Ο Υφυπουργός Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος του ΥΤΠΕΝ κ. Ταγαράς υπέγραψε νέα εγκύκλιο που αφορά στις Τεχνικές Οδηγίες για τη Σύνταξη Επιχειρησιακού Σχεδίου για την Εξασφάλιση των Κοινόχρηστων και Κοινωφελών Χώρων.
Αντικείμενο των τεχνικών οδηγιών είναι η παροχή κατευθύνσεων για τη διαμόρφωση των παραδοτέων που συντάσσονται σε εφαρμογή του άρθρου 92 του ν. 4759/2020 (ΦΕΚ 245/ Α/9.12.2020).
Το Επιχειρησιακό Σχέδιο για την εξασφάλιση των Κοινόχρηστων και Κοινωφελών Χώρων (Ε.Σ.Ε.Κ.Κ.) έχει ως στόχο να συμβάλει στην ολοκλήρωση της εφαρμογής του σχεδίου πόλης, μέσω της απόκτησης των χαρακτηρισμένων κοινόχρηστων και κοινωφελών χώρων και προσανατολίζεται στην καταγραφή της υπάρχουσας κατάστασης για τους παραπάνω χώρους για τους οποίους δεν έχει συντελεστεί απαλλοτρίωση.
Το Επιχειρησιακό Σχέδιο για την Εξασφάλιση των Κοινόχρηστων και Κοινωφελών Χώρων ειδικότερα στοχεύει αποκλειστικά στη συλλογή, καταγραφή, οργάνωση και αξιολόγηση των σχετικών στοιχείων των Δήμων, καταλήγοντας στην ιεράρχηση όλων των κοινόχρηστων και κοινωφελών χώρων που κινδυνεύουν να απωλέσουν τον κοινόχρηστο – κοινωφελή χαρακτήρα τους, εντός μιας πολεοδομικής ενότητας λόγω άρσης ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης. Στο πλαίσιο αυτό καταγράφονται όλα τα οικοδομικά πολύγωνα που προσδιορίζουν κοινόχρηστες και κοινωφελείς χρήσεις γης και που δύναται να επηρεάσουν τα πολεοδομικά μεγέθη μιας περιοχής λόγω άρσης ή μη ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης.
Το Επιχειρησιακό Σχέδιο αφορά ιδίως σε γενική υπηρεσία συμβουλευτικού χαρακτήρα κατά το άρθρο 2 παρ. 1, περ. 9 β του ν. 4412/2016, καθώς α) έχει ως αντικείμενο τον σχεδιασμό, προγραμματισμό και οργάνωση του κοινόχρηστου και κοινωφελούς χώρου ενός ΟΤΑ με στόχο την αστική αναζωογόνηση και λειτουργική επάρκεια του χώρου, β) δεν έχει ως αντικείμενο την εκπόνηση μελετών και την παροχή τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών κατά την έννοια των στοιχείων α’ και β’, αντίστοιχα, της περίπτωσης 6 της παραγράφου 3 και δεν εμπίπτει στις κατηγορίες όπως αυτές ορίζονται στο Παράρτημα I του Προσαρτήματος Γ’ του ν. 4412/2016 εκτός αν άλλως συνάγεται εκ του περιεχομένου της σύμβασης. Σε κάθε περίπτωση εφαρμόζονται οι διατάξεις του ν. 4412/2016.
Κατά την υλοποίηση των Υπηρεσιών για τη σύνταξη Ε.Σ.Ε.Κ.Κ. πραγματοποιείται η συλλογή και η αξιολόγηση των στοιχείων του Δήμου και εν τέλει η εξαγωγή συμπερασμάτων με κύριο στόχο την καταγραφή των Κοινόχρηστων και Κοινωφελών Χώρων. Στο πλαίσιο αυτό, για την εξασφάλιση των Κοινόχρηστων και Κοινωφελών χώρων, πραγματοποιείται:
- Καταγραφή της υπάρχουσας κατάστασης και κατάταξη των χώρων αυτών σε μία (1) από τις τέσσερις (4) κατηγορίες, όπως ορίζει η παρ. 2 του άρθρου 92 του ν. 4759/2020 και στη συνέχεια,
- Ιεράρχηση με βάση την αναγκαιότητά τους για τον ευρύτερο πολεοδομικό σχεδιασμό του οικείου δήμου, δημοτικής ενότητας ή δημοτικής κοινότητας, όπως ορίζει η παρ. 5 του άρθρου 92 του ν. 4759/2020.
Ειδικότερα, καταγράφονται όλοι οι κοινόχρηστοι και κοινωφελείς χώροι που προβλέπονται στο εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο ενός Δήμου, είτε έχουν ήδη αποκτηθεί είτε η απαλλοτρίωσή τους δεν έχει συντελεστεί για οποιονδήποτε λόγο. Επίσης, καταγράφονται χώροι για τους οποίους αρμόδιος για την απαλλοτρίωση δεν είναι ο Δήμος, αλλά δύναται να γίνει φορέας απαλλοτρίωσης βάσει της παρ. 4 του άρθρου 88 του ν. 4759/2020. Εξαιρούνται από την καταγραφή χώροι που βρίσκονται σε ρυμοτομικά σχέδια ΒΙΠΕ, ΒΕΠΕ ή Επιχειρηματικά Πάρκα, καθώς και χώροι που βρίσκονται σε οικοδομικούς συνεταιρισμούς.
Διευκρινίζεται επιπλέον ότι:
(α) Όλοι οι κοινόχρηστοι και κοινωφελείς χώροι που προβλέπονται στο εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο ενός Δήμου καταγράφονται στο Ε.Σ.Ε.Κ.Κ., είτε έχουν αποκτηθεί από τον Δήμο είτε η απαλλοτρίωση τους δεν έχει συντελεστεί για οποιονδήποτε λόγο. Στους χώρους που καταγράφονται δεν περιλαμβάνονται δρόμοι, εκτός αν αυτοί βρίσκονται πέριξ/περιβάλλουν και έχουν συνέχεια προς άλλους κοινόχρηστους ή κοινωφελείς χώρους, οι οποίοι καταγράφονται. Επίσης καταγράφονται αυτοτελείς οδοί όταν το πλάτος τους είναι μεγαλύτερο των 30,00μ.
(β) Χώροι για τους οποίους αρμόδιος για την απαλλοτρίωση δεν είναι ο Δήμος αλλά άλλος φορέας, καταγράφονται στο Ε.Σ.Ε.Κ.Κ., κατηγοριοποιούνται και ιεραρχούνται. Στις περιπτώσεις αυτές, ο Δήμος βάσει της παρ. 4 του άρθρου 88 του ν. 4759/2020 δύναται να γίνει φορέας απαλλοτρίωσης.
(γ) Σε περιοχές οικισμών προ του 1923 καθώς και σε μικρούς οικισμούς μέχρι 2000 κατοίκων καταγράφονται στο Ε.Σ.Ε.Κ.Κ. μόνον οι χώροι για τους οποίους έχει γίνει καθορισμός τους ως κοινόχρηστων ή κοινωφελών με εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο.
(δ) Δεν καταγράφονται στο Ε.Σ.Ε.Κ.Κ.:
- Χώροι που βρίσκονται σε ρυμοτομικά σχέδια ΒΙΠΕ του ν. 4458/1965, ΒΕΠΕ του ν. 2545/1997 ή Επιχειρηματικά Πάρκα του ν. 3982/2011
- Χώροι που βρίσκονται σε οικοδομικούς συνεταιρισμούς για τους οποίους ενδεχομένως δεν συντρέχει υποχρέωση αποζημίωσης από τον Δήμο
- Χώροι που προβλέπονται από τα Γ.Π.Σ. ή τα Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π., καθώς αποτελούν προβλεπόμενους χώρους και όχι εγκεκριμένους από το εκάστοτε ισχύον ρυμοτομικό σχέδιο.
