Διπλή «σοδειά», άρα και διπλά έσοδα από την ταυτόχρονη πώληση ηλεκτρικής ενέργειας αλλά και των παραγόμενων προϊόντων φέρνει στους αγρότες η νέα τεχνολογία των αγροβολταϊκών (Agrivoltaics) – από τη συγχώνευση των λέξεων αγρο και φωτοβολταϊκών.
Τις ημέρες αυτές δενδροκαλλιεργητές στην Ευρώπη και συγκεκριμένα στη Γερμανία συγκομίζουν την πρώτη παραγωγή μήλων, τα οποία αναπτύχθηκαν κάτω από φωτοβολταϊκά πάνελ. Οι συγκεκριμένες καλλιέργειες έχουν πειραματικό χαρακτήρα καθώς οι επιστήμονες σε συνεργασία με τους παραγωγούς επιχειρούν να εντοπίσουν ποιες ποικιλίες αποδίδουν καλύτερα κάτω από φωτοβολταϊκά, εάν είναι προτιμότερο τα φ/β πάνελ να τοποθετούνται πάνω από τα δέντρα ή στην κενή έκταση μεταξύ των δέντρων καθώς και τι είδους φ/β πάνελ «δένουν» αρμονικότερα με τις καλλιέργειες και μπορούν να παρέχουν προστασία και από ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως τις έντονες χαλαζοπτώσεις.
Υπολογίζεται ότι αξιόπιστα στοιχεία θα υπάρχουν μετά από άλλες δύο-τρεις καλλιεργητικές περιόδους. Από την φετινή καλλιεργητική περίοδο ως πρώτα συμπεράσματα προκύπτουν ότιτα φωτοβολταϊκάλειτούργησαν ως «ασπίδα» για τα μήλα από την έντονη ηλιοφάνεια που επικράτησε το φετινό καλοκαίρι στην Κεντρική Ευρώπη. Από την άλλη πλευρά, τα μήλα κάτω από φωτοβολταϊκά ήταν λιγότερα γλυκά απ’ ότι αυτά που καλλιεργήθηκαν κάτω από αντιχαλαζικά δίχτυα.
Αύξηση παραγωγής δείχνει έρευνα – πειραματικές καλλιέργειες σε όλη την Ευρώπη
Σε άλλη έρευνα στην Ευρώπη διαπιστώθηκε αύξηση της απόδοσης των δέντρων-φυτών έως και 60%, ενώ σε ορισμένες καλλιέργειες όπως στην πιπεριές και αύξηση του μεγέθους του καρπού.
Πειραματικές καλλιέργειες με αγροβολταϊκά αναπτύσσονται στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης. Στην Ολλανδία δοκιμάζουν την καλλιέργεια φράουλας κάτω από φωτοβολταϊκά, ενώ σε αμπέλι στη Γαλλία (φωτο) τα έχουν εγκαταστήσει 5 μέτρα πάνω από τα φυτά με στόχο να προστατευτεί η αμπελοκαλλιέργεια από βροχή, χαλάζι και δυνατό αέρα αλλά και να μειωθεί η περιεκτικότητα του παραγόμενου σταφυλιού σε σάκχαρα.
Σταδιακά οι πειραματικές καλλιέργειες επεκτείνονται και στα αροτραία. Πριν λίγες ημέρες ξεκίνησε στη Γαλλία πειραματική καλλιέργεια σιταριού, σίκαλης, κριθαριού, ελαιοκράμβης και σόγιας κάτω από περιστρεφόμενα φωτοβολταϊκάπανελ. Τα φωτοβολταϊκά περιστρέφονται με βάση αλγόριθμο κατά τρόπο ώστε να αυξηθεί η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας κατά 10-20% συγκριτικά με μια κλασική εγκατάστασηφωτοβολταϊκών.
Φωτοβολταϊκά έχουν εγκατασταθεί και στους βοσκότοπους σε ύψος τέτοιο ώστε από κάτω να βόσκουν αιγοπρόβατα.
Πλεονεκτήματα και για τις καλλιέργειες και την παραγωγή ενέργειας
Από τα μέχρι τώρα στοιχεία, οι επιστήμονες έχουν εντοπίσει ως βασικά οφέλη για τις αγροτικές καλλιέργειες κάτω από φωτοβολταϊκά:
- τη μείωση των αναγκών σε άρδευση καθώς βελτιώνεται το μικροκλίμα και μειώνεται η διαπνοή του φυτού (εξάτμιση νερού)
- και την προστασία του φυτού από τα ακραία καιρικά φαινόμενα.
Το προφανές και πολύ μεγάλο πλεονέκτημα των αγροβολταϊκών είναι, βεβαίως, ότι αυξάνεται και μάλιστα σε σημαντικό βαθμό το εισόδημα του παραγωγού, ο οποίος πουλώντας την ηλεκτρική ενέργεια που παράγει στο εθνικό δίκτυο, μπορεί να έχει σταθερή ροή εσόδων, άρα αυξημένη διαπραγματευτική δύναμη τόσο στην προμήθεια των εισροών όσο και στην πώληση της παραγωγής του. Βεβαίως, το κόστος εγκατάστασης των αγροβολταϊκών είναι στην παρούσα φάση πολύ υψηλό καθώς πρόκειται για τεχνολογία στα πρώτα στάδια.
Τα αγροβολταϊκά συμβάλλουν, πάντως, θετικά και στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας καθώς η βλάστηση αμβλύνει το φαινόμενο της «θερμικής νησίδας» συμβάλλοντας στην ψύχρανση των φ/β πάνελ.
Γιώργος Μακρής
