Παναγιώτης Γαλάνης,
Δικηγόρος Περιβαλλοντικού – Πολεοδομικού Δικαίου, Διδάκτωρ Νομικής ΕΚΠΑ
Εμπειρογνώμων Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης
Μεταδιδάκτωρ Δικ. Περιβάλλοντος
info@pgalanislaw.gr
www.pgalanislaw.gr
Το μέτρο αναστολής οικοδομικών αδειών/εργασιών και η απαγόρευση κατατμήσεων επί τη εγκρίσει ή τροποποιήσει σχεδίου πόλεως (που μπορεί να διενεργηθεί και προ της έγκρισης του ΤΠΣ, βλ. άρθρο 7 παρ. 5 Ν. 4447/2016) είναι προσωρινό, εύλογο και συνταγματικό, αλλά και σύμφωνο με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ).
Το μέτρο πρέπει να αφορά αναστολή ορισμένων εργασιών/αδειών. Ισχύει ως την έγκριση του ΤΠΣ και όχι περισσότερο από έναν χρόνο, ενώ μπορεί να παρατείνεται και για ακόμα ένα έτος με αιτιολογημένη απόφαση του ΥΠΕΝ. Πάντως, γενικώς επιτρέπεται τριετής επιβολή του μέτρου, αλλά η Διοίκηση ευρίσκει άλλες διατάξεις για επιβολή/παράτασή του.
Για να είναι ο περιορισμός της ιδιοκτησίας σύμφωνος με την ΕΣΔΑ απαιτείται – μεταξύ άλλων – και τα λαμβανόμενα μέτρα του κράτους να δικαιολογούνται από το εκάστοτε εξειδικευόμενο δημόσιο συμφέρον. Αν οι αναστολές υπερβαίνουν την εξαετία/τριετία, τότε θα πρέπει να καταβληθεί αντάλλαγμα στους υπόχρεους (άρθρο 18 παρ. του Συντάγματος)
Το μέτρο της αναστολής έκδοσης οικοδομικών αδειών και εκτέλεσης οικοδομικών εργασιών αποβλέπει στην αποτροπή της δημιουργίας καταστάσεων που θα στερούσαν τον πολεοδομικό ή χωροταξικό σχεδιασμό ή την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος από μεγάλο μέρος της αποτελεσματικότητάς τους, αποτελεί δε συνταγματικώς ανεκτό περιορισμό του δικαιώματος της ιδιοκτησίας και δεν παραβιάζει ούτε το άρθρο 17 του Συντάγματος ούτε το άρθρο 1 του Προσθέτου Πρωτοκόλλου της κυρωθείσης με το άρθρο πρώτο του ΝΔ 53/1974 (ΦΕΚ Α΄ 256) Ευρωπαϊκής Συμβάσεως των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, εφόσον δεν συνιστά απαλλοτρίωση ή αφαίρεση ιδιοκτησίας χωρίς αποζημίωση, αλλά επιτρεπτό προσωρινό, επί εύλογο χρονικό διάστημα, περιορισμό μιας από τις επιτρεπόμενες δυνατότητες εκμεταλλεύσεως του ακινήτου, επιβαλλόμενο από λόγους ειδικού δημοσίου συμφέροντος και υποκείμενο, ως προς τη νομιμότητα και τη διάρκειά του, σε δικαστικό έλεγχο τόσο κατά την επιβολή του όσο και κατά την τυχόν παράτασή του.