Από τον Παναγιώτη Γραμμένο
Υψηλής προτεραιότητας και με σημαντικό κοινωνικό και περιβαλλοντικό πρόσημο, κρίνονται τα αρδευτικά έργα, που προωθούνται σε διάφορες περιοχές της χώρας αυτήν την περίοδο. Πρόκειται για δεκάδες έργα, με συνολικό προϋπολογισμό, που υπολογίζεται ότι ξεπερνά τα 2,5 δισ. ευρώ και με πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης, το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), αλλά και ιδιωτικά κεφάλαια, καθώς πολλά έργα, ιδίως τα μεγαλύτερα, προωθούνται μέσω ΣΔΙΤ (Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα). Τα έργα αυτά κρίνονται ως άμεσης προτεραιότητας, ιδίως μετά τις καταστροφικές πλημμύρες που έπληξαν την Κεντρική Ελλάδα τον περασμένο Σεπτέμβριο, ενώ θα συμβάλλουν καθοριστικά και στην βέλτιστη διαχείριση των υδάτινων πόρων της χώρας τα επόμενα χρόνια. Πρόκειται για μια ιδιαίτερα σημαντική προσπάθεια, με δεδομένες τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής.
Το πρόγραμμα «Ύδωρ 2.0», «δεσπόζει», μεταξύ των έργων, καθώς συγκεντρώνει 21 αρδευτικά έργα, συνολικού ύψους άνω των 1,6 δισ. ευρώ. Από αυτά τα έργα θα αρδεύονται 1,3 εκατ. στρέμματα αγροτικής γης. Με το «Ύδωρ 2.0» επιδιώκεται να κατασκευαστούν οι απαιτούμενες υποδομές, για την αντιμετώπιση χρόνιων προβλημάτων έλλειψης αρδευτικού νερού σε πολλές περιοχές της χώρας, όπως επίσης και διαχρονικά προβλήματα από την ελλειμματική διαχείριση των υδάτινων πόρων προς όφελος του αγροτικού τομέα και φυσικά των καταναλωτών. Στην δέσμη των έργων, περιλαμβάνονται φράγματα, αρδευτικά δίκτυα, λιμνοδεξαμενές και άλλες επενδύσεις, που συνδέονται με την γεωργία. Ρόλο συμβούλου και υπεύθυνου ωρίμανσης για αρκετά από τα έργα, έχει αναλάβει η EBRD.
Αυτήν την περίοδο «τρέχουν» έξι διαγωνισμοί μεγάλης κλίμακας, που εντάσσονται στην πρώτη φάση του προγράμματος και αφορούν σε έργα προϋπολογισμού 840 εκατ. ευρώ, ενώ πριν από μερικούς μήνες ξεκίνησαν δύο ακόμα έργα, ύψους 340 εκατ. ευρώ. Αυτά αφορούν την μεταφορά νερού από τον ποταμό Νέστο στην Ξάνθη (210 εκατ. ευρώ), όπως επίσης και την κατασκευή του αρδευτικού συστήματος Αλμωπαίου στην Πέλλα (122 εκατ. ευρώ).
Από τα πλέον ώριμα έργα, είναι αυτό του Ταυρωπού στην περιοχή της Καρδίτσας, που προωθείται μέσω ΣΔΙΤ και αφορά στην δημιουργία δικτύων άρδευσης. Το επόμενο διάστημα, αναμένεται η υποβολή των δεσμευτικών οικονομικών προσφορών για το έργο των 160 εκατ. ευρώ, το οποίο διεκδικείται από τα σχήματα Άκτωρ Παραχωρήσεις-Άβαξ, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ-Χρ. Κωνσταντινίδης και Intrakat-Μυτιληναίος-Μεσόγειος. Πριν από μερικές ημέρες, ολοκληρώθηκε και η δεύτερη φάση του διαγωνισμού, που αφορούσε στον καθορισμό των επιμέρους τεχνικών προδιαγραφών του έργου, που πρόκειται να εξυπηρετεί συνολική έκταση 115.000 στρεμμάτων.
Παράλληλα, προχωρά και ο διαγωνισμός για το φράγμα Μιναγιώτικο στην περιοχή της Πύλου, ύψους 145 εκατ. ευρώ. Τα δύο αυτά έργα διεκδικούνται επίσης από τα σχήματα Άκτωρ Παραχωρήσεις-Άβαξ, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ-Χρ. Κωνσταντινίδης και Intrakat-Μυτιληναίος-Μεσόγειος. Το 30% του κόστους των έργων καλύπτεται από το Ταμείο Ανάκαμψης, κάτι που εξηγεί και την προσπάθεια που γίνεται, προκειμένου να υπογραφούν οι σχετικές συμβάσεις και να μην χαθούν πολύτιμα κεφάλαια.
Πέραν όμως των έργων που έχουν υπαχθεί στο πρόγραμμα «Ύδωρ 2.0», προωθούνται και άλλες συμβάσεις, είτε μέσω ΣΔΙΤ, είτε ως αμιγώς δημόσια έργα. Τα μεγαλύτερα εξ αυτών είναι το ΣΔΙΤ για την κατασκευή και διαχείριση του φράγματος Ενιπέα στα Φάρσαλα, προϋπολογισμού 230 εκατ. ευρώ, αλλά και το έργο για το φράγμα Χαβρία στην Χαλκιδική, ύψους 106 εκατ. ευρώ.
Ακόμα 61 έργα, συνολικού ύψους 750 εκατ. ευρώ, που προχωρά το Υπ. Αγρ. Ανάπτυξης, έχουν πλέον περάσει υπό την εποπτεία του Υπ. Υποδομών. Τα έργα αυτά είναι προϋπολογισμού από 2,2 εκατ. ευρώ, έως και 50 εκατ. ευρώ και αφορούν σε μικρότερης κλίμακας έργα, που έχουν περισσότερο τοπικό, ή περιφερειακό χαρακτήρα.