Ισχυρό ενδιαφέρον, μικρός προϋπολογισμός: το καθεστώς ενίσχυσης Τουριστικών Επενδύσεων στον Αναπτυξιακό Νόμο αναμενόταν από την αγορά σαν μια «όαση», αλλά τα έως σήμερα αποτελέσματα θέτουν υπό αμφιβολία το αποτύπωμα που μπορεί να έχει στον τουριστικό χάρτη της χώρας.
Την περασμένη εβδομάδα, στις 5 Δεκεμβρίου ολοκληρώθηκε ο κύκλος υποβολής των αιτήσεων υπαγωγής των επιχειρήσεων στο πρόγραμμα όπου παρουσιάστηκε εντυπωσιακή συμμετοχή από τους επιχειρηματίες του κλάδου. Είναι ενδεικτικό ότι κατατέθηκαν 562 αιτήσεις επενδυτικών σχεδίων συνολικού προϋπολογισμού 1.6 δισ. ευρώ, ενώ πρέπει να σημειωθεί πως εκτός του κύκλου αυτού έμειναν η Μύκονος και η Σαντορίνη, τουριστικοί προορισμοί που εάν είχαν συμπεριληφθεί θα εκτόξευαν σίγουρα τη ζήτηση για χρηματοδοτήσεις μέσω του καθεστώτος ενίσχυσης.
Μάλιστα, κατά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδωνις Γεωργιάδης μιλώντας για το ισχυρό ενδιαφέρον που εκδηλώθηκε επισήμανε ότι, για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος, το σύνολο αυτό ισούται με όλους τους αναπτυξιακούς κύκλους της περιόδου ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή και των πέντε ετών που ήταν κυβέρνηση. «Πέντε χρόνια Αλέξη Τσίπρα έγιναν αιτήσεις περίπου 1,5 δισεκατομμυρίου και σε τρεις μήνες Κυριάκου Μητσοτάκη έγιναν λίγες παραπάνω σε ένα και μόνο καθεστώς. Αν κάνετε τη σύγκριση, θα καταλάβετε γιατί η Ελλάδα είναι μια καινούργια χώρα και γιατί αυτός ο πρωθυπουργός αξίζει να επανεκλεγεί αυτοδύναμος για να συνεχίσει την καλή μοίρα του ελληνικού λαού» ανέφερε.
Ωστόσο, με δεδομένο ότι ο προϋπολογισμός που έχει ανακοινωθεί για την υποστήριξη επενδύσεων τουριστικών επιχειρήσεων στο πλαίσιο του Αναπτυξιακού Νόμου– εφόσον δεν υπάρξει αναθεώρησή του – είναι μόλις 150 εκατ. ευρώ γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι το συντριπτικό ποσοστό των αιτήσεων που υποβλήθηκαν δεν πρόκειται να πάρουν το «πράσινο φως» για την ένταξή τους στο καθεστώς ενίσχυσης.
Ένας στους δέκα στο πρόγραμμα
Στόχος του καθεστώτος για την ενίσχυση των τουριστικών επιχειρήσεων είναι η χορήγηση ενισχύσεων -που φθάνουν έως και το 75% της επένδυσης- σε ένα ευρύ πεδίο τουριστικών επενδύσεων που αφορούν κυρίως στη δημιουργία, την επέκταση και τον εκσυγχρονισμό ολοκληρωμένης μορφής τουριστικών καταλυμάτων στο σύνολο της χώρας προκειμένου να αναβαθμιστεί συνολικά το τουριστικό προϊόν.
Στο πλαίσιο αυτό προβλέπονται συνολικά 150 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 75 εκατ. ευρώ αφορούν το είδος ενίσχυσης της φορολογικής απαλλαγής και τα υπόλοιπα 75 εκατ. ευρώ τα είδη ενίσχυσης της επιχορήγησης, της επιδότησης χρηματοδοτικής μίσθωσης και της επιδότησης του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης και προέρχονται από τον Προϋπολογισμό Δημοσίων Επενδύσεων του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων.
Πηγές της αγοράς που αντανακλούν το αίσθημα απογοήτευσης από την πλευρά των επιχειρηματιών του κλάδου επισημαίνουν πως είναι παράδοξο να διατείνεται το υπουργείο ότι θέλει να υποστηρίξει τον τουρισμό, όταν το βασικό αναπτυξιακό εργαλείο της «βαριάς βιομηχανίας» της χώρας, που κατά παράδοση έχει συμβάλει στην ενίσχυση και προώθηση των επενδύσεων και έργων στον κλάδο, διαθέτει έναν τόσο μικρό προϋπολογισμό.
Όπως εξηγούν, με δεδομένα τα κριτήρια που παίζουν ρόλο στην υπολογισμό της βαθμολογίας των επιχειρήσεων για την ένταξη στο πρόγραμμα (όπως το πόση θα είναι η αύξηση του τζίρου ή το πόσο εκτεθειμένη σε δανειακές υποχρεώσεις είναι η εταιρεία) πιο «κερδισμένες» θα βγουν οι μικρές επιχειρήσεις και τελικά, εκείνες που θα ενταχθούν, με τα σημερινά δεδομένα, θα πρέπει να έχουν συγκεντρώσει βαθμολογία που να ξεπερνάει το 90 στην κλίμακα από το 0 έως το 100, όταν η ελάχιστη απαιτούμενη βαθμολογία που πρέπει να συγκεντρώσει κάθε επενδυτικό σχέδιο προκειμένου να μπορεί να συμπεριληφθεί στους πίνακες κατάταξης ανέρχεται σε 50 βαθμούς. Ωστόσο, στην περίπτωση που τελικά το μεγαλύτερο ποσοστό εκείνων που θα δουν τον «λευκό καπνό» είναι μικρές επιχειρήσεις τίθεται υπό αμφιβολία κατά πόσο τελικά θα μπορέσουν να υλοποιήσουν τα έργα ή τελικά θα μείνουν μόνο στα «χαρτιά».
Ανησυχία στην αγορά
Ενδεικτική της ανησυχίας των ανθρώπων του τουρισμού είναι η κινητικότητα από τους ξενοδόχους της Κρήτης, περιοχής που σύμφωνα με πληροφορίες συγκεντρώνει μεγάλο ποσοστό των υποβληθεισών αιτήσεων. Πιο αναλυτικά, η Ένωση Ξενοδοχείων Ηρακλείου με επιστολή της προς τους υπουργούς Ανάπτυξης, Α. Γεωργιάδη και Επικρατείας, Α. Σκέρτσο και στον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών. κ. Θ. Σκυλακάκη επισημαίνει ότι, χωρίς αύξηση του προϋπολογισμού, η πλειονότητα των επενδυτικών σχεδίων που έχουν αιτηθεί ενίσχυσης θα βρεθούν εκτός Αναπτυξιακού Νόμου και κατά συνέπεια η υλοποίηση των επενδυτικών τους σχεδίων θα τεθεί εν αμφιβόλω, ενώ υπογραμμίζει ότι για πρώτη φορά εδώ και μία δεκαετία ο Αναπτυξιακός Νόμος είχε τόσο αυστηρές προδιαγραφές ένταξης, με την έννοια της απαίτησης από την πλευρά του επενδυτή της απόδειξης της ιδίας συμμετοχής και της προσκόμισης τραπεζικού δανεισμού αλλά και της σύστασης εταιρείας πριν την υποβολή της πρότασης. Σημειώνει, επίσης, ότι θα είναι εξαιρετικά απογοητευτικό για τις επιχειρήσεις που δαπάνησαν σημαντικά ποσά για να συστήσουν νομικά πρόσωπα, να προσκομίσουν αποδεικτικά ιδίας συμμετοχής και δανεισμού να δουν εν τέλει τις προτάσεις τους να απορρίπτονται λόγω μη επάρκειας πόρων.
Ειδικότερα, στον νόμο προβλέπεται ότι είναι απαραίτητη η προέγκριση τραπεζικού δανεισμού σε ένα διάστημα 45 ήμερων από την καταληκτική ημερομηνία υποβολής των αιτήσεων υπαγωγής, ενώ, παράλληλα, πρέπει να έχει εξασφαλιστεί και η καταβολή ιδίας συμμετοχής προκειμένου να «πιάσει» επαρκή βαθμολογία η πρόταση. Ωστόσο, παρά το γεγονός πως οι ενδιαφερόμενοι μπήκαν σε μία δαπανηρή και χρονοβόρα διαδικασία για να επιτύχουν τα παραπάνω, κινδυνεύουν να μείνουν εκτός προγράμματος, ελλείψει επαρκών κονδυλίων για να χρηματοδοτηθούν
Μάλιστα η Ένωση μεταφέρει την ανησυχία των μελών της εν μέσω μίας κρίσιμης περιόδου για τις τουριστικές επιχειρήσεις της χώρας. Όπως τονίζεται στην επιστολή, ο τουριστικός κλάδος και ειδικά ο ξενοδοχειακός προέρχεται από συνεχόμενες ζημιογόνες χρήσεις λόγω της κρίσης της covid-19 που οδήγησε στο κλείσιμο των ξενοδοχειακών μονάδων για μια διετία. Πιο αναλυτικά, αναφέρεται ότι: «Οφείλουμε να αναγνωρίσουμε τη στήριξη που προσφέρθηκε στις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις από το κράτος κατά την περίοδο της κρίσης όμως και αυτές με τη σειρά τους δεν προχώρησαν σε απολύσεις και αντίθετα μέσω των συγκεκριμένων επενδυτικών σχεδίων σχεδιάζουν να προβούν σε επιπλέον προσλήψεις που θα μειώσουν το ποσοστό της ανεργίας. Για να μπορέσουν όμως να υλοποιηθούν τα εν λόγω επενδυτικά σχέδια είναι απαραίτητη η ένταξή τους στις διατάξεις του αναπτυξιακού νόμου καθώς η ραγδαία αύξηση του πληθωρισμού, του κόστους δανεισμού και επιτοκίων, και η μεγάλη αύξηση στις τιμές των οικοδομικών υλικών έχουν κάνει απαγορευτική την υλοποίηση νέων επενδυτικών σχεδίων χωρίς τη δυνατότητα ενίσχυσης».
Χριστίνα Ζαφειρούλη
