Παναγιώτης Γαλάνης, Δικηγόρος,
Διδάκτωρ και Μεταδιδάκτωρ Νομικής ΕΚΠΑ,
Διδάσκων Νομικής ΕΚΠΑ
info@pgalanislaw.gr,
www.pgalanislaw.gr
Με την 212/2024 απόφαση της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας απερρίφθη αίτηση ακυρώσεως σωματείων και φυσικών προσώπων (φερομένων ως κατοίκων ή δημοτών της ευρύτερης περιοχής εγκαταστάσεως του υποέργου Σκουριών των Μεταλλείων Κασσάνδρας) κατά της αποφάσεως με την οποίαν, κατόπιν εκπονήσεως Μελέτης Περιβάλλοντος (ΜΠ), ετροποποιήθη η ΑΕΠΟ του έτους 2011 του εν λόγω έργου [ΑΕΠΟ/2011] ως προς το συγκεκριμένο υποέργο. Χρήζουν σχολιασμού τα κάτωθι σημεία:
-
Περί των τροποποιήσεων της ΑΕΠΟ
Οι φορείς έργων και δραστηριοτήτων σε περίπτωση εκσυγχρονισμού, επέκτασης, βελτίωσης ή τροποποίησης περιβαλλοντικά αδειοδοτημένων έργων ή δραστηριοτήτων (περιοριστική απαρίθμηση), υποχρεούνται να υποβάλλουν προς έγκριση στην αρμόδια περιβαλλοντική αρχή Φάκελο Τροποποίησης ΑΕΠΟ (παρ.1), κατ’ αντιστοιχία με τον Φάκελο Ανανέωσης, που εξετάστηκε ως άνω.
Η παρ. 1α του άρθρου 6 Ν. 4014/2011, όμως, προβλέπει τη δυνατότητα του φορέα του έργου ή της δραστηριότητας να υποβάλει προς την αρμόδια περιβαλλοντική αρχή, αντί για φάκελο τροποποίησης ΑΕΠΟ, μόνο την τεχνική περιγραφή της περίπτωσης α΄ της παρ. 6 του άρθρου 11 του Ν. 4014/2011, εάν ο σκοπούμενος εκσυγχρονισμός, επέκταση, βελτίωση ή τροποποίηση των παραπάνω έργων είναι σύμφωνος με τους όρους της ισχύουσας ΑΕΠΟ. Η αρχή αποφασίζει αν είναι αναγκαίος ο Φάκελος Τροποποίησης ΑΕΠΟ (κατά διακριτική ευχέρεια).
Με την τροποποίηση της ΑΕΠΟ, δεν επέρχονται ουσιαστικές διαφοροποιήσεις ως προς τις επιπτώσεις στο περιβάλλον, όταν η τροποποίηση συνίσταται στην παράταση χρονικής ισχύος των εγκριθέντων περιβαλλοντικών όρων, στην αδειοδότηση μίας ηπιότερης προσωρινής μορφής του έργου[1]. Η κατά το άρθρο 2 παρ. 8 περ. γ΄ του Ν. 4014/2011 παράταση της ισχύος της απόφασης ΑΕΠΟ μέχρι τη συμπλήρωση δεκαετίας από την έκδοσή της, δεν επέρχεται αυτοδικαίως, αλλά μετά την έκδοση διαπιστωτικής πράξης, με την οποία βεβαιώνεται, μεταξύ άλλων, και η μη μεταβολή των δεδομένων, στα οποία στηρίχθηκε η ΕΠΟ. Αντίθετη ερμηνευτική εκδοχή θα αντέκειτο στο άρθρο 24 του Συντάγματος[2].
Η κρίση της αρμόδιας αρχής περί του ουσιώδους ή μη των τροποποιήσεων της αρχικής άδειας θεωρήθηκε νομολογιακά εκτελεστή πράξη, προσβαλλόμενη παραδεκτώς με αίτηση ακύρωσης, εξομοιούμενη, κατά τη σημασία της, με την απόφαση που βεβαιώνει ότι δεν απαιτείται ΕΠΕ[3].
Η υιοθετηθείσα με την προσβαλλομένη απόφαση μέθοδος διαχειρίσεως των αποβλήτων εμπλουτισμού του μεταλλείου των Σκουριών (αφύγρανση) προκειμένου το υποέργο να συμμορφωθεί με σχετικό όρο, ο οποίος είχε τεθεί κατά την αρχική αδειοδότησή του, με την ΑΕΠΟ/2011, συνεπάγεται, συνολικώς, ελάφρυνση των δυσμενών περιβαλλοντικών επιπτώσεων του μεταλλείου, δεδομένου ότι, λόγω της εφαρμογής της, αποδεσμεύεται επιφάνεια δάσους, εμβαδού 325 στρεμμάτων, την οποίαν θα κατελάμβανε βάσει του αρχικού σχεδιασμού ο χώρος αποθέσεως αποβλήτων του Λοτσάνικου και επιτυγχάνεται η επί πλέον εξοικονόμηση ύδατος, λόγω της χρησιμοποιήσεως των ανακτωμένων από την αφύγρανση των αποβλήτων εμπλουτισμού υδάτων, ενώ η απόθεση στην εγκατάσταση του Καρατζά Λάκκου (ΕΟΕΔΕΑ) των αφυγρασμένων αποβλήτων εμπλουτισμού, τα οποία συνεχίζουν να συμπυκνώνονται κατά την διάρκεια της αποθέσεως σχηματίζοντας πιο σταθερές αποθέσεις εν σχέσει με τις αρχικώς αδειοδοτηθείσες, καθιστά την εγκατάσταση αυτήν ασφαλέστερη από περιβαλλοντικής απόψεως (ελαχιστοποίηση της πιθανότητος θραύσεως του αναχώματος) και ευνοεί την αποκατάσταση της τελικής επιφανείας της εγκαταστάσεως σε συμφωνία με το φυσικό ανάγλυφο της περιοχής. Εν όψει τούτου, σε συνδυασμό και με την τεκμηρίωση από την ΜΠ της ανάγκης λειτουργικής βελτιώσεως του μεταλλείου των Σκουριών [το οποίο δεν κατατάσσεται, ως εκ του αντικειμένου του, άνευ ετέρου στην κατηγορία των δραστηριοτήτων εκείνων για τις οποίες απαιτείται η υποβολή Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Κατηγορία Α1)], διά της αδειοδοτήσεως τεχνικής φύσεως, τροποποιήσεων, οι οποίες δεν μεταβάλλουν τον σχεδιασμό του υποέργου ούτε αλλοιώνουν ουσιωδώς την συνολική ταυτότητα και τα βασικά τεχνικά χαρακτηριστικά του, την οποίαν η Διοίκηση αξιολόγησε ως επαρκή για την εφαρμογή και επί της τροποποιήσεως των αρχικώς εγκριθέντων περιβαλλοντικών όρων, νομίμως εκρίθη με την προσβαλλομένη απόφαση, η οποία ερείδεται επί των επιστημονικών δεδομένων της ΜΠ, ότι από την συνολική λειτουργία του μεταλλείου των Σκουριών δεν επέρχονται ουσιώδεις διαφοροποιήσεις στις περιβαλλοντικές επιπτώσεις τόσο του υποέργου των Σκουριών όσο και του έργου των Μεταλλείων Κασσάνδρας, με συνέπεια να μην είναι αναγκαία η εξ υπαρχής τήρηση της προβλεπομένης στον Ν. 4014/2011 διαδικασίας εγκρίσεως περιβαλλοντικών όρων. Εξ άλλου, ουδεμίαν δύνανται να ασκήσουν επιρροήν επί της νομίμου και επαρκούς αιτιολογίας της προσβαλλομένης αποφάσεως οι επιφυλάξεις της αδειοδοτούσης αρχής (ΔΙΠΑ) ως προς το μη ουσιώδες των προταθεισών με την Μελέτη Περιβάλλοντος τροποποιήσεων, τις οποίες η Υπηρεσία αυτή διετύπωσε οικειοθελώς σε έγγραφό της προς τον αρμόδιο για την υπογραφή της προσβαλλομένης-τροποποιητικής ΑΕΠΟ Γενικό Διευθυντή Περιβαλλοντικής Πολιτικής του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας [ΥΠΕΝ], αφ’ ενός διότι στις διατάξεις των άρθρων 6 και 11 παρ. 6 του ν. 4014/2011 και του άρθρου 7 της 167563/ΕΥΠΕ/2013 υπουργικής αποφάσεως δεν προβλέπεται διαδικασία διατυπώσεως “παρατηρήσεων-επιφυλάξεων” από την μόνη αρμόδια αδειοδοτούσα περιβαλλοντική αρχή προς άλλο όργανο του ΥΠΕΝ και, αφ’ ετέρου διότι η ίδια αδειοδοτούσα αρχή, κατόπιν συμπληρώσεως του φακέλου της τροποποιήσεως, βάσει των προτάσεων του ως άνω Γενικού Διευθυντού, αφού αξιολόγησε τις διαπιστώσεις, τις εκτιμήσεις και τις επιλογές της Μελέτης Περιβάλλοντος ως προς τις προταθείσες τροποποιήσεις, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι μεταβολές τις οποίες θα επέφεραν οι τροποποιήσεις αυτές τόσο στο υποέργο των Σκουριών όσο και στο μείζον έργο των Μεταλλείων Κασσάνδρας δεν ήταν ουσιώδεις.
-
Η σημασία των Σχεδίων Διαχείρισης αποβλήτων
Η εγκατάσταση (οργανισμός/επιχείρηση που επεξεργάζεται απόβλητα) οφείλει να λάβει ΑΕΠΟ υποβάλλοντας ΜΠΕ και αναφέροντας τον αριθμό αποβλήτων που παράγει και τον τρόπο επεξεργασίας με βάση τα σχέδια και προγράμματα και αφετέρου άδεια λειτουργίας. Στη ΜΠΕ αποτυπώνεται τεκμηριωμένα η διαχείριση αποβλήτων με έμφαση στην ποιοτική και ποσοτική σύσταση των αποβλήτων που παράγονται ή υποβάλλονται σε εργασίες επεξεργασίας, καθώς και πλήρη διαστασιολόγηση των εγκαταστάσεων επεξεργασίας. Αποτελεί σύνθετη διοικητική ενέργεια. Απαιτείται και άδεια λειτουργίας από την κατά περίπτωση αρμόδια αρχή (άρθρο 36 παρ. 1-2). Υφιστάμενες εγκαταστάσεις διαχείρισης αποβλήτων, οι οποίες λειτουργούν και προβλέπονται από τον Εθνικό ή Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης Αποβλήτων, εξακολουθούν να λειτουργούν. Η συνέχιση της λειτουργίας τους, εφόσον απαιτείται επέκταση ή συμπλήρωση των υφιστάμενων υποδομών, προϋποθέτει μόνο την εκπόνηση Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και την έκδοση ΑΕΠΟ με την επιφύλαξη των διατάξεων του Κεφαλαίου Α` του Ν. 4014/2011. Δεν απαιτείται οποιαδήποτε άλλη πρόσθετη μελέτη ακόμα και όταν τέτοιες εγκαταστάσεις εμπίπτουν με μεταγενέστερη ρύθμιση σε περιοχές προστασίας της φύσης (παρ. 3). Δεν προβλέπεται άδεια απόρριψης.
Τέλος, η συλλογή και μεταφορά αποβλήτων δεν υπόκειται σε έκδοση ΑΕΠΟ και άδεια λειτουργίας. Σε αυτές τις περιπτώσεις, εκδίδεται ενιαία άδεια συλλογής και μεταφοράς. Προκειμένου για επικίνδυνα απόβλητα, συμπεριλαμβανομένων των επικίνδυνων ιατρικών αποβλήτων σύμφωνα με την κ.ΥΑ 37591/2031/2003 (Β` 1419), η άδεια συλλογής-μεταφοράς χορηγείται από τις αρμόδιες υπηρεσίες είτε του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (εφόσον η συλλογή και μεταφορά γίνεται πανελλαδικά) είτε των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων (εφόσον η συλλογή και μεταφορά πραγματοποιείται εντός των γεωγραφικών ορίων αρμοδιότητας της εκάστοτε Αποκεντρωμένης Διοίκησης) (παρ. 4).
Στο πλαίσιο του επικαιροποιημένου σχεδιασμού του μεταλλείου των Σκουριών, υπεβλήθη “Σχέδιο Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων-Εγκατάσταση απόθεσης Υποέργου Σκουριών” (ΣΔΑ), ως αυτοτελές παράρτημα της ΜΠ. Από το επικαιροποιημένο ΣΔΑ σε συνδυασμό με το ΣΔΑ το οποίο είχε υποβληθεί κατά την αρχική αδειοδότηση προκύπτουν τα ακόλουθα: Τα παραγόμενα στο μεταλλείο απόβλητα κατόπιν της προσβαλλομένης τροποποιήσεως αποτελούνται από αδρανή στείρα εξορύξεως και απόβλητα εμπλουτισμού. Οι ίδιοι δε τύποι αποβλήτων προεβλέπετο να παράγονται στις μεταλλευτικές εγκαταστάσεις των Σκουριών ήδη κατά την αδειοδότηση των Μεταλλείων Κασσάνδρας με την ΑΕΠΟ/2011. Ο χαρακτηρισμός των αποβλήτων στο επικαιροποιημένο ΣΔΑ έγινε λαμβάνοντας υπ’ όψιν την 2009/360/ΕΚ απόφαση της Επιτροπής, με την οποία συνεπληρώθησαν οι ορισθείσες με την Οδηγία 2006/21/ΕΚ τεχνικές απαιτήσεις για τον χαρακτηρισμό των εξορυκτικών αποβλήτων και έχουν ακολουθηθεί οι βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές, οι οποίες έχουν αναπτυχθεί στον συγκεκριμένο τομέα στο πλαίσιο της Οδηγίας 2006/21/ΕΚ. Κατά τον αρχικό σχεδιασμό του υποέργου των Σκουριών εδόθη έμφαση στην διερεύνηση της τυχόν επικινδυνότητος των στερεών αποβλήτων.
Οι μελέτες αυτές, οι οποίες είχαν προσαρτηθεί και στο αρχικό ΣΔΑ, περιλαμβάνουν “δειγματοληψία αντιπροσωπευτικών δειγμάτων από την προτεινόμενη παραγωγική διαδικασία και συστηματική και διεξοδική διερεύνηση των περιβαλλοντικών χαρακτηριστικών τους” και έχουν ενσωματωθεί στο Παράρτημα του επικαιροποιημένου ΣΔΑ. Εξ άλλου, όπως επίσης προκύπτει από το επικαιροποιημένο ΣΔΑ, κατόπιν της τροποποιήσεως του, διέποντος τον χαρακτηρισμό των αποβλήτων, νομοθετικού καθεστώτος και σε συμμόρφωση προς τις ως άνω μεταβολές, η παρεμβαίνουσα εταιρεία προέβη στην εκπόνηση μελέτης χαρακτηρισμού του “Αποβλήτου εμπλουτισμού Σκουριών” για την επαναξιολόγηση της επικινδυνότητος του αποβλήτου εμπλουτισμού του μεταλλείου. Η μελέτη αυτή έχει ενσωματωθεί στο ΣΔΑ με συνημμένη την τεχνική έκθεση του ΕΜΠ και εφήρμοσε, εκτός από το ως άνω νεώτερο νομοθετικό πλαίσιο, σειρά κατευθυντηρίων οδηγιών οι οποίες είχαν εκδοθεί, έως τον χρόνο συντάξεώς της, από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Χημικών Προϊόντων, ενώ “[γ]ια την εκτίμηση της επικινδυνότητας του αποβλήτου καταρτίσθηκε σχέδιο δειγματοληψίας…σύμφωνα με το πρότυπο CEN/TR 16365 ¨Χαρακτηρισμός αποβλήτων-Δειγματοληψία εξορυκτικών αποβλήτων¨. Το τελευταίο δε αυτό πρότυπο έχει εφαρμοσθεί εν προκειμένω για την παραγωγή αντιπροσωπευτικού δείγματος των αποβλήτων εμπλουτισμού του μεταλλείου. Τέλος, τα βασικά συμπεράσματα των προαναφερθεισών μελετών παρατίθενται στο ΣΔΑ. Κατόπιν των ανωτέρω, νομίμως εθεωρήθη με την προσβαλλομένη ΑΕΠΟ το κατατεθέν με τον φάκελο της τροποποιήσεως επικαιροποιημένο ΣΔΑ.
-
Αρχές βιώσιμης μεταλλείας
Η εξόρυξη μεταλλευμάτων, ιδιαίτερα όταν διενεργείται πλησίον ευαίσθητων οικοσυστημάτων, εγείρει ζητήματα επιπτώσεων στο περιβάλλον, που πρέπει να αξιολογούνται από τις ΜΠΕ. Ως προς την εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου της χώρας, το Γενικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης (υπ΄ αριθ. 6877/4872/2008 απόφαση της Ολομελείας της Βουλής, Α΄ 128) θέτει ως κατευθύνσεις τη διατήρηση της εξορυκτικής δραστηριότητας στις υφιστάμενες περιοχές και την επέκτασή της σε περιοχές που εντοπίζονται νέα κοιτάσματα, κατά το δυνατόν μέσω καθετοποιημένης παραγωγής στους χώρους εξόρυξης, υπό τον όρο προστασίας του περιβάλλοντος και συνύπαρξης με τις λοιπές χρήσεις, ιδιαίτερη δε μνεία γίνεται στους ορυκτούς πόρους που καλύπτουν είτε εγχώριες ανάγκες ή απευθύνονται σε διεθνείς αγορές, μεταξύ άλλων και αυτών της Χαλκιδικής (μικτά θειούχα, χρυσός)[4]. Πρέπει να λαμβάνονται υπόψη το κόστος και το όφελος εκάστοτε, ενώ πρέπει να γίνεται «φειδωλή εξόρυξη»[5].
Το ΣτΕ παλαιόθεν έχει συμβάλει στη διάπλαση των κριτηρίων της βιώσιμης μεταλλείας[6]. Ωστόσο, στο πεδίο της περιβαλλοντικής αδειοδότησης, για την ακύρωση ΑΕΠΟ, δεν αρκεί προφανώς η επίκληση παραβίασης της βιώσιμης ανάπτυξης, αλλά απαιτείται παράβαση των ιδιαίτερων προβλέψεων της αδειοδότησης εν συνόλω[7].
Εξάλλου, η νομολογία παγίως διευκρινίζει ότι πριν την έναρξη των υλικών εργασιών εκμετάλλευσης μεταλλείου απαιτείται να εκδοθούν πράξη έγκρισης περιβαλλοντικών όρων του έργου και απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης, που εγκρίνει την τεχνική μελέτη του έργου, κατ’ άρθρο 4 ΚΜΛΕ. Η πράξη έγκρισης περιβαλλοντικών όρων του έργου πρέπει να προηγείται χρονικώς της απόφασης του Υπουργού Ανάπτυξης, που εγκρίνει την τεχνική μελέτη του έργου. Η υπουργική αυτή απόφαση είναι η τελευταία διοικητική πράξη που εκδίδεται πριν την έναρξη των εργασιών εκμετάλλευσης του μεταλλείου και στο μέτρο που περιέχει ρυθμίσεις για την προστασία του περιβάλλοντος, δεν πρέπει να αποκλίνει από τους όρους και περιορισμούς που έχει επιβάλλει η πράξη έγκρισης περιβαλλοντικών όρων[8].
Ενδιαφέρουσα είναι η νομολογία για τα επενδυτικά σχέδια μεταλλευτικών – μεταλλουργικών εγκαταστάσεων: Κρίθηκε στην περιβόητη υπόθεση των μεταλλείων Κασσάνδρας Χαλκιδικής ότι το επενδυτικό σχέδιο μεταλλευτικών – μεταλλουργικών εγκαταστάσεων των μεταλλείων Κασσάνδρας Χαλκιδικής και απομάκρυνσης, καθαρισμού και αποκατάστασης του χώρου απόθεσης Παλαιών Τελμάτων Ολυμπιάδος ενσωματώνει περιβαλλοντικό σχεδιασμό που διασφαλίζει τις χωροταξικές κατευθύνσεις για την ορθολογική διαχείριση φυσικών πόρων και την προστασία των περιβαλλοντικών μέσων, η δε σχετική κρίση της Διοίκησης, που εμπεριέχεται στην πράξη περιβαλλοντικής εκτίμησης και αξιολόγησης (ΠΠΕΑ) του έργου όσον αφορά τη συμβατότητά του προς τις υφιστάμενες χωροταξικές κατευθύνσεις, κρίνεται αιτιολογημένη και ανέλεγκτη περαιτέρω από τον ακυρωτικό δικαστή ως προς την επιλογή και διαμόρφωση του προτύπου ανάπτυξης της συγκεκριμένης περιφέρειας. Η υλοποίηση του ένδικου επενδυτικού σχεδίου θα έχει ιδιαίτερα θετικές επιπτώσεις, στηρίζεται δε σε σχεδιασμό που διασφαλίζει την ορθολογική αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου της περιοχής χωρίς να διακυβεύεται το φυσικό και πολιτιστικό κεφάλαιο, το οποίο θα προστατευθεί και θα ανακάμψει με την αποκατάσταση των θιγέντων από προγενέστερες εκμεταλλεύσεις χώρων. Η πλήρης αξιοποίηση των ήδη διαπιστωμένων και αξιόλογων κοιτασμάτων της επίμαχης περιοχής μέσω μεταλλουργικής επεξεργασία και η μη εξέταση πλην της μηδενικής άλλων εναλλακτικών λύσεων ως προς την έκταση εκμετάλλευσης των διερευνημένων κοιτασμάτων, δεν καθιστά πλημμελώς αιτιολογημένη την προσβαλλομένη απόφαση, αφού εναρμονίζεται με τις σχετικές κατευθύνσεις της ευρωπαϊκής πολιτικής και του εθνικού χωροταξικού σχεδιασμού για την αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου και έχει σχεδιασθεί, ώστε να επιτυγχάνεται αποτελεσματική προστασία του περιβάλλοντος μέσω της χρήσης βέλτιστων διαθέσιμων τεχνικών, ορθών πρακτικών και εγκριθέντων περιβαλλοντικών όρων. Σε περιοχές όπου εντοπίζονται κοιτάσματα μεταλλευτικών ορυκτών, βιομηχανικών ορυκτών και μαρμάρων κατ’ άρθρο 12 παρ. 1 περ. Α΄ Ν 2837/2000 και σε μεταλλευτικές και λατομικές περιοχές, που έχουν καθορισθεί κατά την ισχύουσα νομοθεσία, δεν απαιτείται προκαταρκτική περιβαλλοντική εκτίμηση και αξιολόγηση. Και ναι μεν καταργείται το αυτοτελές στάδιο προκαταρκτικής περιβαλλοντικής εκτίμησης και αξιολόγησης της μεταλλευτικής δραστηριότητος, πλην όμως η εξέταση όλων των κατά νόμο στοιχείων μετατίθεται στο στάδιο έγκρισης περιβαλλοντικών όρων, ήτοι της συμβατότητας προς γενικότερες κατευθύνσεις χωροταξικού σχεδιασμού και απαιτήσεις προστασίας του περιβάλλοντος, επιλογής ειδικότερων θέσεων χωροθέτησης επιμέρους μονάδων και υποδομών εξορυκτικής δραστηριότητας και εξέτασης εναλλακτικών λύσεων συμπεριλαμβανομένης της μηδενικής.
Η έκδοση της προσβαλλομένης-τροποποιητικής ΑΕΠΟ δεν αντίκειται στην αρχή της βιωσίμου μεταλλείας, διότι ούτε η τροφοδοσία του εργοστασίου μεταλλουργίας των Μεταλλείων Κασσάνδρας (στην θέση Μαντέμ Λάκκος) αποτελεί κατά το αρχικό Επενδυτικό Σχέδιο της παρεμβαινούσης εταιρείας “Ελληνικός Χρυσός” τον αποκλειστικό παραγωγικό σκοπό του υποέργου των Σκουριών ούτε η κατασκευή εργοστασίου μεταλλουργίας έχει εγκαταλειφθεί, όπως προκύπτει από το περιεχόμενο της νέας Επενδυτικής Συμφωνίας (ν. 4785/2021), αλλά, αντιθέτως, η παρεμβαίνουσα εταιρεία υποχρεούται να υποβάλει πρόταση μεταλλουργίας.
Επί πλέον, η νέα Επενδυτική Συμφωνία προβλέπει στο άρθρο 22.2 ότι η ισχύουσα για το έργο των Μεταλλείων Κασσάνδρας ΑΕΠΟ/2011 θα ανανεωθεί ή θα αντικατασταθεί προ της λήξεως της ισχύος της,.
[1] ΣτΕ 2220/2017.
[2] ΣτΕ 3341/2017.
[3] ΣτΕ 4564/2005.
[4] ΣτΕ 1492/2013.
[5] ΣτΕ 772/1998: Στον κανόνα της βιωσίμου αναπτύξεως υπόκειται και η εξορυκτική μεταλλευτική δραστηριότητα, ιδίως όταν επιχειρείται σε ευαίσθητο οικοσύστημα. Ακολουθητέα διοικητική διαδικασία προκειμένου να είναι νόμιμη η εξόρυξη μεταλλευμάτων εντός δασών και δασικών εκτάσεων.
[6] Βλ. ΣτΕ 161/2000, με την οποία ακυρώθηκαν οι περιβαλλοντικοί όροι, με τους οποίους είχε εγκριθεί η εκμετάλλευση υπογείως βωξιτικών κοιτασμάτων σε δημόσια δασική έκταση, στη θέση «Ρέμα Σκουντουλούς», περιοχής Κοινότητας Βάργιαννης του Νομού Φωκίδας, στον ορεινό όγκο του Παρνασσού, βλ. και ΣτΕ 1990/2007 (βωξίτης).
[7] Ε.-Α. Μαριά, Μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΜΠΕ) και εξορυκτικές δραστηριότητες μεταλλευμάτων, ΠερΔικ 1/2002, 92.
[8] ΟλΣτΕ 463/2010.
