Πάνω από 57 εκατομμύρια άνθρωποι δεν μπορούν να διατηρήσουν τα σπίτια τους ζεστά κατά τη διάρκεια του χειμώνα, ενώ 104 εκατομμύρια άνθρωποι δεν μπορούν να διατηρήσουν τα σπίτια τους δροσερά κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Επιπλέον, 52 εκατομμύρια άνθρωποι καθυστερούν συστηματικά την πληρωμή των λογαριασμών τους για υπηρεσίες ενέργειας.
Τα πρόσφατα αυτά δεδομένα, όπως παρουσιάστηκαν από το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο για την Ενεργειακή Φτώχεια, αποδεικνύουν την ένταση του φαινομένου της ενεργειακής φτώχειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αναφέρει έρευνα του INZEB, «Επίγνωση των Πολιτών στην Ελλάδα σε σχέση με την Ενεργειακή Φτώχεια».
Η έρευνα φιλοδοξεί να αποτυπώσει πόσα γνωρίζουν οι Έλληνες και οι Ελληνίδες για το φαινόμενο, ποιες λύσεις προκρίνουν για την καταπολέμησή του, αλλά και πώς αντιλαμβάνονται τον δικό τους ρόλο στη μάχη κατά της ενεργειακής φτώχειας, όπως σημειώνεται.
Σε ό,τι αφορά στην Ελλάδα, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου για την Ενεργειακή Φτώχεια, η χώρα μας παρουσιάζει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά ενεργειακής φτώχειας.
Συγκεκριμένα, παρατηρείται καθυστέρηση στην αποπληρωμή των λογαριασμών για ενεργειακές υπηρεσίες σε ποσοστό 33,7%, ενώ ποσοστό 22,7% των πολιτών δηλώνει αδυναμία διατήρησης ιδανικής θερμοκρασίας εντός της κατοικίας τους.
Ως ενεργειακή φτώχεια ή ένδεια, χαρακτηρίζεται ο αποκλεισμός ή η ανεπαρκής πρόσβαση των νοικοκυριών σε υπηρεσίες ενέργειας. Ωστόσο, δεν υπάρχει ένας κοινά αποδεκτός ορισμός σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ μόνο λίγες είναι οι χώρες κράτη-μέλη οι οποίες έχουν δημοσιοποιήσει εθνικούς ορισμούς. Επιπλέον, οι πολίτες-θύματα αυτού του φαινομένου και των επιπτώσεων που επιφέρει στην καθημερινότητα, στην υγεία των πολιτών, στο περιβάλλον, γνωρίζουν λίγα τόσο για το ίδιο το φαινόμενο όσο και τις διαθέσιμες λύσεις.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει δεσμευτεί να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της ενεργειακής φτώχειας και να προστατεύσει τους ευάλωτους καταναλωτές. Η δέσμευση αυτή αποτυπώνεται ως πολιτική προτεραιότητα στη δέσμη μέτρων Καθαρή Ενέργεια για όλους τους Ευρωπαίους, η οποία εγκρίθηκε το 2019. Η ΕΕ ζητά από τα κράτη-μέλη να ενεργούν κατάλληλα για την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας όπου αυτή εντοπίζεται.
Επιπλέον, οι χώρες της ΕΕ υποχρεούνται να εκτιμήσουν τον αριθμό των νοικοκυριών που βρίσκονται σε ενεργειακή φτώχεια και θα πρέπει να καθορίσουν και να δημοσιεύσουν κριτήρια στα οποία βασίζεται αυτή η αξιολόγηση.
Η έρευνα «Επίγνωση των Πολιτών στην Ελλάδα σε σχέση με την Ενεργειακή Φτώχεια» πραγματοποιήθηκε από το ΙΝΖΕΒ σε συνεργασία με το Ίδρυμα Χάινριχ Μπελ Ελλάδας σε δύο φάσεις, το 2018-2019 και το 2020 με τη συμμετοχή συνολικά 1.092 νοικοκυριών απ’ όλη την Ελλάδα.
Στόχος της έρευνας, μέρος των αποτελεσμάτων της οποίας παρουσιάστηκαν στην έκδοση του Ιδρύματος Χάινριχ Μπελ Ελλάδας «Ενεργειακή Φτώχεια στην Ελλάδα 2.0: Πολιτικές εξελίξεις και προτάσεις καινοτομίας για την αντιμετώπιση της» σε συνεργασία με το ΙΝΖΕΒ και το Πολυτεχνείο Κρήτης, ήταν να αναγνωριστεί ο βαθμός επίγνωσης των πολιτών που διαμένουν στην Ελλάδα σε σχέση με το φαινόμενο, να καταγραφεί η άποψή τους σε διάφορα θέματα που σχετίζονται άμεσα και έμμεσα με τις επιπτώσεις που επιφέρει το φαινόμενο σε πολλούς τομείς, όπως η υγεία των πολιτών, το περιβάλλον, και η καθημερινότητα εν γένει.
Επιπλέον, καταγράφει τη διάθεση και την πρόθεση των συμμετεχόντων/ουσών να μάθουν περισσότερα τόσο για το φαινόμενο όσο και για τους τρόπους αντιμετώπισής του.
