Από τον Κώστα Δεληγιάννη
Εσπευσμένα πρόκειται να ολοκληρωθεί το «Φωτοβολταϊκά στη Στέγη», καθώς η ολοκλήρωση του προγράμματος «ήρθε πιο μπροστά» από το ΥΠΕΝ, με την προθεσμία για υποβολή αιτήσεων να καθορίζεται πλέον στις 15 Μαΐου, από τις 30 Ιουνίου. Την ίδια ώρα, με βάση τουλάχιστον τα υφιστάμενα δεδομένα, οι τίτλοι τέλους του «Φωτοβολταϊκά στη Στέγη» θα σημάνουν και τους τίτλους τέλους στο υφιστάμενο μοντέλο αυτοπαραγωγής για τα νοικοκυριά, τα οποία από τις 16 Μαΐου δεν θα μπορούν να υποβάλουν αιτήσεις για νέα συστήματα υπό το καθεστώς net-metering.
Το θέμα έφερε χθες στη δημοσιότητα ο Σύνδεσμος Εταιριών Φωτοβολταϊκών (ΣΕΦ), ο οποίος σε ανακοίνωσή του εκφράζει ενστάσεις για την κατάργηση του net-metering για τα νοικοκυριά, καθώς το διάδοχο καθεστώς (net-billing) δεν εξασφαλίζει συγκρίσιμους χρόνους αποπληρωμής.
Ακόμη χειρότερα, σύμφωνα με τον ΣΕΦ, το net-billing δεν έχει ακόμη ενεργοποιηθεί. Κάτι που σημαίνει πως αν αυτό δεν συμβεί μέχρι τις 15 Μαΐου, τότε πρακτικά από την επόμενη ημέρα θα μπλοκαριστεί η αυτοπαραγωγή για τις κατοικίες, για όσο διάστημα συνεχίζει να υφίσταται αυτή η εκκρεμότητα.
«Βροχή» αιτήσεων
Σύμφωνα με πληροφορίες του insider.gr, από την έναρξη του προγράμματος και έως σήμερα έχουν υποβληθεί 12.000 αιτήσεις από καταναλωτές για την επιδότηση ενός φωτοβολταϊκού. Εξίσου μεγάλος -στις 12.000- είναι ο αριθμός των νοικοκυριών που έχουν δρομολογήσει την εγκατάσταση ενός φωτοβολταϊκού, χωρίς ωστόσο να διεκδικούν επιδότηση.
Μάλιστα το τελευταίο διάστημα, καθώς δηλώσεις της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΝ «έδειχναν» την εσπευσμένο τερματισμό του «Φωτοβολταϊκά στη Στέγη», όσο και του net-metering για τα νοικοκυριά, πολλοί καταναλωτές έχουν σπεύσει να αξιοποιήσουν το χρονικό διάστημα που απομένει. Είναι ενδεικτικό ότι, για να αξιοποιήσουν το υφιστάμενο (και πιο ευνοϊκό καθεστώς) πλέον κατατίθενται κάθε μέρα περί τις 200 αιτήσεις σύνδεσης νέων οικιακών φωτοβολταϊκών για αυτοπαραγωγή – είτε για να διεκδικήσουν επιδότηση, είτε όχι.
Στο net-metering, ο ιδιοκτήτης του φωτοβολταϊκού συμψηφίζει την ενέργεια που εγχέει το φωτοβολταϊκό στο δίκτυο όταν αυτός απουσιάζει (π.χ. το μεσημέρι), με την ενέργεια που καταναλώνει άλλες ώρες της ημέρας (π.χ. το βράδυ). Καθώς ο συμψηφισμός γίνεται με όρους ενέργειας, η οποία έχει άλλη τιμή το μεσημέρι (χαμηλότερη) από το απόγευμα (υψηλότερη), το μοντέλο αυτό είναι πιο συμφέρον για τα νοικοκυριά.
Η υπό διαβούλευση ρύθμιση
Αντίθετα, στο net-billing η πλεονάζουσα παραγωγή δεν συμψηφίζεται με μεταγενέστερη κατανάλωση, αλλά πωλείται στο σύστημα. Επομένως, σε αυτή την περίπτωση γίνεται συμψηφισμός της αξίας της εγχεόμενης ενέργειας, με την τρέχουσα αξία των κιλοβατώρων που καταναλώνει σε άλλες ώρες ο ιδιοκτήτης του φωτοβολταϊκού. Επομένως, το ισοζύγιο με όρους αξίας της ηλεκτρικής ενέργειας αποφέρει μικρότερο όφελος σε ένα νοικοκυριό.
Αυτή τη στιγμή, ένα οικιακό φωτοβολταϊκό υπάγεται στο net-metering αν έχει ισχύ έως 10,8 kW. Το ίδιο όριο ισχύει και για να γίνει επιλέξιμο για επιδότηση. Μιλώντας στο Insider.gr, υψηλόβαθμα στελέχη του ΥΠΕΝ σημειώνουν πως η πρόωρη λήξη του «Φωτοβολταϊκά στη Στέγη» είναι παράπλευρη απώλεια της ανάγκης για εσπευσμένη λήξη του net-metering για νοικοκυριά. Κι αυτό γιατί καθώς το πρόγραμμα επιδοτεί συστήματα net-metering, δεν θα ήταν δυνατόν να καταργηθεί το συγκεκριμένο μοντέλο συμψηφισμού, όσο βρίσκεται σε εξέλιξη το PV Stegi.
Στο ίδιο πλαίσιο, το υπό διαβούλευση πολυνομοσχέδιο του ΥΠΕΝ προβλέπει πως νέα οικιακά συστήματα μπορούν να υπαχθούν στο net metering μόνον αν προορίζονται για ένταξη στο πρόγραμμα. Κάτι που προφανώς σημαίνει ότι από την ψήφιση του πολυνομοσχέδιου, που αναμένεται να γίνει εντός του μήνα -και αν δεν υπάρξουν αλλαγές στη σχετική διάταξη- πλέον ένα νοικοκυριό θα μπορεί να αξιοποιήσει το net metering μόνο αν διεκδικήσει παράλληλα επιδότηση.
Όπως είναι φυσικό, το net-billing θα γίνει μονόδρομος για τα νέα οικιακά συστήματα από τις 16 Μαΐου, όταν θα σταματήσει να δέχεται αιτήσεις το PV Stegi.
Τι λέει το ΥΠΕΝ
Όπως επισημαίνουν τα ίδια στελέχη του υπουργείου, στόχος είναι μέχρι τις 15 Μαΐου να έχει ενεργοποιηθεί το net-billing, ώστε να μπορεί ένα νοικοκυριό ήδη από την επόμενη όσον αφορά την ανάγκη για πρόωρους «τίτλους τέλους» του net-metering για τα νοικοκυριά, αυτή εδράζεται καταρχάς στις αντιρρήσεις που έχει εκφράσει η Κομισιόν για το συγκεκριμένο μοντέλο αυτοπαραγωγής. Όπως έχει γράψει το Insider.gr, το ΥΠΕΝ έχει γίνει αποδέκτης ενστάσεων της Κομισιόν για τη συνέχιση εφαρμογής του.
Παράλληλα, τα ίδια στελέχη επισημαίνουν ότι ο συμψηφισμός με όρους ενέργειας ο πάροχος ενός καταναλωτή με σύστημα net-metering, αποκομίζει μικρά έσοδα από τις ηλιακές κιλοβατώρες, ενώ αντίθετα χρειάζεται να εξασφαλίζει ακριβότερη ηλεκτρική ενέργεια, για να καλύπτει τις ανάγκες σε ρεύμα του πελάτη του.
Αυτό μεταφράζεται σε οικονομική «τρύπα» για τους προμηθευτές ρεύματος, την οποία μετακυλίουν σε όλους τους πελάτες τους. Κάτι που σημαίνει πως οι υπόλοιποι καταναλωτές «επιδοτούν» το όφελος του κατόχου του φωτοβολταϊκού.
Αξίζει να σημειωθεί ότι με την ψήφιση του πολυνομοσχεδίου, το net-metering θα καταργηθεί επίσης πλήρως για τις επιχειρήσεις, ενώ στην περίπτωση των αγροτών θα συνεχίσει να εφαρμόζεται για φωτοβολταϊκά έως 30 kW. Χωρίς όριο ισχύος, θα παραμείνει σε ισχύ για σταθμούς ΑΠΕ από φορείς της Γενικής Κυβέρνησης (στους οποίους εντάσσονται και οι ΟΤΑ), όπως και για νομικά πρόσωπα, δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου, που επιδιώκουν κοινωφελείς ή άλλους δημόσιους σκοπούς καθώς και σταθμών ΑΠΕ που αναπτύσσονται αποκλειστικά, για την κάλυψη ενεργειακών αναγκών πολιτών που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας και νοικοκυριών που πλήττονται από την ενεργειακή ένδεια.
