Με το βλέμμα στραμμένο στη νέα χρονιά είναι η ενεργειακή αγορά, δεδομένου ότι αναμένεται να είναι πολύ πιο δύσκολη από αυτή που ολοκληρώνεται σε λίγες ημέρες.
Οι υψηλές χονδρεμπορικές τιμές, «εφιάλτης» για τη βιομηχανία και τα νοικοκυριά, επηρεάζει και την προμήθεια ηλεκτρισμού. Δεν είναι μόνον η αύξηση του χονδρεμπορικού κόστους που αγγίζει όλες τις εταιρίες, πιέζοντας ασφυκτικά τη ρευστότητα τους. Είναι και η διαρκώς αυξημένη καθυστέρηση στην αποπληρωμή των λογαριασμών του ρεύματος, που οδηγεί σε όλο και μεγαλύτερη απαίτηση από την πλευρά των πελατών για διακανονισμούς.
Σε αυτό το σκηνικό τα υπουργεία Οικονομικών και Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχουν αναλάβει από κοινού μια δύσκολη άσκηση. Να σχεδιάσουν το νέο σχήμα στήριξης που θα ισχύσει από τον Ιανουάριο και θα αντικαταστήσει τις οριζόντιες επιδοτήσεις στα τιμολόγια, που ολοκληρώνονται στα τέλη του μηνός.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, στόχος είναι οι νέου τύπου επιδοτήσεις να καλύπτουν όσο το δυνατόν περισσότερα νοικοκυριά και πιο συγκεκριμένα να αφορούν πάνω από το 70% της οικιακής κατανάλωσης. Οι υφιστάμενες επιδοτήσεις, που αναμορφώθηκαν από τον Σεπτέμβριο τρεις φορές ως τώρα, σε μια προσπάθεια να καλύψουν το εφιαλτικό ράλι των τιμών ενέργειας, αφορούν στους πάντες. Και αυτούς ακόμη που έχουν σταθερά τιμολόγια, έστω κι αν αντιπροσωπεύουν μονοψήφιο ποσοστό, όπως και νοικοκυριά με υψηλά εισοδήματα.
Στο νέο σχήμα θα μπουν κριτήρια, που θα ξεφεύγουν βέβαια από αυτά που ισχύουν για το κοινωνικό τιμολόγιο, αλλά επιδίωξη είναι να μπορούν να καλύπτουν πολύ μεγάλο ποσοστό της οικιακής κατανάλωσης. Επί του παρόντος τα δύο αρμόδια υπουργεία δεν έχουν καταλήξει ποια θα είναι αυτά, εκτιμάται, ωστόσο, ότι θα είναι σε θέση να κάνουν σχετικές ανακοινώσεις ως τα μέσα Ιανουαρίου.
Σύμφωνα με πηγές της ενεργειακής αγοράς, οι επιδοτήσεις συγκρατούν ως ένα βαθμό το τσουνάμι των ανεξόφλητων λογαριασμών, γι’ αυτό και τάσσονται αναφανδόν υπέρ της συνέχισης τους με οποιονδήποτε τρόπο. Γιατί αναγνωρίζουν ότι από τον Δεκέμβριο και μετά θα φαίνονται οι υπέρογκες επιβαρύνσεις στα τιμολόγια, που θα αντικατοπτρίζουν τις εξωπραγματικές χονδρεμπορικές τιμές που καταγράφονται από τον Νοέμβριο. «Δεν έχουμε δει ακόμη το pick της ενεργειακής κρίσης. Ο Ιανουάριος και ο Φεβρουάριος, θα είναι καυτοί μήνες παρότι θα είμαστε στην καρδιά του χειμώνα», τόνισε με νόημα εκπρόσωπος μεγάλου ενεργειακού ομίλου.
Προμηθευτές ενέργειας άρχισαν να γίνονται δέκτες της αγωνίας μεγάλων πελατών τους από τον επιχειρηματικό τομέα, για την εκτόξευση του ενεργειακού κόστους τους, που τους οδηγεί αναπόφευκτα, όπως λένε, στην ανάγκη να περικόψουν ή και να σταματήσουν για ένα διάστημα την παραγωγή τους, γιατί είναι δύσκολο να το μετακυλίσουν στην κατανάλωση.
Προς επίρρωση αυτής της δυσμενούς προοπτικής ήρθαν οι πρόσφατες δηλώσεις του προέδρου του ΣΕΒ, Δημήτρη Παπαλεξόπουλου και του Μιχάλη Στασινόπουλου, του ομίλου Viohalco, που προειδοποίησαν για τον κίνδυνο άμεσων λουκέτων σε βιομηχανίες και μεταποιητικές επιχειρήσεις, ζητώντας από την κυβέρνηση μέτρα στήριξης και για τη βιομηχανία, εκτός από τα ευάλωτα νοικοκυριά.
Άλλοι προμηθευτές ενέργειας, εξάλλου, δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο να υπάρξουν νοικοκυριά χωρίς ρεύμα, λόγω αδυναμίας εξόφλησης των υποχρεώσεων τους, ενώ δοκιμασία αναμένεται να υποστεί, με ενδεχόμενες αναταράξεις, και ο κλάδος της προμήθειας ενέργειας.
Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με πληροφορίες του Euro2day.gr, ως τα τέλη του μηνός όλοι οι προμηθευτές ενέργειας θα έχουν εισπράξει συνολικά πάνω από 600 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, προκειμένου να τα περάσουν αναλογικά στα τιμολόγια των πελατών τους, ως επιδοτήσεις, για τη μερική ανακούφιση τους. Από τις δημοπρατήσεις ρύπων του 2022 το Ταμείο προβλέπεται να ενισχυθεί με επιπλέον 100 εκατ. ευρώ που θα έρθουν να προστεθούν στα 800 εκατ. ευρώ που διαθέτει ως τώρα. Αυτή θα συνεχίσει να είναι η πηγή χρηματοδότησης και για τα νέα μέτρα στήριξης, καθώς στον προϋπολογισμό του 2022 δεν προβλέπονται κονδύλια γι’ αυτού τους είδους τις ενισχύσεις.
Αθηνά Καλαϊτζόγλου
