Χθες, Σάββατο 09 Ιανουαρίου, διακινήθηκε στη σελίδα του Facebook, video που δείχνει τις δυνατότητες ταχείας προσπέλασης και καταχώρησης στοιχείων στο πληροφοριακό σύστημα του προγράμματος «Εξοικονομώ-Αυτονομώ» με χρήση εξωτερικού λογισμικού.
Το video αφορά σε αίτηση που υποβλήθηκε την 21η Δεκεμβρίου στην Κω και δείχνει πως από τη στιγμή που δίνεται η εντολή σύνδεσης στο πληροφοριακό σύστημα μέχρι και τη στιγμή που ολοκληρώνονται τα «Στοιχεία (Συν)Ιδιοκτησίας» στα «Βασικά Στοιχεία Αίτησης», απαιτούνται περίπου 31 δευτερόλεπτα.
Στο video φαίνονται όλα τα στοιχεία του ωφελούμενου, η διεύθυνση κατοικίας του, η διεύθυνση του ακινήτου στο οποίο αφορά η υποβολή κλπ. Για λόγους προστασίας προσωπικών δεδομένων, στο B2Green αποφασίσαμε να μην αναρτήσουμε το συγκεκριμένο video. Σε κάθε περίπτωση πάντως, αν και δε γνωρίζουμε το δημιουργό του καθώς και τη γνησιότητα του, η εμφάνισή του (που έρχεται σε συνέχεια καταγγελιών για την ύπαρξη παράνομου λογισμικού που επιταχύνει την υποβολή αιτήσεων), δεν παύει να γεννά ερωτηματικά. Τα κυριότερα από αυτά είναι τα εξής:
- Ποιες είναι οι πιθανότητες (για το συγκεκριμένο πάντα λογισμικό) να έχει δημιουργηθεί με πληροφορίες «εκ των έσω»;
- Υπήρξε τρόπος να αποφευχθεί τουλάχιστον το συγκεκριμένο λογισμικό, όπως αποτυπώνεται η λειτουργία του στο εν λόγω video;
- Είναι παράνομη η χρήση αντίστοιχου λογισμικού;
Για να πάρει απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα, το B2Green απευθύνθηκε σε προγραμματιστή, ο οποίος βλέποντας το video, κατέληξε (πάντα με επιφύλαξη) στα εξής συμπεράσματα:
- Το συγκεκριμένο λογισμικό φαίνεται πως δημιουργήθηκε σε γλώσσα προγραμματισμού “Python”, χρησιμοποιώντας το εργαλείο αυτοματισμού “Selenium”.
- Για να δημιουργηθεί το συγκεκριμένο λογισμικό, αυτό που απαιτείται είναι να τρέξει κανείς το πληροφοριακό σύστημα του “Εξοικονομώ” στον υπολογιστή του (όπως π.χ. κατά τη δοκιμαστική περίοδο λειτουργίας του προγράμματος) και να αντλήσει από τον κώδικα τις απαραίτητες πληροφορίες. Η δημιουργία του, απλά και μόνο από τις εικόνες και τα βήματα, όπως αυτά περιγράφονται στο εγχειρίδιο χρήσης, είναι μάλλον αδύνατη.
- Αν είχε δοθεί πρόσβαση «εκ των έσω» στο πληροφοριακό σύστημα του «Εξοικονομώ-Αυτονομώ», δε θα υπήρχε λόγος να γίνει η καταχώρηση βήμα-βήμα όπως δείχνει το video, όπου και φαίνεται να γίνεται η συμπλήρωση των πεδίων ένα προς ένα, αλλά θα “ανέβαιναν” τα στοιχεία της αίτησης όλα μαζί, με ένα «κλικ».
- Η απλή χρήση captcha (“Completely Automated Public Turing test to tell Computers and Humans Apart”), δηλαδή ενός μηχανισμού του οποίου σκοπός είναι να καθορίζει αν ο χρήστης είναι άνθρωπος ή όχι, θα μπορούσε να αποτρέψει την εισαγωγή στοιχείων με το συγκεκριμένο τρόπο (χωρίς βέβαια να μπορεί να αποκλειστεί η παράλληλη χρήση λογισμικού για την προσπέλαση του “captca” ή ακόμα και η χρήση του συγκεκριμένου λογισμικού μετά την χειροκίνητη παράκαμψη του “captca”). Όμως, η μη χρήση του συγκεκριμένου εργαλείου φαίνεται πως άνοιξε την πόρτα για την ευκολότερη δημιουργία και χρήση τέτοιων προγραμμάτων.
Σχετικά με το κατά πόσο είναι τελικά παράνομη η χρήση ενός λογισμικού όπως αυτό που περιγράφεται παραπάνω, η απάντηση θα πρέπει να δοθεί από τους αρμόδιους και όχι από εμάς. Αν υποθέσουμε όμως πως αυτά που σημείωσε ο προγραμματιστής στο B2Green ισχύουν κατά 100% και πως πρόκειται για λογισμικό που δημιουργήθηκε και λειτούργησε χωρίς υποστήριξη «εκ των έσω», τίθεται τουλάχιστον το θέμα του κατά πόσο η χρήση του, πέρα από το αν είναι νόμιμη, είναι και ηθική. Σε κάθε περίπτωση, η ύπαρξη και εφαρμογή αντίστοιχου λογισμικού, θέτει σοβαρά ζητήματα αναφορικά με ζητήματα ίσης ευκαιρίας για όλους τους εμπλεκόμενους με το εξοικονομώ, ωφελούμενους και επαγγελματίες. Αναμένουμε πλέον να δούμε ποιες θα είναι οι εξελίξεις στο θέμα, ειδικά τώρα που το ΥΠΕΝ αποφάσισε την αναβολή επανέναρξης του προγράμματος για δύο εβδομάδες.
