Στα 70.000 ανέρχονται τα ακίνητα του ελληνικού δημοσίου που έχουν καταπατηθεί σύμφωνα με τους υπολογισμούς και τις λίστες που έχουν διαμορφώσει στο υπουργείο Οικονομικών. Κάποια από αυτά θα αποδοθούν στους καταπατητές οι οποίοι θα καταβάλλουν και το αναλογούν τίμημα και κάποια άλλα θα επιστρέψουν στο ελληνικό δημόσιο για λόγους δημοσίου συμφέροντος.
Απαραίτητη προϋπόθεση για την απόδοση των κατεχόμενων είναι οι καταπατητές να τα έχουν στην “κατοχή” τους τουλάχιστον από το 1980 και τα ακίνητα αυτά να αποτελούν πρώτη κατοικία ή επαγγελματική στέγη (υπό προϋποθέσεις).
Το νομοσχέδιο που θα κατατεθεί τον Σεπτέμβριο στη Βουλή, με βάση τον μέχρι τώρα προγραμματισμό, θα προβλέπει τη συγκρότηση επιτροπής στην οποία ο κάθε δικαιούχος θα καταθέτει τα δικαιολογητικά που διαθέτει έτσι ώστε να εξεταστεί η νομιμότητα των ακινήτων. Κατά την εξέταση από την επιτροπή θα συνεκτιμηθεί και η δικαστική προσφυγή όποιων έχουν καταθέσει. Ειδικότερα:
1. Οι αυθαίρετοι κάτοχοι των δημοσίων εκτάσεων (καταπατημένων) θα μπορέσουν να αποκτήσουν, υπό αυστηρές προϋποθέσεις, το δικαίωμα να εξαγοράσουν από το κράτος τις εδαφικές εκτάσεις που καταπάτησαν έναντι τιμήματος που θα υπολογίζεται με βάση τις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων και με ποσοστό έκπτωσης το οποίο θα κλιμακώνεται ανάλογα με τη χρονική διάρκεια της καταπάτησης και το είδος του ακινήτου.
2. Ως έτος βάσης για την απόδοση- έλεγχο καταπατημένων θα είναι το το 1980. Δηλαδή για να εγείρει κάποιος αξιώσεις εξαγοράς καταπατημένου ακινήτου θα πρέπει να έχει τουλάχιστον 40 χρόνια στην κατοχή δηλαδή πριν από το 1980.
3. Για τους καταπατητές μετά την χρονολογία που θα αποφασισθεί από την κυβέρνηση το σχέδιο νόμου θα ορίζει την απομάκρυνση από τα παρανόμως καταπατημένα ακίνητα ενδεχομένως και με πρόστιμο.
4. Δικαίωμα εξαγοράς έχουν μόνο όσοι καταπατήσει εκτάσεις και έχουν ανεγείρει πρώτη κατοικίας. Δηλαδή, θα εξαιρεθούν οι περιπτώσεις εξοχικής κατοικίας. Επίσης, δικαίωμα εξαγοράς, έχουν και οι καταπατητές που έχουν δημιουργήσει στις εκτάσεις αυτές επαγγελματική εγκατάσταση, υπό προϋποθέσεις.
5. Εξετάζεται να αποκλειστούν μεγάλες στρεμματικές εκτάσεις
6. Το τίμημα που θα καταβάλουν όσοι επιθυμούν να εξαγοράσουν τα ακίνητα αυτά, θα διαφοροποιείται και θα λαμβάνονται υπόψη και κοινωνικά κριτήρια. Δηλαδή, θα είναι χαμηλό για τους πολίτες με αποδεδειγμένη οικονομική αδυναμία, για ευπαθείς ομάδες όπως πολύτεκνοι και ανάπηροι και για περιπτώσεις που επί του καταπατημένου ακινήτου έχει ανεγερθεί πρώτη κατοικία. Άγνωστο παραμένει πως θα αντιμετωπισθούν αγροτικές εκτάσεις που έχουν καταπατηθεί
Δεν εξαγοράζονται
Δεν είναι δυνατή η εξαγορά ακινήτου, εφόσον συντρέχουν επιτακτικοί λόγοι δημόσιου συμφέροντος, αναγόμενοι αποκλειστικά σε ζητήματα:
- εθνικής άμυνας ή
- δημόσιας ασφάλειας ή
- δημόσιας υγείας ή
- άλλης αιτιολογημένης κρατικής ανάγκης
Επιπλέον εξαιρούνται της εξαγοράς ακίνητα ή τμήματα αυτών τα οποία:
- εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής αποφάσεων που κηρύσσουν απαλλοτρίωση ή επιβάλουν ρυμοτομία
- εμπίπτουν στις απαγορευτικές διατάξεις της δασικής νομοθεσίας για την αντίστοιχη χρήση.
- κείνται εντός ζώνης αιγιαλού, παλαιού αιγιαλού και παραλίας.
- εμπίπτουν σε χώρο που έχει κηρυχθεί ως αρχαιολογικός, σύμφωνα με βεβαίωση που έχει εκδώσει ή εκδίδει η αρμόδια Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού
Στο σχέδιο νόμου θα υπάρχει και ένα ακόμα κεφάλαιο που αφορά τα ανταλλάξιμα ακίνητα. Ουσιαστικά, το ελληνικό δημόσιο προχωρά μετά από 100 και πλέον χρόνια σην απόδοση τίτλων ιδιοκτησίας στου πρόσφυγες της Μικράς Ασίας για ακίνητα που διαθέτουν σε συνολικά 28 νομούς της χώρας Τα ακίνητα αυτά θεωρούνται σήμερα δημόσια κτήματα και πλέον στόχος είναι να δοθούν τίτλοι ιδιοκτησίας στους κατόχους τους.
Του Προκόπη Χατζηνικολάου
