποκλειστικά στους εγχώριους επενδυτές, που αποδείχθηκαν ιδιαίτερα κινητικοί.
Η δημοφιλέστερη κατηγορία ήταν τα κτίρια γραφείων, τομέας όπου επενδύθηκαν συνολικά 780 εκατ. ευρώ, ενώ ακολούθησαν τα ξενοδοχειακά/τουριστικά ακίνητα, τα οποία προσείλκυσαν επενδύσεις 500 εκατ. ευρώ. Επιπλέον 425 εκατ. ευρώ τοποθετήθηκαν στα εμπορικά καταστήματα και ακίνητα, και άλλα 300 εκατ. ευρώ σε βιομηχανικά ακίνητα/logistics.
«Κατά τη διάρκεια του 2023 είδαμε να ολοκληρώνονται συναλλαγές μεγάλης κλίμακας, όπως π.χ. το Project Skyline της Alpha Bank, το Project Tethys της Intrum, όπως επίσης και άλλες σημαντικές κινήσεις, όπως π.χ. η απόκτηση από τον όμιλο της Εθνικής Τράπεζας μιας σειράς ακινήτων», αναφέρει η κ. Νίκη Σύμπουρα, επικεφαλής της Proprius, εταιρείας παροχής υπηρεσιών συμβούλων ακινήτων, η οποία εκπροσωπεί στην ελληνική αγορά την Cushman & Wakefield.
Το Project Skyline αφορούσε τη μεταβίβαση ενός χαρτοφυλακίου από 573 ακίνητα του ομίλου Alpha Bank, αξίας 440 εκατ. ευρώ. Αγοραστές της νέας εταιρείας που δημιουργήθηκε για την αξιοποίηση αυτών των ακινήτων ήταν σε ποσοστό 65% το σχήμα των Dimand Real Estate, Premia Properties και της EBRD, ενώ το υπόλοιπο 35% εξακολουθεί να ελέγχεται από την ίδια την Alpha Bank.
Αντίστοιχα, το Project Tethys αφορούσε την πώληση ενός χαρτοφυλακίου από 72 ξενοδοχειακά ακίνητα της Intrum Hellas, τα οποία αποκτήθηκαν από το σχήμα Smeremediumcap, Latonia Enterprises – Athanasios Laskaridis family office και WHG Europe Limited – Brown Hotels. Πρόκειται για μια συμμαχία ανάμεσα στο family office της οικογένειας Λασκαρίδη, τον κ. Νίκο Καραμούζη ως επικεφαλής της Smeremediumcap και τον όμιλο ξενοδοχείων Brown. Το ύψος της συναλλαγής εκτιμάται ότι ξεπέρασε τα 250 εκατ. ευρώ. Αλλη μία σημαντική κίνηση στην αγορά αφορούσε την πώληση του εμπορικού πάρκου Smart Park, από τη REDS του ομίλου Ελλάκτωρ στην Trade Estates AΕΕΑΠ του ομίλου Φουρλή. Η αξία αυτής της αγοραπωλησίας διαμορφώθηκε σε 115 εκατ. ευρώ.
Ιδιαίτερα κινητικός αποδείχθηκε και ο όμιλος της Εθνικής Τράπεζας, που προχώρησε σε επενδύσεις ύψους 300 εκατ. ευρώ για την επαναγορά δεκάδων ακινήτων, τα οποία είχε μεταβιβάσει πριν από αρκετά χρόνια στην Prodea Investments (τότε Εθνική Πανγαία ΑΕΕΑΠ). Τα δύο μεγαλύτερα ακίνητα που αγόρασε η Εθνική Τράπεζα είναι το ιστορικό κτίριο του Χρηματιστηρίου Αθηνών, στην οδό Σοφοκλέους 10, το οποίο πωλήθηκε από τον όμιλο Παπαλέκα, ο οποίος με τη σειρά του το είχε αγοράσει στο τέλος του 2020 από την Prodea Investments. Η αξία αυτής της συναλλαγής υπολογίζεται ότι προσέγγισε τα 67 εκατ. ευρώ.
Παράλληλα, η Εθνική ολοκληρώνει αυτό το διάστημα την επαναγορά συνολικά 43 ακινήτων της, αντί συνολικού τιμήματος 237,2 εκατ. ευρώ. Το μεγαλύτερο εξ αυτών, ύψους 83,2 εκατ. ευρώ, αφορά το Κέντρο Πληροφορικής του ομίλου στον Γέρακα.
Σύμφωνα με την ανάλυση της Proprius, το ύψος των επενδύσεων που πραγματοποιήθηκαν πέρυσι συνιστά ένα ιδιαίτερα θετικό γεγονός, εν μέσω του αρνητικού κλίματος στις περισσότερες αγορές της Ευρώπης, λόγω του ακριβού δανεισμού, του υψηλού πληθωρισμού και των δύο πολέμων που συνεχίζουν να μαίνονται σε Ευρώπη και Μέση Ανατολή. Αυτός, άλλωστε, είναι και ο κύριος λόγος για τον οποίον οι ξένοι επενδυτές απουσιάζουν ως επί το πλείστον από τις συναλλαγές που πραγματοποιήθηκαν.
Σύμφωνα με την κ. Σύμπουρα, «όσον αφορά την πορεία των επενδύσεων το 2024 εκτιμώ ότι θα κυμανθούν σε παρόμοιο επίπεδο με πέρυσι, ίσως και λίγο υψηλότερο, με ακόμη περισσότερες και μεγαλύτερου ύψους επενδυτικές συμφωνίες. Επίσης αναμένεται και η επιστροφή των ξένων επενδυτών. Σε αυτό θα συμβάλει και η πρόσφατη εξασφάλιση της επενδυτικής βαθμίδας από την ελληνική οικονομία». Οσον αφορά τις κατηγορίες ακινήτων που θα έχουν τη μεγαλύτερη ζήτηση, η κ. Σύμπουρα εκτιμά ότι τα γραφεία θα συνεχίσουν να αποτελούν «το μήλον της Εριδος», καθώς υπάρχει σημαντικό έλλειμμα νέων και πράσινων κτιρίων συγκριτικά με τη ζήτηση. Είναι, δηλαδή, η κατηγορία ακινήτων που προσφέρει τις μεγαλύτερες ευκαιρίες.
