Από τον Κώστα Κετσιετζή
Ακόμη πιο κρίσιμος γίνεται ο ρόλος του Ταμείου Ανάκαμψης για την πορεία των επενδύσεων και της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας για τα επόμενα δύο χρόνια καθώς το πιο αδύναμο εξωτερικό περιβάλλον αλλά και το γεγονός πως η ποσοτική χαλάρωση από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα αργήσει περισσότερο από όσο αναμενόταν, κατεβάζουν τις προσδοκίες για τις επενδύσεις.
Είναι χαρακτηριστικό πως, σύμφωνα με στελέχη του οικονομικού επιτελείου, από την ανάπτυξη 2,5% που αναμένεται να έχουμε φέτος σύμφωνα με το Πρόγραμμα Σταθερότητας που έστειλε χθες στις Βρυξέλλες η ελληνική κυβέρνηση το ήμισυ περίπου αποδίδεται στις επενδύσεις και τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης. Με άλλα λόγια αν δεν υπήρχε το Ταμείο Ανάκαμψης θα είχαμε ανάπτυξη περίπου 1,2% με 1,3% φέτος.
Μάλιστα, την ίδια στιγμή που στο Πρόγραμμα Σταθερότητας έχει μειωθεί ο πήχης τόσο στις επενδύσεις παγίου κεφαλαίου (9,1% από 15,1% που ήταν η πρόβλεψη το κρατικού προϋπολογισμού 2024) τόσο και στην ανάπτυξη (2,5% από 2,9% στον προϋπολογισμό), οι προβλέψεις για το Ταμείο Ανάκαμψης παραμένουν σταθερές. Φέτος αναμένεται να εισρεύσουν 3,6 δισ. ευρώ και το 2025 ακόμη 5,1 δισ. ευρώ επιχορηγήσεων το Ταμείο Ανάκαμψης, ποσά που αντιστοιχούν στο 1,5% του ΑΕΠ το 2024 και στο 2% του ΑΕΠ το 2025.
Μέχρι τις 22 Απριλίου πόροι 5,75 δισ. ευρώ είχαν μεταφερθεί για εγκεκριμένα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης σε φορείς εντός και εκτός γενικής κυβέρνησης και τελικούς αποδέκτες. Συνολικά 768 έργα και υποέργα με συνολικό προϋπολογισμό 21,8 δισ. έχουν ήδη εγκριθεί και συμπεριληφθεί στο πρόγραμμα επιχορηγήσεων του Ταμείου Ανάκαμψης.
Ιδιαίτερα σημαντικός θεωρείται ο ρόλος των δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης που έχουν πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα κινητοποιώντας ιδιωτικές επενδύσεις. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία (τέλη Μαρτίου) έχουν συμβασιοποιηθεί 287 δάνεια για επενδύσεις με συνολικό προϋπολογισμό 11,15 δισ. εκ των οποίων 4,75 δισ. αφορούν δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης, 3,77 δισ. δάνεια τραπεζών και 2,63 δισ. ίδια κεφάλαια. Συνολικά έχουν υποβληθεί αιτήσεις για 700 επενδύτικα σχέδια ύψους 24,2 δισ. ευρώ εκ των οποίων τα 8,2 δισ. αφορούν δάνεια ΤΑΑ, 8,2 δισ. τραπεζικά δάνεια και 6 δισ. ίδια κεφάλαια. Στο σκέλος των δανείων του ΤΑΑ οι συμβασιοποιήσεις μόνος φέτος αναμένονται στα 4,3 δισ. ευρώ και το 2025 στα 4,4 δισ. ευρώ.
Την σημασία του Ταμείου Ανάκαμψης τονίζει και στη γνώμη του για το Πρόγραμμα Σταθερότητας της ελληνικής κυβέρνηση το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο σημειώνοντας πως κινητήρια δύναμη για την ανάπτυξη τόσο το 2024 όσο και το 2025 θα είναι οι επενδύσεις με βασικό άξονα τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης. Ακόμη η πιθανό αποκλιμάκωση των επιτοκίων της ΕΚΤ αλλά και μια περαιτέρω αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας από τους Οίκους Αξιολόγησης δημιουργούν θετικές προοπτικές για την υλοποίηση του μακροοικονομικού σεναρίου της ελληνικής κυβέρνησης.
Ωστόσο, αναφέρει πως από την άλλη μεριά, αβεβαιότητες που σχετίζονται με την επιμονή των πληθωριστικών πιέσεων, τα πιθανά εξωγενή σοκ στην οικονομία από τις γεωπολιτικές εντάσεις αλλά και το νέο δημοσιονομικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι ορισμένες από τις προκλήσεις που μπορούν να απειλήσουν την εφαρμογή του σεναρίου.
