Από τη Μαριάννα Τζαννε
Σε πονοκέφαλο μετατρέπεται για την κυβέρνηση το έλλειμμα του λογαριασμού των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας που υπολογίζεται ότι έκλεισε σε 300 εκατ. ευρώ το 2023 και προβλέπεται να διπλασιαστεί το 2024, φτάνοντας τα 600 εκατ. ευρώ.
Το θέμα φέρνουν ξανά στο προσκήνιο, οι προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας, οι οποίοι έχουν επωμιστεί το βάρος της τρύπας των Ειδικού Λογαριασμού των ΥΚΩ (ΕΛΥΚΩ) για να καλύψουν τις δαπάνες των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας με ίδιους πόρους λόγω αδυναμίας πληρωμής των σχετικών οφειλών από το ΔΕΔΔΗΕ που είναι ο φορέας διαχείρισης του ΕΛΥΚΩ. Οι δαπάνες αυτές, σύμφωνα με τους παρόχους έχουν πλέον εκτιναχτεί σε 252 εκ. ευρώ και αφορούν την περίοδο από τον Απρίλιο του 2023 μέχρι σήμερα.
Με επιστολή τους στην πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ μέσω του συνδέσμου τους (ΕΣΠΕΝ), οι εταιρείες προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας ζητούν να αποδοθούν στους παρόχους οι οφειλές αυτές και να αντιμετωπιστούν τα μεγάλα ελλείμματα του λογαριασμού. Για την τρύπα του ΕΛΥΚΩ, η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας ως αρμόδια αρχή, έχει προτείνει στο ΥΠΕΝ να αναλάβει πρωτοβουλίες η κυβέρνηση και να καλυφθούν τα ελλείμματα από τον κρατικό προϋπολογισμό. Διαφορετικά όπως τονίζουν αρμόδιες πηγές, για να μηδενιστούν τα ελλείμματα αυτά θα χρειαστεί να υπάρξει αύξηση των χρεώσεων των ΥΚΩ και να επιβαρύνει όλους τους λογαριασμούς ρεύματος. Υπενθυμίζεται ότι σε ένα μεγάλο βαθμό η «γύμνια» του ΕΛΥΚΩ οφείλεται και στην χρηματοδότηση των επιδοτήσεων στο ρεύμα καθώς στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης (ΤΕΜ), πέρσι διοχετεύτηκαν 460 εκ. ευρώ που προέρχονται από τις ΥΚΩ. Επίσης ο ΕΛΥΚΩ στερήθηκε επιπλέον έσοδα ύψους 65 εκ. ευρώ και από την απαλλαγή των ενεργοβόρων επιχειρήσεων από τις χρεώσεις ΥΚΩ λόγω της ενεργειακής κρίσης.
Πρόκειται για υπηρεσίες που υπηρετούν την κοινωνική πολιτική της κυβέρνησης καθώς εξασφαλίζουν την παροχή ρεύματος σε χαμηλές τιμές για ευάλωτες κατηγορίες καταναλωτών (ΑΜΕΑ, τρίτεκνους με χαμηλό εισόδημα, μακροχρόνια άνεργους), στις πολύτεκνες οικογένειες και στους κατοίκους των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών, σε ίδιες τιμές με αυτές των κατοίκων της ηπειρωτικής χώρας, παρά το γεγονός ότι το κόστος παραγωγής ρεύματος στα νησιά είναι κατά πολύ υψηλότερο.
Τι αναφέρει η επιστολή
Ο ΕΣΠΕΝ στην επιστολή του προς τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Θεόδωρο Σκυλακάκη και την ΡΑΑΕΥ, τονίζει την επιτακτική ανάγκη της άμεσης αντιμετώπισης του διαρκώς διογκούμενου ελλείμματος του ΕΛΥΚΩ.
Όπως αναφέρει η απομείωση του μηνιαίου ανταλλάγματος τον Ιούνιο του 2023 ανήλθε σε 45% και έκτοτε υπερβαίνει συστηματικά το 40%, ενώ το συνολικό οφειλόμενο -προς τους προμηθευτές- αντάλλαγμα για την περίοδο Απρίλιος-Νοέμβριος 2023 ανέρχεται πλέον σε € 252 εκ. περίπου.
Όπως σημειώνεται, στον Κώδικα Διαχείρισης του Δικτύου Διανομής (αρθ. 153) και στον Ν. 4067/2012 όπως ισχύει (αρθ. 36) περιλαμβάνονται ρητές αναφορές στην ανάγκη μέριμνας για την «έγκαιρη λήψη μέτρων αντιμετώπισης τυχόν αρνητικού οικονομικού αποτελέσματος ΕΛΥΚΩ» καθώς και για την «τήρηση ενός αποθέματος ασφαλείας» αντίστοιχα.
Παρά τις ανωτέρω διατάξεις, από τον Απρίλιο του 2023 και έπειτα, οι προμηθευτές υποστηρίζουν ότι έχουν επί της ουσίας κληθεί να αναλάβουν το κόστος χρηματοδότησης των μηνιαίων ελλειμμάτων του ΕΛΥΚΩ, εξασφαλίζοντας με ίδια μέσα το απαιτούμενο κεφάλαιο κίνησης για την παροχή των ΥΚΩ έως ότου καταστεί εφικτή η εξόφληση των οφειλόμενων ποσών από τον Λογαριασμό.
«Η παροχή των ΥΚΩ αποτελεί αδιαμφισβήτητα κοινωνική πολιτική για τη διασφάλιση της ισότιμης πρόσβασης στο αγαθό της ενέργειας, ωστόσο το κόστος της δεν είναι αποδεκτό να μετατίθεται στους προμηθευτές, δυσχεραίνοντας τη δυνατότητα τους να ανταπεξέλθουν στην υποχρέωση παροχής των εν λόγω υπηρεσιών και υπονομεύοντας εν τέλει τον ίδιο τον σκοπό της συγκεκριμένης κοινωνικής πολιτικής», τονίζουν οι εταιρείες.
Σε κάθε περίπτωση όπως αναφέρουν και για όσο διάστημα οι προμηθευτές αντιμετωπίζουν τις επαχθείς συνέπειες του ελλειμματικού ΕΛΥΚΩ, θα πρέπει να αποζημιώνονται έναντι του χρηματοοικονομικού κόστους που αναλαμβάνουν και για τον σκοπό αυτό προτείνεται να υπάρξει άμεσα σχετική κανονιστική πρόβλεψη.
Ο ΕΣΠΕΝ επισημαίνει ότι δεν θα πρέπει να υπάρξει οποιαδήποτε περαιτέρω καθυστέρηση στην καταβολή των οφειλών, ακόμη και αν χρειαστεί η αναπροσαρμογή των μοναδιαίων χρεώσεων ΥΚΩ ή η ενίσχυση του ΕΛΥΚΩ μέσω του κρατικού προϋπολογισμού.
