Από τον Άλκη Καλογήρου
Διασυνοριακές κοινές δημοπρασίες για πρόσθετη ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές και συγκεκριμένες συστάσεις για να προχωρήσει πιο γρήγορα και πιο αποδοτικά η ενεργειακή ενοποίηση της Ευρώπης ανέφερε στην έκθεσή του ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας Ενρίκο Λέτα, την οποία και παρουσίασε στους ηγέτες της ΕΕ.
Οι εθνικές κυβερνήσεις και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανέθεσαν στον Λέτα να ετοιμάσει τη συγκεκριμένη έκθεση, η οποία αναμένεται να παίξει σημαντικό ρόλο στην πολιτική κατεύθυνση που θα ακολουθήσει η ΕΕ μετά τις εκλογές του Ιουνίου.
Ο κ. Λέτα τόνισε ότι «η Ενιαία Αγορά Ενέργειας μπορεί κάλλιστα να είναι το καλύτερο πλεονέκτημα της Ευρώπης προκειμένου να διασφαλίσει την επιτυχία της σε μια νέα παγκόσμια τάξη πραγμάτων». Επίσης περιγράφει πώς ο ενισχυμένος ευρωπαϊκός συντονισμός και χρηματοδότηση μπορεί να βοηθήσει στην υλοποίηση αυτού του οράματος.
Μάλιστα, κάνει ιδιαίτερη αναφορά στα «πράσινα ομόλογα» ώστε να εξασφαλιστούν μακροπρόθεσμα τα απαραίτητα κονδύλια για επενδύσεις. Δίνει έμφαση στα θέματα ασφάλειας εφοδιασμού αλλά και στους κινδύνους που δημιουργούν οι εξαρτήσεις και τα θέματα κυβερνοασφάλειας.
Η έκθεση προτείνει επίσης κοινές ενέργειες προμηθειών από τις κυβερνήσεις της ΕΕ για την εξασφάλιση κρίσιμων πρώτων υλών.
Μείωση του κόστους
Οι προτάσεις που κάνει η έκθεση Λέτα εάν εφαρμοστούν, θα αναδιαμόρφωσαν δραματικά τμήματα του ενεργειακού τομέα της Ευρώπης.
Η έκθεση αναφέρει ότι οι γειτονικές χώρες της ΕΕ θα πρέπει να ξεκινήσουν τη διεξαγωγή διασυνοριακών δημοπρασιών για πρόσθετη παραγωγή ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, προκειμένου να μειώσουν το κόστος.
Σημειώνεται ότι η Ευρώπη έχει ήδη τέσσερις «Περιφερειακές Ομάδες Υψηλού Επιπέδου», οι οποίες παρέχουν κάποιο τεχνικό διασυνοριακό συντονισμό. Ο Λέτα, στην έκθεσή του υποστηρίζει ότι αυτές οι ομάδες πρέπει να «εμπλακούν περισσότερο σε πολιτικό επίπεδο» με μια εκ περιτροπής προεδρία και ετήσιες συνεδριάσεις.
Επίσης, τάσσεται υπέρ μιας πιο συστηματικής αναθεώρησης της ασφάλειας του εφοδιασμού με φυσικό αέριο της Ευρώπης, «λαμβάνοντας υπόψη τις νέες πραγματικότητες της αγοράς LNG».
Με προληπτικά μέτρα όπως η αποθήκευση φυσικού αερίου άνισα κατανεμημένη σε όλη την Ευρώπη και τις επακόλουθες «δύσκολες συζητήσεις, ακόμη και διαφωνίες», συνιστά στις γειτονικές χώρες της ΕΕ να αναπτύξουν μια «συντονισμένη προσέγγιση» σχετικά με το ποιος θα πληρώσει για τι.
Με το βλέμμα στην Κίνα
Όσον αφορά τις μελλοντικές καθαρές τεχνολογίες της Ευρώπης, ο Λέτα συνιστά προσοχή. Με το βλέμμα στην Κίνα, προειδοποιεί για «κίνδυνο δολιοφθοράς ή μη εξουσιοδοτημένης μεταφοράς δεδομένων» και ζητά μέτρα κυβερνοασφάλειας που θα πρέπει «να ενσωματωθούν αυστηρά στις προμήθειες για νέες υποδομές ή περιουσιακά στοιχεία παραγωγής».
Παράλληλα, τονίζει ότι οι πρόσφατες έρευνες της ΕΕ για τις ξένες επιδοτήσεις σε στρατηγικούς τομείς θα πρέπει να συνεχίσουν να «διασφαλίζουν ότι οι επενδύσεις τρίτων χωρών σε βασικές ενεργειακές υποδομές ή περιουσιακά στοιχεία ενδέχεται να μην αποτελούν κίνδυνο για τη δημόσια ασφάλεια ή τη δημόσια τάξη στο μέλλον».
Τέλος η έκθεση Λέτα ζητά τη δημιουργία ενός Οργανισμού Καθαρής Ενέργειας που θα έχει τέσσερις κύριες αρμοδιότητες:
- Υποστήριξη του υδρογόνου και άλλων εκκολαπτόμενων τεχνολογιών
- Εκταμίευση επιχορηγήσεων για διασυνοριακά έργα δικτύου
- Επίβλεψη προγραμμάτων επιδοτήσεων για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και πυρηνικά
- Λειτουργία ως ενιαία υπηρεσία για πιστοποιήσεις και γενική υποστήριξη αδειοδότησης.
