Μειώσεις αντικειμενικών τιμών των ακινήτων σε όσους δήμους της χώρας θα αποδειχθεί η βασιμότητα των ισχυρισμών τους ότι αποφασίστηκαν υπέρμετρες αυξήσεις στις τιμές αυτές την 1η-1-2022, καθώς και επέκταση του συστήματος των αντικειμενικών τιμών σε 2.167 περιοχές της χώρας περιλαμβάνει ο σχεδιασμός του υπουργείου Οικονομικών για τη φορολογία των ακινήτων.
Οι αλλαγές, οι οποίες έχει ήδη προγραμματιστεί να δρομολογηθούν και να τεθούν σε ισχύ μετά το τέλος των εκλογικών αναμετρήσεων και εφόσον η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας ανανεώσει τη θητεία της για άλλα τέσσερα χρόνια, αναμένεται να αποκαταστήσουν τη δικαιοσύνη στη φορολογία ακινήτων, καθώς θα έχουν ως συνέπεια αφενός να μειωθούν οι φορολογικές επιβαρύνσεις επί των ακινήτων σε περιοχές όπου οι αυξήσεις των αντικειμενικών τιμών ζώνης ήταν υπέρμετρες και οδήγησαν σε στρεβλώσεις που επηρέασαν αρνητικά την κτηματαγορά αφετέρου να κληθούν να πληρώσουν τους πραγματικά αναλογούντες φόρους ακίνητης περιουσίας όσοι φορολογούμενοι κατέχουν μεγάλης πραγματικής αξίας ακίνητα σε περιοχές όπου η μη εφαρμογή του συστήματος των αντικειμενικών τιμών επέτρεπε επί πολλά έτη τη σημαντική υποεκτίμηση των φορολογητέων αξιών τους και τον προσδιορισμό του ύψους των οφειλόμενων φόρων σε προκλητικά χαμηλά επίπεδα.
Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας έχει προαναγγείλει εδώ και αρκετό καιρό ότι:
1 Θα μειωθούν οι αντικειμενικές τιμές των ακινήτων σε όσους δήμους θα διαπιστωθεί ότι είναι βάσιμες και απόλυτα τεκμηριωμένες οι γνωμοδοτήσεις τους για την ανάγκη να χαμηλώσουν σημαντικά ή ακόμη και να μηδενιστούν τα ποσοστά των αυξήσεων των τιμών αυτών, που αποφασίστηκαν από το υπουργείο Οικονομικών τον Ιούνιο του 2021 με έναρξη ισχύος από την 1η-1-2022. Η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών έχει δρομολογήσει μια έκτακτη διαδικασία επανακαθορισμού των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων, η οποία νομοθετήθηκε με το άρθρο 51 του ν. 5000/2022. Η διαδικασία αυτή δίνει τη δυνατότητα σε δήμους, που θεωρούν ότι οι επιβληθείσες την 1η-1-2022 αυξήσεις στις αντικειμενικές τιμές των ακινήτων σε περιοχές τους ήταν υπερβολικές ή άδικες με βάση τα δεδομένα της κτηματαγοράς, να υποβάλλουν γνωμοδοτήσεις με τις οποίες τεκμηριώνουν τους ισχυρισμούς τους και να ζητούν από το υπουργείο Οικονομικών να περιορίσει τις αυξήσεις ή ακόμη και να τις εκμηδενίσει. Η προθεσμία που δόθηκε ήταν η 20ή Ιανουαρίου 2023, αλλά λόγω του ότι πολλοί δήμοι είχαν δηλώσει ότι δεν θα προλάβαιναν την προθεσμία αυτή, δόθηκε παράταση μέχρι τις 6 Φεβρουαρίου. Οι γνωμοδοτήσεις συγκεντρώθηκαν ήδη, έχουν αρχίσει να εξετάζονται από την αρμόδια επιτροπή του υπουργείου Οικονομικών και, εφόσον κριθούν βάσιμες, θα ξεκινήσει εκ νέου η διαδικασία προσδιορισμού των αντικειμενικών τιμών, από πιστοποιημένους εκτιμητές, με σκοπό τη διατύπωση εισηγήσεων προς τον υπουργό Οικονομικών για τη μείωσή τους. Ο υπουργός Οικονομικών θα μπορεί να εγκρίνει τις εισηγήσεις και να εκδώσει αποφάσεις για τη μείωση των αντικειμενικών αξιών στους αιτούντες δήμους. Οι όποιες μειώσεις αποφασιστούν τελικά δεν θα ισχύσουν αναδρομικά και, ως εκ τούτου, δεν θα επηρεάσουν το ύψος του ΕΝΦΙΑ για το 2022 και το 2023. Ιδιος κανόνας θα ισχύσει και για το Τέλος Ακίνητης Περιουσίας που επιβάλλεται με τους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος υπέρ των δήμων και υπολογίζεται κι αυτό με βάση τις αντικειμενικές τιμές ζώνης της 1ης Ιανουαρίου κάθε έτους. Ετσι, οι επιπτώσεις θα γίνουν αντιληπτές από το 2024. Ομως, όσον αφορά στους φόρους που επιβάλλονται στην απόκτηση ακινήτων, όπως οι φόροι μεταβίβασης, κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών, οι επιπτώσεις των μειώσεων των αντικειμενικών τιμών ζώνης θα είναι άμεσες, καθώς θα προκαλέσουν μειώσεις στις φορολογητέες αξίες των ακινήτων από την ημερομηνία έναρξης ισχύος των σχετικών υπουργικών αποφάσεων.
Η όλη διαδικασία που περιγράψαμε παραπάνω θα εξελιχθεί κατά το μεγαλύτερο μέρος της και θα ολοκληρωθεί μετά τον κύκλο των επικείμενων εκλογικών αναμετρήσεων.
Σύμφωνα με πληροφορίες, τουλάχιστον 142 Δήμοι επί συνόλου 332 υπέβαλαν γνωμοδοτήσεις για τη μείωση των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων τους σε περιοχές των χωρικών τους αρμοδιοτήτων.
2 Σχεδιάζεται η επέκταση του συστήματος των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων (των τιμών ζώνης) σε όλη την επικράτεια της χώρας. Αυτή τη στιγμή το σύστημα αυτό καλύπτει το 98,5% της χώρας. Απομένουν ακόμη να ενταχθούν άλλες 2.167 περιοχές, που αντιπροσωπεύουν το υπόλοιπο 1,5% της ελληνικής επικράτειας.
Σήμερα στις 2.167 περιοχές ισχύει ακόμη το σύστημα των τιμών εκκίνησης ελαχίστου κόστους κατασκευής οικοδομής. Στους χιλιάδες οικισμούς των περιοχών αυτών οι πραγματικές τιμές των ακινήτων όπως διαμορφώνονται με βάση τις συνθήκες της κτηματαγοράς, ανέρχονται σε επίπεδα σημαντικά υψηλότερα από τα επίπεδα των φορολογητέων αξιών που προσδιορίζονται με βάση τις τιμές εκκίνησης ελαχίστου κόστους κατασκευής οικοδομής. Συνεπώς, από τη στιγμή της ένταξης των περιοχών αυτών στο σύστημα των αντικειμενικών τιμών ζώνης αναμένονται σημαντικές αυξήσεις στις φορολογητέες αξίες των ακινήτων και, συνακόλουθα, υπεραυξήσεις σε δεκάδες φόρους που επιβαρύνουν τις μεταβιβάσεις και την κατοχή των ακινήτων στις συγκεκριμένες περιοχές.
Αιτήματα για μειώσεις αντικειμενικών αξιών από 142 δήμους
Πολλοί δήμοι της Αττικής και της υπόλοιπης Ελλάδας κατέθεσαν γνωμοδοτήσεις στο υπουργείο Οικονομικών για επανακαθορισμό των αντικειμενικών τιμών ζώνης των ακινήτων που βρίσκονται σε περιοχές των χωρικών τους αρμοδιοτήτων, σε επίπεδα χαμηλότερα αυτών που καθορίστηκαν από την 1η-1-2022. Ο συνολικός αριθμός των δήμων της χώρας που ζήτησαν τη μείωση των αντικειμενικών τιμών σε περιοχές τους ανέρχεται σε τουλάχιστον 142 επί συνόλου 332, δηλαδή καλύπτει πάνω από το 42,5% του συνόλου των δήμων! Η προθεσμία για την υποβολή των γνωμοδοτήσεων έληξε στις 6 Φεβρουαρίου.
Καύσιμα: Στο κόκκινο ξανά η βενζίνη λίγο πριν το Πάσχα – Πού έχει σκαρφαλώσει η τιμή της
Οι δήμοι ακολούθησαν την έκτακτη διαδικασία επανακαθορισμού των αντικειμενικών τιμών που προβλέπει το άρθρο 51 του ν. 5000/2022 και σκοπεύουν να πείσουν το υπουργείο Οικονομικών να ανακαλέσει τις υπέρμετρα μεγάλες αυξήσεις των αντικειμενικών τιμών που αποφάσισε, ώστε οι δημότες τους να έχουν ουσιαστική ελάφρυνση στον ΕΝΦΙΑ και σε άλλους φόρους που επιβαρύνουν τη χρήση ή την απόκτηση ακινήτων. Επιδιώκουν, επίσης, πολλοί άλλοι δημότες τους, που είναι οικονομικά αδύναμοι, να ξανακερδίσουν τις κοινωνικές παροχές και τα επιδόματα που έχασαν εξαιτίας της υπέρμετρης αύξησης των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων τους. Και αυτό διότι η αύξηση των αντικειμενικών αξιών είχε ως συνέπεια οι αξίες των ακίνητων περιουσιών των συγκεκριμένων δημοτών να υπερβούν τα όρια αξίας ακίνητης περιουσίας που ορίζουν οι νόμοι χορήγησης των συγκεκριμένων επιδομάτων και παροχών και εν τέλει οι εν λόγω δημότες να πάψουν να θεωρούνται δικαιούχοι.
ΑΤΤΙΚΗ
Από τους πρώτους δήμους που αποφάσισαν να υποβάλουν αίτημα για μειώσεις στις αντικειμενικές τιμές των ακινήτων σε περιοχές της χωρικής τους αρμοδιότητας ήταν ο Δήμος Αθηναίων. Το αίτημα του δήμου αφορά συνολικά σε 30 ζώνες της χωρικής του αρμοδιότητας. Επιπλέον, τουλάχιστον άλλοι 141 δήμοι έχουν ζητήσει από το υπουργείο Οικονομικών επανακαθορισμό των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων σε περιοχές τους, σύμφωνα με την έκτακτη διαδικασία που προβλέπει το άρθρο 51 του ν. 5000/2022.
Ειδικότερα, ο Δήμος Αθηναίων, με επίσημο έγγραφο διατύπωσης γνώμης που κατέθεσε στο υπουργείο Οικονομικών υποστηρίζει ότι, με βάση στοιχεία που έχει συλλέξει για τις πραγματικές τιμές της κτηματαγοράς, τα ποσοστά αυξήσεων των αντικειμενικών αξιών -όπως αυτά διαμορφώθηκαν με την απόφαση του υπουργού Οικονομικών, Χρήστου Σταϊκούρα, η οποία τέθηκε σε ισχύ από την 1η-1-2022- πρέπει να περιοριστούν το πολύ μέχρι το επίπεδο του 55% σε σύγκριση με τις αντικειμενικές αξίες που ίσχυαν μέχρι τις 31-12-2021 για όλα τα ακίνητα του δήμου. Υποστηρίζει, δηλαδή, ότι σε όσες περιοχές του δήμου οι αντικειμενικές αξίες αυξήθηκαν πάνω από 55% την 1η-1-2022 σε σύγκριση με την 31η-12-2021 θα πρέπει να επαναπροσδιοριστούν σε επίπεδα χαμηλότερα από αυτά που καθορίστηκαν την 1η-1-2022, ώστε οι αυξήσεις τους σε σύγκριση με την 31η-12-2021 να φθάνουν το πολύ μέχρι το 55%.
Η γνώμη του δήμου αφορά ουσιαστικά σε 30 περιοχές (ζώνες τιμών) από το 1ο, το 2ο, το 3ο και το 6ο Δημοτικό Διαμέρισμα. Πρόκειται για περιοχές του κέντρου της Αθήνας αλλά και για πολλές λαϊκές γειτονιές της πόλης όπου οι πραγματικές τιμές της κτηματαγοράς κινούνται σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Στις περιοχές αυτές, οι αυξήσεις αντικειμενικών αξιών που επιβλήθηκαν από τον υπουργό Οικονομικών, Χρήστο Σταϊκούρα, με την απόφαση του Ιουνίου του 2021 κυμαίνονται από 57,89% έως 115,63%!
Βάσει της γνώμης του δήμου, τα ελάχιστα ποσοστά μειώσεων που πρέπει να αποφασιστούν από το υπουργείο Οικονομικών στις συγκεκριμένες 30 περιοχές της Αθήνας φθάνουν έως 27,54%.
Πέραν του Δήμου Αθηναίων, δεκάδες άλλοι δήμοι της Αττικής -ακολουθώντας την έκτακτη διαδικασία επανακαθορισμού που προβλέπει το άρθρο 51 του πρόσφατα ψηφισθέντος ν. 5000/2022- έχουν καταθέσει στο υπουργείο Οικονομικών τις γνωμοδοτήσεις τους για την ανάγκη επαναπροσδιορισμού των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων σε επίπεδα χαμηλότερα αυτών που καθορίστηκαν την 1η-1-2022. Ορισμένοι από τους δήμους αυτούς είναι οι εξής:
» Γλυφάδα: Αμεση, καθολική και σημαντική μείωση στις τιμές ζώνης έχει ζητήσει το Δημοτικό Συμβούλιο Γλυφάδας, εκφράζοντας την έντονη δυσαρέσκειά του και τη διαφωνία του για την απόφαση του υπουργείου Οικονομικών περί αναθεώρησης των τιμών αυτών, βάσει της οποίας η αύξηση έφθασε ακόμη και το 81%. Οπως τονίζεται, ήδη από το καλοκαίρι ο Δήμος Γλυφάδας έχει προχωρήσει σε διαβήματα διαμαρτυρίας και τώρα, με τη δυνατότητα για επαναξιολόγηση που δίνει το υπουργείο Οικονομικών με το άρθρο 51 του ν. 5000/2022 που ψηφίστηκε από τη Βουλή τον Δεκέμβριο, καταθέτει αρμοδίως αιτιολογημένη γνώμη για μείωση των αντικειμενικών αξιών.
Τονίζοντας ότι «η φορολογία που έχει προκύψει είναι δυσβάστακτη, σε πολλές δε περιπτώσεις προσομοιάζει με “δήμευση” της περιουσίας των Γλυφαδιωτών και, αναπόφευκτα, θα οδηγήσει πολλούς από αυτούς στην εκποίηση των ακινήτων τους», ο δήμος κάλεσε το υπουργείο Οικονομικών να προβεί σε επαναξιολόγηση των τιμών ζώνης «στη βάση μιας νέας εκτίμησης, η οποία θα πρέπει να εκπονηθεί με τη συμμετοχή και των οικονομικών υπηρεσιών του Δήμου Γλυφάδας, που θα συνεισφέρουν στοιχεία». Παράλληλα, «ο Δήμος Γλυφάδας είναι έτοιμος να αναθέσει σε ορκωτό εκτιμητή την εκπόνηση σχετικής έκθεσης από την πλευρά του, εφόσον το υπουργείο δηλώσει ότι προτίθεται να λάβει υπόψη μια τέτοια εκτίμηση για την καλύτερη αξιολόγηση όλων των δεδομένων».
Το ψήφισμα καταλήγει λέγοντας ότι «θα πρέπει να ανακληθεί η υπ’ αριθμ. 57732/ΕΞ/2021 απόφαση του υπουργού Οικονομικών για την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών στη Γλυφάδα και να επανέλθουμε μεταβατικά στις τιμές ζώνης που ίσχυαν έως το 2021 σε όλες τις περιπτώσεις».
» Μοσχάτο-Ταύρος: Σύμφωνα με τα όσα κατήγγειλε ο δήμαρχος Μοσχάτου-Ταύρου, Ανδρέας Ευθυμίου, με επιστολή που απέστειλε στον υπουργό Οικονομικών, Χρήστο Σταϊκούρα, ήδη από τις 6 Ιουλίου 2022 οι αυξήσεις των αντικειμενικών τιμών ζώνης κυμαίνονται από 22,7% έως 84% στην περιοχή του Μοσχάτου, ενώ στον Ταύρο κυμαίνονται από 5,5% έως 26,3%. Μετά τις αυξήσεις αυτές, η περιοχή του Μοσχάτου έχει για πρώτη φορά από την ίδρυσή της μεγαλύτερες τιμές ζώνης από όλες τις γειτονικές περιοχές.
» Βριλήσσια: Τη μείωση των αντικειμενικών αξιών ακινήτων στα Βριλήσσια και την επαναφορά τους στα επίπεδα του 2021 έχει ζητήσει με ομόφωνη απόφασή του το Δημοτικό Συμβούλιο Βριλησσίων από το υπουργείο Οικονομικών. Από διαθέσιμα στοιχεία στον δήμο (δικαστικές αποφάσεις, εκθέσεις εκτίμησης από πιστοποιημένους εκτιμητές, πρακτικά Επιτροπής Εκτίμησης Ακινήτων του δήμου) διαπιστώθηκε σημαντική απόκλιση μεταξύ της αντικειμενικής αξίας και της τρέχουσας εμπορικής αξίας σε οικοπεδικές εκτάσεις σε διάφορα σημεία της πόλης.
» Μαρούσι: Το Δημοτικό Συμβούλιο αποφάσισε ομόφωνα να ζητήσει:
- Τη γενική μείωση των αντικειμενικών αξιών στο σύνολο των περιοχών με χρήσεις γης αμιγούς κατοικίας, ώστε οι αντικειμενικές αξίες να επανέλθουν στα επίπεδα του έτους 2018.
- Τη δημιουργία νέας οριοθετημένης ζώνης που αφορά στον παλαιό και τον νέο οικισμό των Εργατικών Κατοικιών με τιμή ζώνης 1.200 ευρώ ανά τ.μ.
- Τη μείωση της τιμής ζώνης στο Ο.Τ. 546 (οδός Αστροναυτών κ.λπ.) και την επαναφορά αυτής στο πρότερο ύψος της, ήτοι στα 1.500 ευρώ ανά τ.μ.
» Ηράκλειο Αττικής: Την επαναφορά των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων στις τιμές που ίσχυαν πριν από την αύξησή τους προτείνει ο δήμος.
» Πετρούπολη: Ο δήμος έχει ζητήσει να επανέλθουν οι αντικειμενικές αξίες στα επίπεδα του 2021.
» Ελληνικό: Να μειωθούν άμεσα και σημαντικά οι αντικειμενικές αξίες και στην Αργυρούπολη και στο Ελληνικό, οι οποίες «δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα» και με την τελευταία αναπροσαρμογή αυξήθηκαν έως και 86%, έχει ζητήσει ο δήμος.
» Καλλιθέα: Διόρθωση των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων έχει ζητήσει ο δήμος και διεκδικεί από το υπουργείο Οικονομικών να μην ισχύσουν οι αυξήσεις, να γίνει επαναπροσδιορισμός με μείωση στις τιμές και ορθολογική εφαρμογή του συστήματος των αντικειμενικών αξιών για τα ευάλωτα νοικοκυριά.
» Αγ. Δημήτριος: Η μέση αύξηση των αντικειμενικών αξιών ήταν 81% σε σχέση με το 2018 και 63% σε σχέση με το 2019 και το Δημοτικό Συμβούλιο του δήμου έχει ζητήσει τη μείωση των τιμών των αντικειμενικών αξιών, ώστε να επανέλθουν στα ίδια επίπεδα που βρίσκονταν μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου 2018 και να αποτυπώνουν υγιώς την πραγματικότητα στην αγορά, χωρίς στρεβλώσεις.
» Ζωγράφου: Ο δήμος πρότεινε μείωση στις ισχύουσες αντικειμενικές αξίες από 10% έως 30%.
Ραφήνα: Καταγγέλθηκε αδικαιολόγητη αύξηση έως και 56% σε σχέση με τις προϋπάρχουσες τιμές, όπως για παράδειγμα στη ζώνη Ζ, όπου η τιμή αυξήθηκε από τα 1.250 ευρώ ανά τ.μ. στα 1.950 ευρώ ανά τ.μ., αναδεικνύοντάς τη στην υψηλότερη στον δήμο. Ο Δήμος Ραφήνας-Πικερμίου με την υπ’ αριθμ. 49/2020 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου είχε ζητήσει την οριζόντια μείωση κατά 10% σε όλες τις ζώνες, λόγω των πολύ ιδιαίτερων γενικών (οικονομική κρίση, κρίση Covid) και ειδικών συνθηκών (πυρόπληκτες περιοχές) της περιοχής, όμως δεν εισακούστηκε.
» Παλλήνη: Ο δήμος ζήτησε τη μείωση των αντικειμενικών αξιών ακινήτων στα ίδια επίπεδα πριν από την αύξησή τους. Ο δήμαρχος Παλλήνης τόνισε ότι «η μείωση των αντικειμενικών αξιών είναι απολύτως αναγκαία, ώστε να αποτυπώνεται υγιώς η πραγματικότητα στην αγορά, χωρίς στρεβλώσεις και αδικίες, καθώς η αύξησή τους από την 1η Ιανουαρίου 2022 οδήγησε σε μεγάλες αυξήσεις στις τιμές των μεταβιβάσεων και σε παράλογη εκτίναξη των φορολογικών υποχρεώσεων».
Επιπλέον, σύμφωνα με πληροφορίες, ανάμεσα στους δήμους της Αττικής που αποφάσισαν να ζητήσουν μείωση των αντικειμενικών αξιών περιλαμβάνονται και το Χαϊδάρι, η Δάφνη, το Καματερό και η Αγία Βαρβάρα.
ΥΠΟΛΟΙΠΗ ΕΛΛΑΔΑ
Οσον αφορά στην υπόλοιπη χώρα, στους δήμους που κατέθεσαν γνωμοδοτήσεις για μείωση των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων τους περιλαμβάνονται ο Λαγκαδάς, η Καλαμαριά, το Κιλκίς, η Αλεξανδρούπολη, τα Μετέωρα Τρικάλων, η Ιστιαία-Αιδηψός, η Λήμνος, η Σάμος, ο Πλατανιάς Χανίων, η Ρόδος, η Αστυπάλαια, η Σέριφος, η Κέρκυρα, η Ιθάκη, η Καλαμάτα, η Πύλος, η Κόρινθος και ο Πύργος Ηλείας.
Πού θα επεκταθεί το σύστημα των αντικειμενικών τιμών ζώνης
Στις 2.167 περιοχές της χώρας στις οποίες σχεδιάζεται να επεκταθεί το σύστημα των αντικειμενικών τιμών περιλαμβάνονται:
■ Αττική: Από τη Βάρκιζα έως τα Λεγραινά, Αγία Μαρίνα, Αγιος Νικόλαος, Χάρακας, Δασκαλειό, περιοχές από το Πόρτο Ράφτη έως την περιοχή του Θορικού, περιοχές στην παραλιακή ζώνη Ασπροπύργου. Ολες οι περιοχές στα νησιά της Σαλαμίνας, των Κυθήρων και στην Αίγινα οι περιοχές Πέρδικα, Μεσαγρός, Σουβάλα κ.ά.
■ Αιτωλοακαρνανία: Ολες οι περιοχές που γειτνιάζουν με τη Λίμνη Τριχωνίδα, Θέρμο, Καινούργιο, Αγγελόκαστρο, Αστακός κ.ά.
■ Αχαΐα: Ολες οι παραθαλάσσιες περιοχές, μεταξύ αυτών Διακοπτό, Αιγείρα, Πλάτανος, Τράπεζα, Σελιανίτικα, Ψαθόπυργος, Βραχναίικα κ.ά.
■ Κορινθία: Οι παραλιακές περιοχές από το Περιγιάλι έως το Λέχαιο και νοτιοανατολικά των Ισθμίων.
■ Ηλεία: Κυλλήνη, Ανδραβίδα και οι παραθαλάσσιες περιοχές του νομού, όπως επίσης και η Αρχαία Ολυμπία.
■ Μεσσηνία: Ολες οι παραλιακές περιοχές μέχρι και το Καλό Νερό.
■ Αρτα: Τζουμέρκα, Γ. Καραϊσκάκης, Κομμένο, Κομπότι κ.ά.
■ Θεσπρωτία: Ολα τα ορεινά χωριά του Σουλίου.
■ Πρέβεζα: Λούτσα, Βράχος, Κανάλι, Λούρος, Καναλάκι, Μαργαρίτι, Γαρδίκι κ.ά.
■ Καρδίτσα: Λουτρά Σμοκόβου, Λουτροπηγή, Μαυρομμάτι, Βλάσι κ.ά.
■ Τρίκαλα: Περτούλι, Ελάτη, Πύλη, Καστράκι, Φαρκαδώνα, Τρυγώνα, Μεγαλοχώρι κ.ά.
■ Φλώρινα: Αμύνταιο, Αγιος Παντελεήμονας, Πρέσπες, Φιλώτας, Δροσοπηγή, Πισοδέρι, Κρυσταλλοπηγή, Μελίτη κ.ά.
■ Ημαθία: Σέλι, Πλατύ, Βεργίνα, Νέα Νικομήδεια, Αγιος Γεώργιος κ.ά.
■ Κιλκίς: Ειδομένη, Εύζωνοι, Αξιούπολη, Καστανιές, Γουμένισσα κ.ά.
■ Σέρρες: Πρώτη, Αμφίπολη, Χρυσοπηγή, Προμαχώνας, Κερκίνη, Ηράκλεια, Λουτρά, Στρυμονικό, Αλιστράτη κ.ά.
■ Θεσσαλονίκη: Περιοχές πλησίον της συμπρωτεύουσας και οικισμοί που βρίσκονται προς τον Λαγκαδά.
■ Χαλκιδική: Οι παραλιακές περιοχές της Κασσάνδρας, στο ύψος των οικισμών Σκάλα Φούρκας, Ποσείδι και τα παραλιακά μέρη από Νέα Καλλικράτεια έως παραλία Διονύσου.
■ Εβρος: Οικισμοί πλησίον σε Ορεστιάδα, Διδυμότειχο και Σουφλί και περιοχές παραθαλάσσιων οικισμών.
■ Ροδόπη: Παραθαλάσσιες περιοχές του νομού.
■ Ζάκυνθος: Παντοκράτορας, Καταστάρι, Βολίμες, Βανάτο, Κερί, Καλαμάκι, Βασιλικός κ.ά.
■ Κεφαλλονιά: Ληξούρι, Πάστρα, Σάμη, Φισκάρδο, Κεραμειές, Βασιλικιάδες κ.ά.
■ Ιθάκη: Βαθύ κ.ά.
■ Κέρκυρα: Λευκίμμη, Περιβόλι, Μωραΐτικα, Πέλεκας, Γλυφάδα, Παλαιοκαστρίτσα, Κασσιόπη, Στρογγύλη κ.ά.
■ Λευκάδα: Πόρτο Κατσίκι, Καλαμίτσι, Αγ. Νικήτας, Καρυά, Πινακοχώρι, Τσουκαλάδες κ.ά.
■ Κυκλάδες: Πλήθος περιοχών, κυρίως, στα τουριστικά νησιά, εκτός ορίων οικισμών όπου έχουν ανεγερθεί ακίνητα με όρους εκτός σχεδίου δόμησης.
■ Κρήτη: Ορισμένες περιοχές παραθαλάσσιων οικισμών και στους τέσσερις νομούς.
■ Σε Λέσβο, Χίο, Σάμο, Ικαρία, Φούρνους, Κάλυμνο, Κω κ.ά. θα ενταχθούν όλοι οι οικισμοί που είναι εντός σχεδίου πόλεως.
■ Στη Ρόδο, περιοχές της πόλης της Ρόδου, καθώς και Ιαλυσός, Αφάντου και άλλοι οικισμοί.
Αντικειμενικές αξίες: Μειώσεις σε 20 φόρους ακινήτων
Μειώσεις σε 20 φόρους, τέλη και λοιπές επιβαρύνσεις οι οποίες επιβάλλονται στην απόκτηση και την κατοχή ακινήτων θα σημειωθούν στους δήμους των οποίων τα αιτήματα για περιορισμό των υπέρμετρων αυξήσεων που επιβλήθηκαν την 1η-1-2022 στις αντικειμενικές τιμές ζώνης θα γίνουν δεκτά.
Αντιθέτως, στις 2.167 περιοχές της χώρας στις οποίες θα επεκταθεί το σύστημα των αντικειμενικών τιμών ζώνης οι φορολογητέες αξίες των ακινήτων θα αυξηθούν σημαντικά επηρεάζοντας ανοδικά και τους 20 διαφορετικούς φόρους που θα επιβάλλονται στην απόκτηση και την κατοχή ακινήτων στις εν λόγω περιοχές.
Αναλυτικά, οι φόροι που θα επηρεαστούν από τις μεταβολές στις αντικειμενικές τιμές των ακινήτων είναι οι εξής:
1) Ο κύριος Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ), ο οποίος επιβάλλεται με βάση κλίμακες βασικού ποσού φόρου ανά τ.μ. ακινήτου ανάλογα με το ύψος της τιμής ζώνης ανά τ.μ. που ισχύει στην περιοχή κάθε ακινήτου. Οπως ήδη αναφέραμε, η ανοδική επίδραση που θα έχει ο καθορισμός των νέων αντικειμενικών τιμών στο ύψος του κύριου ΕΝΦΙΑ του 2022 σε πολλές περιοχές της χώρας θα επιδιωχθεί να μετριαστεί με παρεμβάσεις στις παραμέτρους υπολογισμού του που θα έχουν ως στόχο οι περισσότεροι ιδιοκτήτες ακινήτων να μην επιβαρυνθούν με υπέρμετρα αυξημένο φόρο.
2) Ο πρόσθετος κύριος ΕΝΦΙΑ φυσικών προσώπων, ο οποίος επιβάλλεται σε φορολογουμένους με αστική ακίνητη περιουσία (κτίσματα και των εντός σχεδίων πόλεων εδαφικές εκτάσεις) συνολικής αντικειμενικής αξίας άνω των 300.000 ευρώ, εφόσον κατέχουν ποσοστά επί εμπραγμάτων δικαιωμάτων ή πλήρη κυριότητα σε ακίνητα αντικειμενικής αξίας 400.000 ευρώ έκαστον.
3) Ο Φόρος Μεταβίβασης Ακινήτων (ΦΜΑ), ο οποίος υπολογίζεται με 3% επί της αντικειμενικής αξίας κάθε πωλούμενου ακινήτου και επιβαρύνει τον αγοραστή.
4) Ο ΦΠΑ 24% που επιβάλλεται στις πωλήσεις νεόδμητων κτισμάτων που δεν αποτελούν πρώτη κατοικία.
5) Ο φόρος χρησικτησίας κτισμάτων.
6) Ο φόρος ανταλλαγής – συνένωσης οικοπέδων.
7) Ο φόρος διανομής ακινήτων.
8) Το Τέλος Ακίνητης Περιουσίας (ΤΑΠ), που επιβάλλεται υπέρ των δήμων μέσω των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος και υπολογίζεται με συντελεστές κλιμακούμενους από 0,25‰ – 0,35‰ επί των αντικειμενικών τιμών ζώνης των ηλεκτροδοτούμενων κτισμάτων.
9) Ο δημοτικός φόρος που επιβαρύνει τις μεταβιβάσεις ακινήτων (υπολογίζεται με ποσοστό επί του φόρου μεταβίβασης).
10) Το πρόσθετο τέλος μεταγραφής συμβολαίων.
11) Ο φόρος γονικής παροχής ακινήτων, ο οποίος υπολογίζεται με αφορολόγητο όριο 800.000 ευρώ και συντελεστή 10%.
12) Ο φόρος δωρεάς ακινήτων, ο οποίος υπολογίζεται με αφορολόγητο όριο 800.000 ευρώ και συντελεστή 10% για δωρεές προς συζύγους ή εγγόνια, με αφορολόγητο όριο 30.000 ευρώ και συντελεστές 5% – 20% για δωρεές προς λοιπούς συγγενείς δεύτερου βαθμού και με αφορολόγητο όριο 6.000 ευρώ και συντελεστές 20% έως 40% για δωρεές προς λοιπούς συγγενείς και μη συγγενείς.
13) Ο φόρος κληρονομιάς ακινήτων, ο οποίος υπολογίζεται με αφορολόγητο όριο 150.000 ευρώ και συντελεστές 1% – 10% για δωρεές προς συζύγους, τέκνα ή εγγόνια, με αφορολόγητο όριο 30.000 ευρώ και συντελεστές 5% – 20% για δωρεές προς λοιπούς συγγενείς δεύτερου βαθμού και με αφορολόγητο όριο 6.000 ευρώ και συντελεστές 20% έως 40% για δωρεές προς λοιπούς συγγενείς και μη.
14) Το τέλος εγγραφής ακινήτων στο Κτηματολόγιο.
15) Τα πολεοδομικά πρόστιμα διατήρησης αυθαίρετων κτισμάτων.
16) Τα πολεοδομικά πρόστιμα κατασκευής νέων αυθαιρέτων.
17) Οι εισφορές σε γη και χρήμα για την ένταξη ακινήτων στα σχέδια πόλεων.
18) Ο ειδικός φόρος ακινήτων 15% που επιβάλλεται στις υπεράκτιες εταιρίες ακινήτων.
19) Ο φόρος εισοδήματος που επιβάλλεται επί των τεκμαρτών εισοδημάτων τα οποία προσδιορίζονται βάσει των αντικειμενικών δαπανών ή τεκμηρίων διαβίωσης των κατοικιών των φορολογουμένων. Η ισχύουσα νομοθεσία προβλέπει ότι τα ποσά των αντικειμενικών δαπανών ή τεκμηρίων διαβίωσης για τα διαμερίσματα και τις μονοκατοικίες που χρησιμοποιούν οι φορολογούμενοι κλιμακώνονται με βάση τις αντικειμενικές αξίες των συγκεκριμένων ακινήτων. Ειδικότερα, τα τεκμήρια διαβίωσης προσαυξάνονται κατά 40% για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με αντικειμενικές τιμές ζώνης πάνω από 2.800 ευρώ και έως 4.999 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο και κατά 70% για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με αντικειμενικές τιμές ζώνης άνω των 4.999 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο. Ως εκ τούτου:
- Σε περιοχές όπου οι αντικειμενικές τιμές ζώνης είναι πάνω από 4.999 ευρώ το τ.μ. και ύστερα από μια μείωση θα πέσουν κάτω από το όριο αυτό, τα τεκμήρια διαβίωσης των κατοικιών θα μειωθούν κατά 17,64%.
- Σε περιοχές όπου οι αντικειμενικές τιμές ζώνης είναι πάνω από 2.800 ευρώ το τ.μ. και έπειτα από μια μείωση θα πέσουν κάτω από το όριο αυτό, τα τεκμήρια διαβίωσης των κατοικιών θα μειωθούν κατά 28,57%.
- Σε περιοχές όπου οι αντικειμενικές τιμές ύστερα από αυξήσεις θα ανέβουν πάνω από το όριο των 2.800 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, τα τεκμήρια διαβίωσης των κατοικιών θα αυξηθούν αυτόματα κατά 40%.
- Σε όσες περιοχές οι αντικειμενικές τιμές θα ανέβουν πάνω από το όριο των 4.999 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο, τα τεκμήρια διαβίωσης των κατοικιών θα αυξηθούν κατά 21,43%.
20) Ο φόρος επί του τεκμαρτού εισοδήματος από ιδιοχρησιμοποίηση επαγγελματικής στέγης και από δωρεάν παραχώρηση κατοικίας. Το εισόδημα αυτό προκύπτει από τον πολλαπλασιασμό της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου με συντελεστή 3%.
Γιώργος Παλαιτσάκης
