Με στόχο τη συνδιαμόρφωση του πρώτου σχεδίου κλιματικού νόμου στην Ελλάδα, δώδεκα οργανώσεις από τον χώρο της προστασίας του περιβάλλοντος, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας και του προσφυγικού ενώνουν τις δυνάμεις και την εμπειρία τους. Η πρωτοβουλία στοχεύει στη συγγραφή μίας επιστημονικά τεκμηριωμένης πρότασης κλιματικού νόμου, με την ενεργό συμβολή πολιτών, φορέων, οργανώσεων και κινημάτων. Το προσχέδιο της πρότασης βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση στην ιστοσελίδα www.klimatikosnomos.gr, ενώ ήδη σε λιγότερο από έναν μήνα έχουν υποβληθεί εκατοντάδες σχόλια και τροποποιήσεις από ενεργούς πολίτες.
Η πρωτοβουλία ξεκίνησε πριν από μερικούς μήνες από το WWF Ελλάς, σε συνεργασία με το Vouliwatch. Μέχρι στιγμής, στην προσπάθεια συμμετέχουν επίσης οι οργανώσεις: Γιατροί του Κόσμου – Ελληνική Αντιπροσωπεία, Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης, Καλλιστώ, Νόμος και Φύση, Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης, Greenpeace, Medasset και SolidarityNow. Η συμμετοχή όλο και περισσότερων οργανώσεων συμβάλλει ουσιαστικά, τόσο στην περαιτέρω βελτίωση του προσχεδίου, χάρη στην κατάρτιση και την εμπειρία που διαθέτουν στο πεδίο τους, όσο και στην κινητοποίηση των πολιτών.
Η εξέλιξη αυτή έρχεται σε μία κομβική στιγμή. Το πρώτο πολιτικό βήμα για την ψήφιση κλιματικού νόμου έχει ήδη γίνει. Ανταποκρινόμενοι στις εξελίξεις, καθώς και στο κάλεσμα των οργανώσεων, μεγάλο μέρος του πολιτικού κόσμου έχει ήδη τοποθετηθεί θετικά στην προοπτική θέσπισης ενός εθνικού κλιματικού νόμου. Επιπλέον, ο πρωθυπουργός και η ηγεσία του ΥΠΕΝ, δεσμεύτηκαν για την κατάθεση σχεδίου κλιματικού νόμου σε δημόσια διαβούλευση εντός του Ιουνίου. Παράλληλα, η προγραμματισμένη κοινή συνεδρίαση τριών επιτροπών της Βουλής στις 18 Μαΐου αποτελεί ένα σημαντικό βήμα πολιτικής συνεννόησης στον δρόμο για τη διασφάλιση διακομματικής συναίνεσης, απαραίτητου συστατικού ενός επιτυχημένου κλιματικού νόμου μακράς πνοής.
Το δεύτερο απαραίτητο συστατικό ωστόσο είναι το περιεχόμενο του νόμου. Η χώρα μας παραμένει ευάλωτη απέναντι στην κλιματική κρίση. Εκτός από την αύξηση των ακραίων καιρικών φαινομένων, που ήδη κοστίζουν ανθρώπινες ζωές, τα σενάρια για το μέλλον της Ελλάδας περιλαμβάνουν αύξηση έως και κατά 80% της απώλειας αγροτικών καλλιεργειών, καθώς και έκθεση έως και του 50% του πληθυσμού σε συνθήκες λειψυδρίας. Γι’ αυτό και απαιτείται όχι ένας διακηρυκτικού χαρακτήρα κλιματικός νόμος, αλλά ένα τολμηρό νομικό κείμενο που θα δεσμεύει τη χώρα σε εμπροσθοβαρή δράση με άμεσα εφαρμόσιμα φιλόδοξα μέτρα και πολιτικές, με στόχο τη διαμόρφωση μίας κλιματικά ουδέτερης και ανθεκτικής κοινωνίας.
Ειδικότερα, ένας επιτυχημένος κλιματικός νόμος πρέπει να υπηρετεί:
- Τον στόχο συγκράτησης της αύξησης της θερμοκρασίας στον 1,5oC. Ένας επιστημονικά τεκμηριωμένος κλιματικός νόμος πρέπει να στοχεύει στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 65% έως το 2030.
- Την προστασία της φύσης. Ένας περιβαλλοντικά ακέραιος κλιματικός νόμος πρέπει να διασφαλίζει την προστασία και αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας, ως απαραίτητου συστατικού σε έναν ζωντανό και κλιματικά ανθεκτικό πλανήτη.
- Όλους/-ες τους πολίτες. Ένας κοινωνικά δίκαιος κλιματικός νόμος πρέπει να επιμερίζει δίκαια τα βάρη και τα οφέλη του μετασχηματισμού προς την κλιματική ουδετερότητα, να αναδεικνύει τους πολίτες σε πρωταγωνιστές/-ριες της ενεργειακής μετάβασης και να διασφαλίζει ουσιαστικά ατομικά δικαιώματα των πολιτών με έμφαση στις πιο ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.
Η συμμαχία καλεί σε ανοιχτή και ενεργή κοινωνική συμμετοχή στη διαδικασία συνδιαμόρφωσης της πρότασης κλιματικού νόμου, με στόχο την κατάθεση ενός επιστημονικά τεκμηριωμένου τελικού κειμένου που θα έχει συνταχθεί από χιλιάδες πολίτες στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης. Καλεί επίσης κάθε ενδιαφερόμενο φορέα και κάθε οργάνωση της κοινωνίας των πολιτών να ενώσει τις δυνάμεις της με τη συμμαχία, δηλώνοντας υποστήριξη στο συμμετοχικό αυτό εγχείρημα και συμβάλλοντας με προτάσεις στη διαμόρφωση της τελικής πρότασης νόμου.
