Με συνεχείς συναντήσεις μεταξύ των ανθρώπων της ΕΡΓΟΣΕ, των κατασκευαστικών ομίλων (οι 3 κοινοπραξίες με τους υποψήφιους αναδόχους ΑΒΑΞ – Alstom, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – Intrakat, ΕΛΛΑΚΤΩΡ – ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ), των συμβούλων που θα υποβοηθήσουν τον σιδηροδρομικό φορέα στο «μέτωπο» των 6 μεγάλων έργων (π.χ. η εταιρεία OBERMEYER ΕΛΛΑΣ – ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ Ε.Π.Ε.) και τη συμμετοχή βέβαια του υπ. Υποδομών & Μεταφορών, συνεχίζεται ο ανταγωνιστικός διάλογος.
Όπως αναφέρουν σχετικές πληροφορίες από πλευράς των ομίλων, ο πρώτος κύκλος διαλόγου έχει ως deadline τις αρχές με μέσα Φεβρουαρίου, αν και τα χρονοδιαγράμματα σε τέτοια μεγάλα, όσο και πρωτόγνωρα για τα σιδηροδρομικά δεδομένα, εγχειρήματα είναι πάντα σχετικά.
Αυτό που πάντως προκύπτει είναι ότι η διοίκηση της ΕΡΓΟΣΕ, υπό τον Χρ. Βίνη, είναι αποφασισμένη να προχωρήσει τις διαδικασίες που απαιτούνται, στο μέτρο και τον βαθμό που την αφορούν, δίχως να επηρεάζεται από άλλες καταστάσεις (π.χ. εκλογές). Μάλιστα, στον σιδηροδρομικό φορέα φέρονται να εκτιμούν ότι ο διάλογος κινείται σε πολύ καλά επίπεδα, είναι προχωρημένες οι επαφές και σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα θα έχουμε εξελίξεις και τις βασικές μελέτες πάνω στις οποίες θα «πατήσουν» τα έργα που θα ενώσουν βασικά λιμάνια της χώρας με το μεταφορικό δίκτυο (σιδηρόδρομο).
Η χρηματοδότηση
Μάλιστα, εξελίξεις υπάρχουν ήδη ή αναμένονται άμεσα και στο χρηματοδοτικό σκέλος. Όπως έχει αναφέρει και πρόσφατα το insider.gr, το μεγάλο σιδηροδρομικό έργο Ρίο – Νέος Λιμένας Πάτρας, αρχικού εκτιμώμενου κόστους κοντά στα 500 εκατ. ευρώ, μαζί με τα δύο μεγάλα σε προϋπολογισμό του Βορρά (Θεσσαλονίκη – Τοξότες και Αλεξανδρούπολη Ορμένιο, συνολικού ύψους σχεδόν 2,8 δισ. ευρώ) θεωρούνται ως ωριμότερα σε σχέση με βασικές παραμέτρους της διαγωνιστικής διαδικασίας (μελέτες, χρηματοδότηση κ.α.), έναντι των άλλων τριών μικρότερων (ουσιαστικά οι προαστιακές επεκτάσεις προς Λαύριο – Ραφήνα και ΟΛΘ). Στα 3 μεγάλα έργα η χρηματοδότηση θεωρείται εξασφαλισμένη. Στην επέκταση του προαστιακού στη Θεσσαλονίκη (το μικρότερο έργω, με 53 εκατ. ευρώ) το «κλείσιμο» της χρηματοδότησης θεωρείται ότι είναι σχεδόν τελειωμένη υπόθεση, ενώ οι διεργασίες προχωρούν και στα «μέτωπα» του προαστιακού προς τα λιμάνια της Αττικής (σχεδόν 700 εκατ. ευρώ και τα δύο έργα) όπου εκτιμάται ότι θα υπάρξουν θετικά νέα ακόμα και εντός Ιανουαρίου. Αλλωστε, η διοίκηση της ΕΡΓΟΣΕ προσπαθεί να εξασφαλίσει χρηματοδότηση από διάφορες «πηγές», εγχώριες ή κοινοτικές (πόροι από πρόγραμμα CEF – Connecting Europe Facility, ΕΣΠΑ, διακρατικούς «κουβάδες» κ.α.).
Ο διάλογος
Σχετικά με τον ανταγωνιστικό διάλογο, βάσει του οποίου τα έργα θα γίνονται με μια εργολαβία και το έργο θα παραδίδεται «με το κλειδί στο χέρι», όπως έχουμε πολλές φορές αναφέρει, στο στάδιο αυτό, θα διερευνηθούν οι βασικές τεχνικές, χρηματοοικονομικές και νομικές παράμετροι των έργων σε συνεργασία με τους υποψήφιους αναδόχους, με στόχο τον καθορισμό των βέλτιστων λύσεων για την επιτυχή υλοποίηση τους. Η εκπόνηση των απαιτούμενων οριστικών μελετών θα ολοκληρωθεί από τον Ανάδοχο του κάθε έργου, ο οποίος θα προκύψει από την διαγωνιστική διαδικασία. Όπως αναφέρθηκε, οι κρίσιμες ημερομηνίες έχουν μεταφερθεί από τα τέλη του 2022 προς τα μέσα Φεβρουαρίου, πλην όμως, οι επαφές είναι συνεχείς.
Η συμμετοχή στο διάλογο αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για τη συμμετοχή των προεπιλεγέντων στο επόμενο στάδιο (υποβολή δεσμευτικών προσφορών). Μετά την ολοκλήρωση των κύκλων Διαλόγου, οι υποψήφιοι ανάδοχοι θα κληθούν να υποβάλουν δεσμευτικές προσφορές στο πλαίσιο του σταδίου Β.ΙΙ της Β΄ φάσης των διαγωνισμών, για τη σύναψη των συμβάσεων (προσφορές αναμένονται το 2023, τα έργα να εκκινήσουν εντός του 2024).
Η σύνδεση με το mega σιδηροδρομικό project «Sea2Sea» (Ελλάδα – Βουλγαρία)
Όπως έχει αναδείξει το insider.gr, ιδίως τα έργα στη Β. Ελλάδα έχουν κομβικό ρόλο και για την προώθηση ενός στρατηγικής σημασίας έργου, που έχει τη δυναμική να καταστήσει την Ελλάδα βασικό εμπορευματικό και μεταφορικό hub στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, είναι το ελληνοβουλγαρικό mega project Sea2Sea. Το διασυνοριακό έργο Ελλάδας-Βουλγαρίας «Sea2Sea» προβλέπει ουσιαστικά την ανάπτυξη ενός ευρωπαϊκού σιδηροδρομικού διαδρόμου που θα συνδέει τα λιμάνια της Θεσσαλονίκης, της Καβάλας και της Αλεξανδρούπολης, με τα αντίστοιχα της Μαύρης Θάλασσας (Μπουργκάς και Βάρνα) και του Δούναβη (Ρούσε). Στο διακρατικό αυτό project, εντάσσονται επί ελληνικού εδάφους δύο από τα πλέον κομβικά έργα του Ανταγωνιστικού Διαλόγου που προωθεί η ΕΡΓΟΣΕ. Πρόκειται για την κατασκευή της νέας σιδηροδρομικής γραμμής Θεσσαλονίκη – Τοξότες και την αναβάθμιση της γραμμής Αλεξανδρούπολη – Ορμένιο, έργα που αποτελούν τον κορμό της Ανατολικής Σιδηροδρομικής Εγνατίας, με το δεύτερο μάλιστα να έχει αυξημένη στρατηγική σημασία και αξία.
Ποια είναι τα 6 έργα
Να επαναλάβουμε ότι πρόκειται για τα παρακάτω έξι έργα που θα ενώσουν βασικά λιμάνια της Ελλάδας με το σιδηροδρομικό δίκτυο:
i. ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗΣ ΜΕ ΔΙΠΛΑΣΙΑΣΜΟ ΚΑΙ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ-ETCS ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΚΙΝΗΣΗΣ ΤΗΣ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ ΣΤΟ ΤΜΗΜΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ-ΟΡΜΕΝΙΟ (ύψους 1,07 δις ευρώ).
ii. ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΝΕΑΣ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ – ΤΟΞΟΤΕΣ (προϋπολογισμού 1,68 δις ευρώ).
iii. ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΗ ΣΥΝΔΕΣΗ ΤΟΥ 6ου ΠΡΟΒΛΗΤΑ ΛΙΜΕΝΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΠΡΟΑΣΤΙΑΚΟΥ ΔΥΤΙΚΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (ύψους 53,4 εκατ. ευρώ).
iv. ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΔΙΠΛΗΣ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ ΚΙΑΤΟ – ΠΑΤΡΑ ΣΤΟ ΤΜΗΜΑ ΡΙΟ – ΝΕΟΣ ΛΙΜΕΝΑΣ ΠΑΤΡΩΝ (προϋπολογισμού 476,5 εκατ. ευρώ).
v. ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΝΕΑΣ ΠΡΟΑΣΤΙΑΚΗΣ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΔΕΣΗ ΤΗΣ ΡΑΦΗΝΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΛΙΜΕΝΑ ΡΑΦΗΝΑΣ ΜΕ ΤΟ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΟ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΟ (ύψους 308,6 εκατ. ευρώ).
vi. ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΝΕΑΣ ΠΡΟΑΣΤΙΑΚΗΣ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ ΣΤΟ ΤΜΗΜΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΟΜΒΟ ΚΟΡΩΠΙΟΥ ΕΩΣ ΤΟ ΛΑΥΡΙΟ ΚΑΙ ΤΟΝ ΛΙΜΕΝΑ ΛΑΥΡΙΟΥ (στα 390,5 εκατ. ευρώ).
Τα έργα συνδέουν τους λιμένες της Πάτρας, του Λαυρίου, της Ραφήνας, της Θεσσαλονίκης, της Καβάλας και της Αλεξανδρούπολης με το τρένο και ενισχύουν τη διασυνοριακή σιδηροδρομική σύνδεση με την υπόλοιπη νοτιοανατολική Ευρώπη. Στο σύνολο τους συνιστούν έργα με σημαντικό αναπτυξιακό αποτύπωμα για τη χώρα μας, που αναβαθμίζουν την ανταγωνιστικότητα των λιμένων και της ελληνικής οικονομίας.
Γιώργος Παπακωνσταντίνου
